«Ἡ κατά Χριστόν συζυγία κατά τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο», 2ο μέρος ( ομιλία π. Σάββα Αγιορείτη)

 Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, συνεχίζουμε τό θέμα γιά τήν κατά Χριστόν συζυγία σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, τό τοποθετεῖ σέ ἁγιογραφική βάση καί μᾶς ἀναλύει τό ρητό του Ἀποστόλου Παύλου, πού λέει γιά τίς γυναῖκες νά ὑποτάσσονται στούς ἄνδρες, ὅπως στόν Κύριο. Ἡ σχέση τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας εἶναι μυστήριο μέγα, ‘τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν, ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν ἐκκλησίαν’ (Ἐφ. 5,32).

Ὅπως ὁ Χριστός ἀγαπάει τήν Ἐκκλησία καί θυσιάστηκε γι’ αὐτήν, ἔτσι κι ὁ ἄνδρας ἀπό ἀγάπη πρέπει νά θυσιάζεται γιά τή γυναίκα. Ἡ γυναίκα, ἐπίσης, ὀφείλει νά ὑποτάσσεται στόν ἄνδρα, ‘ἡ δέ γυνή ἵνα φοβῆται τόν ἄνδρα’ (Ἐφ. 5,33). Ὁ φόβος ἔχει τήν ἔννοια τοῦ σεβασμοῦ. Ἑλκύει τήν ἀγάπη τοῦ ἄνδρα, ἡ γυναίκα πού ὑποτάσσεται καί  τόν σέβεται.

   Τί γίνεται ὅμως ὅταν ἡ γυναίκα δέν ὑποτάσσεται στόν ἄνδρα της;

   Σύμφωνα μέ τόν Ἱερό Χρυσόστομο, ἀνεξάρτητα ἀπό τή στάση τῆς γυναίκας, ὁ ἄνδρας ὀφείλει νά συνεχίσει νά τήν ἀγαπᾶ. Ἄν, ἀπό τήν ἄλλη μεριά, ὁ ἄνδρας δέν τηρεῖ τό καθῆκον του καί δέν τήν ἀγαπᾶ, ἡ γυναίκα ὀφείλει νά συνεχίσει νά ὑποτάσσεται σ’ αὐτόν, φυσικά ἐκτός ἁμαρτίας.

   Ὅταν ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀγάπη μεταξύ τῶν δύο, τότε ὑπάρχει ὁμόνοια μέσα στήν οἰκογένεια. Τά παιδιά ἀναπτύσσονται φυσιολογικά, ζοῦν εὐτυχισμένα καί προοδεύουν. Ὑπάρχουν ὅμως περιπτώσεις, ὅπου προσπαθεῖ ἡ γυναίκα νά πάρει τήν ἐξουσία ἀπό τόν ἄνδρα, ἤ ἔστω νά πετύχει τήν ἰσότητα μ’ αὐτόν. Τότε ὑπάρχει δυαρχία μέσα στήν οἰκογένεια. Ἐπικρατεῖ, ὡς ἐκ τούτου, ἀκαταστασία, ταραχή καί αὐτό ἔχει ἀντίκτυπο ὄχι μόνο στούς ἴδιους, ἀλλά καί στά παιδιά.

   Πῶς ὅμως ὁ ἄνδρας μπορεῖ ἀπό τήν ἀρχή τοῦ γάμου του, νά δείξει στη γυναίκα τήν ἀγάπη του καί νά τήν κερδίσει, ἀξιοποιώντας καί τήν αἰδημοσύνη ποῦ ὑπάρχει σέ αὐτήν;

   Συνεχίζει λοιπόν ὁ Ἅγιος: «Καί πῶς θά τῆς δείξεις τήν ἀγάπη σου; Ἄν τῆς πεῖς λ.χ.: Δέν θέλησα νά πάρω ἄλλη γυναίκα, καί μάλιστα πλούσια κόρη ἤ ἀρχοντοπούλα. Προτίμησα ἐσένα γιά τόν καλό σου χαρακτήρα, τή σεμνότητα, τήν πραότητα, τή σωφροσύνη».

   Μέ ἄλλα λόγια, νά προσπαθήσει νά τήν προσανατολίσει ὁ ἄνδρας της στά πνευματικά χαρίσματα. Νά τῆς δείξει πώς αὐτά ἔχουν τήν μεγαλύτερη ἀξία καί πώς χάριν αὐτῶν τήν ἐπέλεξε.

   Ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος, ὁ ἄνδρας δέν πρέπει νά κυνηγάει τή σαρκική ὀμορφιά, ἡ ὁποία πολύ γρήγορα χάνεται, ἤ τήν συνηθίζει καί τό πολύ ἕναν χρόνο ἀργότερα, μένει ἄδειος. Ἀντίθετα, ὁ ἄνδρας πρέπει νά προσέχει τά πνευματικά χαρίσματα τῆς γυναίκας. Ἄν, λοιπόν, τήν ἀγαπάει ἀποβλέποντας στήν ἀρετή, τότε, μέχρι τά γεράματα, πού θά χαθεῖ ὁπωσδήποτε ἡ σαρκική ὀμορφιά, ἡ ἀγάπη γιά τή γυναίκα του θά παραμείνει.

   Νά τῆς τονίσει ὅτι αὐτά τά εὐγενῆ χαρακτηριστικά τῆς γυναίκας τόν ὁδήγησαν σ’ αὐτήν καί ὄχι ὁ πλοῦτος.

   «Γιατί ἔχω μάθει νά περιφρονῶ τόν πλοῦτο σάν κάτι τιποτένιο, κάτι πού ἀποκτοῦν οἱ ληστές, οἱ ἀνήθικοι καί οἱ ἀπατεῶνες».

   Τρία πράγματα πρέπει νά προσέχουν οἱ δύο σύζυγοι. Τό ἕνα εἶναι ἡ περιφρόνηση τῶν χρημάτων. Ἐξαιτίας τῶν χρημάτων δημιουργοῦνται πολλές ἐντάσεις μέσα στήν οἰκογένεια καί προέρχονται χωρισμοί.

   Ἀκόμα καί οἱ πρῶτοι χριστιανοί, πού λειτουργοῦσαν σάν ἕνα πνεῦμα, μιά ψυχή καί μιά καρδιά, τό τηροῦσαν αὐτό. Περιφρονοῦσαν τά χρήματα καί εἶχαν ἀκτημοσύνη. Ὅ,τι εἶχαν, τό ἔβαζαν στό κοινό ταμεῖο τῆς ἐνορίας. Ἔτσι ἦταν ἀκτήμονες καί κανένας ἀνάμεσά τους δέν ἦταν φτωχός. Σέ ὅλους τά ἀγαθά τῆς κοινότητας μοιράζονταν ἰσόποσα. Ἀντίστοιχα καί μέσα στήν οἰκογένεια ἡ ἀκτημοσύνη, μέ τήν ἔννοια τῆς περιφρόνησης τῶν χρημάτων, εἶναι ἀπαραίτητη, ὥστε νά ὑπάρχει ἑνότητα ἀνάμεσα στά μέλη της.

   «Ἐμένα μέ σαγήνεψε ἡ ἀρετή τῆς ψυχῆς σου, πού τήν προτιμῶ ἀπό κάθε πλοῦτο. Ἕνα συνετό κορίτσι, πού ζεῖ μέ εὐσέβεια, ἀξίζει ὅσο ὅλη ἡ οἰκουμένη. Γι’ αὐτό σ’ ἀγάπησα, σ’ ἀγαπῶ καί πάνω ἀπ’ τή ζωή μου σέ βάζω. Τίποτα δέν εἶναι ἡ παροῦσα ζωή. Προσεύχομαι, λοιπόν, καί παρακαλῶ τόν Θεό καί κάνω ὅ,τι μπορῶ γιά ν’ ἀξιωθοῦμε τή ζωή μας, ἔτσι νά τήν περάσουμε, ὥστε καί στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν νά εἴμαστε μαζί».

   Ὁ σύζυγος λέγοντας πώς τόν σαγήνευσε ἡ ψυχή τῆς γυναίκας του, τήν προσανατολίζει στό νά προσέχει τήν ψυχή καί ὄχι τό σῶμα της. Τήν ἀποτρέπει ἀπό τό νά γίνει κενόδοξη, κοκέτα καί φιλάρεσκη. Κάποιες γυναῖκες ὑποστηρίζουν ὅτι καλλωπίζονται γιά νά κρατήσουν τόν ἄνδρα τους. Αὐτό ὅμως εἶναι μιά ματαιότητα. Εἶναι μία δαιμονική κατάσταση. Εἶναι μιά ἥττα καί ὑποχώρηση στόν δαίμονα τῆς κενοδοξίας, τῆς φιλαρέσκειας καί τῆς φιλοδοξίας. Ἡττᾶται ἡ γυναίκα ἀπέναντι στό τελώνιο τῆς χρωματοπροσωπίας. Ὑπάρχει εἰδικό τελώνιο, στό ὁποῖο θά ἐξεταστοῦμε καί λέγεται τελώνιο τῶν χρωματοπροσώπων, αὐτῶν δηλαδή πού ἔβαφαν μέ χρώματα τό πρόσωπό τους.

   Τήν προσανατολίζει στόν σκοπό, γιά τόν ὁποῖο ὑπάρχουμε οἱ ἄνθρωποι. Ὁ σκοπός δέν εἶναι νά κάνουμε χρήματα, νά κάνουμε οἰκογένεια, νά ἔχουμε καλό ἐπάγγελμα, μόρφωση κ.λ.π. Ἐπιτυχία εἶναι νά φτάσουμε στό καθ᾿ ὁμοίωση, στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, πού εἶναι ἡ θέωση.

   Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ἀναφέρει, ὅτι ὁ ἄνδρας ὄντας ἡ κεφαλή τῆς γυναίκας εἶναι ὑπεύθυνος γιά τή σωτηρία της. Ἐπιβάλλεται νά τῆς λέει αὐτά, πού θά ὠφελήσουν καί τήν ἴδια νά προσανατολιστεῖ σωστά. Νά ζητάει τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί νά μήν ἐπικεντρώνει τό ἐνδιαφέρον της στά μάταια πράγματα αὐτοῦ τοῦ κόσμου καί τήν προσωρινή ὀμορφιά.

   «Γιατί ἡ παροῦσα ζωή καί σύντομη καί προσωρινή εἶναι· ἄν ὅμως ἀξιωθοῦμε νά τήν περάσουμε εὐαρεστώντας τόν Θεό καί μαζί καί μέ τόν Χριστό θά εἴμαστε αἰώνια, μέσα σέ ἀπερίγραπτη εὐφροσύνη. Ἐγώ πάνω ἀπ’ ὅλα βάζω τήν ἀγάπη μου γιά σένα, καί τίποτα δέν θά μοῦ εἶναι τόσο δυσάρεστο καί βαρύ, ὅσο τό νά τά χάσω καί πάμφτωχος νά γίνω καί σέ μεγάλο κίνδυνο νά βρεθῶ καί ὁ,τιδήποτε νά πάθω, ὅλα ὑποφερτά καί ἀνεκτά θά μοῦ εἶναι, φτάνει οἱ σχέσεις μου μαζί σου νά εἶναι καλές».

   Τοποθετεῖ πάνω ἀπό ὅλα τήν ἀγάπη καί τήν ἑνότητα. Αὐτό εἶναι καί τό ζητούμενο. Αὐτό ἀκριβῶς προσευχήθηκε καί ζήτησε ὁ Χριστός στήν προσευχή Του, ἀπό τόν Πατέρα Του, «ἵνα πάντες ἓν ὦσι» (Ιω. 17,21). Αὐτό τό ‘ἕν’, ξεκινάει ἀπό τήν οἰκογένεια. Ἀλίμονο, ἄν λεγόμαστε χριστιανοί καί δέν ζητᾶμε νά γίνουμε ἕνα μεταξύ μας. Γιά νά γίνεις ἕνα μέ ὅλους, πρέπει πρῶτα νά γίνεις ἕνα μέ τά μέλη τῆς οἰκογένειάς σου. Ἄν δέν τό κάνεις αὐτό, εἶσαι ἀποτυχημένος ὡς χριστιανός. Γιά νά ἐπιτευχθεῖ αὐτή ἡ ἑνότητα, χρειάζεται νά ἔχει ἐνεργοποιηθεῖ σέ κάθε μέλος τῆς οἰκογένειας τό Ἅγιο Πνεῦμα. Αὐτό φέρνει τήν ἑνότητα.

   Ὅπως εἶπε ὁ Χριστός μας στόν Οὐράνιο Πατέρα Τοῦ «τήν δόξαν ἣν δέδωκάς μοι δέδωκα αὐτοῖς, ἵνα ὦσιν ἕν καθώς ἡμεῖς ἕν ἐσμεν» (Ιω. 17,22). Δηλαδή τή δόξα, τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού μοῦ ἔδωσες, ὡς ἄνθρωπο, τήν ἔδωσα κι ἐγώ σέ αὐτούς -ἐννοεῖ τούς Ἀποστόλους- γιά νά εἶναι ἕνα, ὅπως εἴμαστε κι ἐμεῖς.

   Ἡ ἑνότητα στήν Ἁγία Τριάδα ὑπάρχει γιατί ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἔχουν τήν ταυτή ἐνέργεια καί θέληση. Αὐτό πού ὑπάρχει στήν Ἁγία Τριάδα, πρέπει νά ὑπάρξει καί μεταξύ τῶν συζύγων. Νά ἔχουν τό ἴδιο πνεῦμα, τό Ἅγιο Πνεῦμα καί τήν ἴδια θέληση, ὥστε νά ὑπάρχει ἑνότητα. Ἔτσι, θά ἀποφευχθεῖ ἡ σύγκρουση, ὁ χωρισμός, ἡ μοναξιά, ἡ ἀπομάκρυνση μεταξύ τους καί ἀπό τόν Θεό.

   «Εἶναι, ὅμως ἀνάγκη νά κάνεις κι ἐσύ τά ἴδια».

   Δέν ἀρκεῖ μόνο ὁ ἕνας νά ἔχει αὐτό τό πνεῦμα, γιά νά φθάσουν στήν ἑνότητα, ἀλλά καί οἱ δύο. Βέβαια, εἴπαμε καί προηγουμένως, ὅτι ἄν ἔστω καί ὁ ἕνας ἀγωνίζεται, σώζεται ἡ οἰκογένεια. Ὅπως ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος, ‘κάποιες φορές ἕνας καλός παίρνει ἕνα στραβόξυλο’. Μπορεῖ μέ τήν προσπάθεια τοῦ ἑνός, ὁ ἄλλος νά διορθωθεῖ καί νά φτάσουν στήν ἐπιτυχημένη ἐν Χριστῷ ἑνότητα.

   «Ὁ Θεός θέλει νά εἴμαστε δεμένοι ἀμοιβαία καί ἀδιάσπαστα μέ τόν δεσμό τῆς ἀγάπης. Ἄκου τί λέει ἡ Γραφή: “Θά ἐγκαταλείψει ὁ ἄνδρας τόν πατέρα του καί τήν μητέρα του, γιά νά ζήσει μαζί μέ τή γυναίκα του” (Γέν. 2,24). Ἄς μήν ἔχουμε, λοιπόν, καμιά μικρόψυχη πρόφαση. Ἄς χαθοῦν τά χρήματα, οἱ ὑπηρέτες καί οἱ τιμές. Ἐγώ πάνω ἀπ’ ὅλα βάζω τήν ἀγάπη μου γιά σένα».

   Δυστυχῶς, πολλές φορές ὁ γάμος εἶναι μία ἐμπορική συναλλαγή, μιά ἐμπορική πράξη. Κάτι θά πάρεις, κάτι θά δώσεις. Εἶναι σάν νά εἴμαστε σέ μιά ἀγορά. Αὐτό εἶναι ἀνεπίτρεπτο. Τό μόνο πρᾶγμα πού πρέπει νά προσέχει τό ἀνδρόγυνο εἶναι νά ἔχουν τό ἴδιο πνεῦμα, γιά νά ἔχουν τήν ἐν Χριστῷ ἀγάπη.

   «Ἀπό πόσα πλούτη, ἀπό πόσους θησαυρούς δέν θά εἶναι ποθεινότερα τά λόγια τοῦτα στή γυναίκα! Νά τῆς λές ὅτι τήν ἀγαπᾶς, χωρίς νά φοβᾶσαι μήπως κάποτε τό πάρει πάνω της καί τό ἐκμεταλλευτεῖ. Οἱ ἄσεμνες γυναῖκες, πού πηγαίνουν μέ τόν ἕνα καί μέ τόν ἄλλο εἶναι φυσικό νά τό παίρνουν ἐπάνω τους μέ τέτοια λόγια. Μία καλή κοπέλα, ὅμως, ὄχι μόνο δέ θά ξιπαστεῖ, ἀλλά καί θά ταπεινωθεῖ. Δεῖξε μάλιστα ὅτι σοῦ ἀρέσει πολύ νά μένεις μαζί της, ὅτι προτιμᾶς νά μένεις στό σπίτι γιά χάρη της, παρά νά βρίσκεσαι μέ τούς φίλους σου. Νά τήν τιμᾶς περισσότερο ἀπό τούς φίλους σου, περισσότερο ἀκόμα κι ἀπό τά παιδιά σας. Καί αὐτά γιά χάρη της νά τ’ ἀγαπᾶς».

   Νά καταλαβαίνει δηλαδή, ὅτι πάνω καί ἀπό τά παιδιά ἀγαπᾶς αὐτή τήν ἴδια. Αὐτή εἶναι καί ἡ φυσική τάξη, πού ἔχει βάλει ὁ Θεός.

   «Ἄν κάνει κάτι καλό, νά τήν παινεύεις καί νά τήν θαυμάζεις. Ἄν πέσει σέ κάποιο σφάλμα, νά τήν συμβουλεύεις καί νά τή διορθώνεις μέ καλό τρόπο».

   Ἔχει τεράστια σημασία ὁ καλός τρόπος. Ἡ γυναίκα διαθέτει πολύ συναίσθημα καί ἀγάπη. Ἀντίστοιχα ζητᾶ καί πολλή ἀγάπη - ἄν καί δέν θά τό ἔκανε, ἄν ἦταν πνευματικά ὁλοκληρωμένη. Ὁ ἄνδρας, ὡστόσο, πρέπει νά δείχνει τήν ἀγάπη του. Ἔχει περισσότερη σημασία τό πῶς θά πεῖ μιά συμβουλή, παρά τό τί θά πεῖ. Καί μόνο πού θά πεῖ κάτι μέ ἀγάπη, αὐτό εἶναι ἀρκετό γιά τή γυναίκα. Ἄν ὅμως πεῖ κάτι πολύ σωστό χωρίς ἀγάπη, ἡ γυναίκα πιθανόν νά μήν τό δεχτεῖ, ἀφοῦ οἱ γυναῖκες λειτουργοῦν κατά κύριο λόγο μέ τήν καρδιά, παρά μέ τή λογική.

   «Προσευχές κοινές νά κάνετε». Ἡ κοινή προσευχή, ἑνώνει τούς συζύγους, ὁδηγώντας τους πρός τήν ἴδια κατεύθυνση, στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ».

   Ἡ οἰκογένεια αὐτόν τόν σκοπό ἔχει, νά μᾶς πάει στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δέν ἔχει σκοπό νά περάσουμε καλά στή ζωή, νά κάνουμε παιδιά, νά ἔχουμε καλά γεράματα κ.λ.π., ἀλλά νά πᾶνε ὅλα τά μέλη τῆς οἰκογένειας στόν Παράδεισο.

   «Στό ναό νά ἐκκλησιάζεστε καί οἱ δύο».

   Πολύ σημαντικό καί αὐτό. Νά γίνονται κοινές προσευχές, κοινοί ἐκκλησιασμοί, κοινή Ἐξομολόγηση, κοινός Πνευματικός. Αὐτά βοηθοῦν στή λύση ὅλων τῶν προβλημάτων καί στή ζωή ἐν Χριστῷ.

   «Ἄν τύχει νά σᾶς βρεῖ φτώχεια, θύμισε στή γυναίκα σου πώς οἱ κορυφαῖοι ἅγιοι ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος, πού εἶναι ἀνώτεροι ἀπ’ ὅλους τούς βασιλιάδες καί τούς πλουσίους, πέρασαν τή ζωή τους μέ πείνα καί δίψα. Δίδαξέ την, ὅτι καμιά συμφορά τοῦ βίου δέν εἶναι φοβερή, παρά μόνο ἡ ἐναντίωση στό Θεό καί τό θέλημά Του».

   Νά μάθει νά μήν φοβᾶται τή φτώχεια, ἀλλά τήν ἁμαρτία.

   «Ἄν ἔτσι πορεύεσαι στό γάμο σου καί τέτοια διδάσκεις τή γυναίκα σου, δέν θά εἶσαι κατώτερος ἀπό ἕναν μοναχό. Καί ἄν θέλεις νά προσφέρεις γεύματα καί νά κάνεις συμπόσια, μήν καλέσεις ἄνθρωπο ἄσεμνο καί ἀνήθικο. Βρές ἕναν ἅγιο φτωχό, πού, μπαίνοντας στό σπίτι σου, θά φέρει μέσα ὅλη τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, καί αὐτόν κάλεσε».

   Εἶναι αὐτό ἀκριβῶς πού λέει καί τό Εὐαγγέλιο. Ὅταν κάποιος κάνει δοχή, δηλαδή ἀνοίγει τό σπίτι του καί κάνει τραπέζι νά μήν καλέσει τούς πλούσιους. Αὐτοί θά τοῦ ἀνταποδώσουν τό κάλεσμα καί τότε χάνει τόν μισθό του. Εἶναι σκόπιμο, νά καλέσει αὐτούς, πού ἀδυνατοῦν νά τοῦ τό ἀνταποδώσουν κι ἔτσι θά πάρει τόν μισθό του ἀπό τόν οὐρανό.

   Τά λόγια τῶν Ἁγίων εἶναι θεόπνευστα, ἀφοῦ βαδίζουν πάνω στά λόγια του Εὐαγγελίου. Δέν εἶναι ἀνθρώπινα λόγια. Εἶναι ἰσόκυρα μέ τήν Ἁγία Γραφή. Εἶναι τμῆμα τῆς Ἱεράς Παράδοσης, ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, ὁ Μέγας Βασίλειος, τά λόγια τῶν Ἁγίων. Μελετώντας τά ἔργα τους εἶναι σάν νά διαβάζουμε τήν Ἁγία Γραφή, γιατί ἔχουν μέ αὐτήν τό ἴδιο πνεῦμα,  τό Ἅγιο Πνεῦμα.

   «Νά πῶ καί κάτι ἄλλο; Κανείς ἄς μήν κάνει τό λάθος νά πάρει γυναίκα πλουσιότερη ἀπ’ αὐτόν. Φτωχότερη νά πάρει. Γιατί ἡ πλουσιότερη, μπαίνοντας στό σπίτι, θά δημιουργήσει δυσάρεστες συνθῆκες. Μέ τόν ἀέρα τοῦ πλούτου της, θά μιλάει ἄσχημα, θά ἀπαιτεῖ πολλά, θά σπαταλάει ἄσκοπα. Κι ἄν τολμήσει ὁ ἄνδρας της, νά τῆς πεῖ καμιά κουβέντα, θά τοῦ ἀπαντήσει μέ ἀναίδεια: “Δέν ξοδεύω ἀπό τά δικά σου, ἀλλ’ ἀπό τά δικά μου’’».

   Πόσο σοφά λόγια καί πόσο στερημένοι εἴμαστε πού δεν τά μελετᾶμε!

   Αὐτοί, πού πῆραν πλούσιες γυναῖκες, τυραννιοῦνται. Οἱ πλούσιοι εἶναι ἀλαζόνες καί μέ ἀλαζονεία φέρονται στούς συζύγους τους. Σ’ αὐτούς ὑπάρχει, τό ἐμόν καί τό σόν, τό ψυχρό ρῆμα, πού μᾶς χωρίζει. Σήμερα θεωρεῖται σχεδόν αὐτονόητο νά ἔχει ὁ καθένας τά δικά του, ἀφοῦ τόσο ἐπικίνδυνα ἔχουμε ἐκτραπεῖ ἀπό τή σωστή οἰκογένεια.

   «Τί λές, κυρά μου; Τά δικά σου; Ποιά δικά σου; Ὑπάρχει πιό αἰσχρός λόγος ἀπ’ αὐτόν; Τώρα, πού παντρεύτηκες, δέν ἔχεις σῶμα δικό σου, καί ἔχεις χρήματα δικά σου;».

   Μιλάει πάλι Εὐαγγελικά, ἀφοῦ ἡ Ἁγία Γραφή τό λέει, ὅτι τό σῶμα τοῦ ἄνδρα ἀνήκει στή σύζυγο καί τό σῶμα τῆς γυναίκας στόν σύζυγο, ἐκτός ἁμαρτίας.

   «Μία σάρκα, ἕνας ἄνθρωπος ἔχετε γίνει μέ τό γάμο ἐσύ καί ὁ ἄνδρας σου, καί λές ἀκόμα “τά δικά μου”; Τόν καταραμένο καί ἀπαίσιο αὐτό λόγο τόν ἔβαλε ὁ διάβολος στόν κόσμο. Ὅλα ὅσα εἶναι ἀναγκαῖα στή ζωή, μᾶς τά ἔκανε κοινά ὁ Θεός. Κανείς δέν μπορεῖ νά πεῖ “τό δικό μου φῶς”, ”ὁ δικός μου ἥλιος”, “τό δικό μου νερό”».

   Τά πιό πολύτιμα πράγματα εἶναι κοινά, δέν εἶναι ἰδιωτικά.

   «Ὅλα εἶναι κοινά, καί τά χρήματα νά μήν εἶναι κοινά; Ἄχ, αὐτή ἡ φιλαργυρία! Νά χαθοῦν χίλιες φορές τά χρήματα· ἤ μᾶλλον ὄχι τά χρήματα, ἀλλά ἡ νοοτροπία ἐκείνων πού δέν ξέρουν νά τά μεταχειριστοῦν σωστά τά χρήματα καί τά προτιμοῦν ἀπ’ ὅλα τ’ ἄλλα πράγματα».

   Τά χρήματα ἔχουν αὐτήν τήν ὀνομασία, γιατί ὑπάρχουν γιά νά χρησιμοποιοῦνται, ὄχι γιά νά ἀποθηκεύονται καί νά λατρεύονται.

   «Καί αὐτά νά διδάσκεις τή γυναίκα σου, μέ πολλή ὅμως χάρη. Αὐτή καθεαυτή ἡ συμβουλή γιά τήν ἀρετή εἶναι βαρειά καί δύσπεπτη, γι’ αὐτό πρέπει νά δίνεται μέ τρόπο εὐχάριστο».

   Ἔτσι, ὅπως ὁ Ἅγιος Παΐσιος, εἶχε αὐτό τό λεπτό καί εὐχάριστο χιοῦμορ. Δίδασκε τόν ἄλλον μέ αὐτόν τόν τρόπο του καί γινόταν πολύ εὔκολα ἀγαπητός καί ἀποδεκτός.

   «Τοῦτο πάνω ἀπ’ ὅλα νά ξεριζώσεις ἀπό τήν ψυχή της, τό “δικό μου” καί τό “δικό σου”. Κι ἄν ποτέ σοῦ πεῖ, “τά δικά μου”, ἀπάντησέ της: ”Ποιά εἶναι τά δικά σου; Γιατί δέν τά ξέρω. Ἐγώ τίποτα δέν ἔχω δικό μου. Πῶς, λοιπόν, λές “τά δικά μου”, ἀφοῦ ὅλα εἶναι δικά σου;”. Χάρισέ της τα ὅλα. Αὐτό δέν κάνουμε καί μέ τά παιδιά; Ὅταν ἁρπάξουν κάτι πού κρατᾶμε καί μετά θελήσουν νά πάρουν καί ἄλλο, τούς λέμε μέ συγκατάβαση: “Ναί, καί τοῦτο δικό σου εἶναι καί ἐκεῖνο δικό σου εἶναι”. Ἔτσι νά κάνεις καί στήν περίπτωση τῆς γυναίκας, γιατί ἔχει μυαλό παιδιάστικο».

   Εἶναι πολύ σημαντική ἡ παρατήρηση αὐτή τοῦ Ἁγίου. Κι ἕνας ἄλλος πολύ φωτισμένος, σύγχρονος Ἅγιος, ἔλεγε ὅτι ἡ γυναῖκες φέρονται πολλές φορές σάν μικρά παιδιά καί ἔτσι πρέπει νά τίς ἀντιμετωπίζουν οἱ ἄνδρες τους. Αὐτό βέβαια δέ σημαίνει ὅτι πρέπει νά τίς ὑποτιμοῦν μέσα τους. Ἁπλῶς μερικές γυναῖκες ἔχουν τό μυαλό τοῦ μικροῦ παιδιοῦ. Δέ μπαίνει σέ λογικές ἀναλύσεις, ἀλλά λειτουργεῖ συναισθηματικά, αὐθόρμητα καί  παρορμητικά.

   «Σοῦ εἶπε, “τά δικά μου”; Πές της, “ὅλα δικά σου εἶναι, καί ἐγώ δικός σου”. Δέν εἶναι λόγια κολακευτικά, ἀλλά λόγια συνετά. Μ’ αὐτόν τόν τρόπο θά μπορέσεις νά χαλαρώσεις τόν θυμό της καί νά σβήσεις τήν ἀθυμία της. Λέγε της, λοιπόν: “Κι ἐγώ δικός σου’’. Αὐτό, ἄλλωστε, τό ἄφησε καί σάν ἐντολή ὁ ἀπόστολος Παῦλος: “Ὁ ἄνδρας δέν ἐξουσιάζει τό σῶμα του ὁ ἴδιος, ἀλλά ἡ γυναίκα του” (Α΄Κορ. 7,4). Ἄν δέν ἐξουσιάζω τό σῶμα μου ἐγώ, ἀλλά ἐσύ, πολύ περισσότερο δέν εἶμαι κύριος τῶν χρημάτων. Αὐτά λέγοντας, τήν ἠρέμησες, δούλα σου τήν ἔκανες, σφιχτά τήν ἔδεσες, μά καί τό διάβολο ντρόπιασες. Καί ποτέ νά μήν τῆς μιλᾶς στεγνά καί μέ ψυχρότητα, ἀλλά μέ τρόπο γλυκό, μέ τιμή καί μέ πολλή ἀγάπη. Ἄν τήν τιμᾶς ἐσύ, δέν θά ἔχει ἀνάγκη ἀπό τήν τιμή τῶν ἄλλων».

   Αὐτό ἐπίσης εἶναι ἕνα πολύ λεπτό σημεῖο. Πολλές γυναῖκες ἀποφασίζουν νά χωρίσουν, γιατί νιώθουν ὅτι ὁ ἄνδρας τους τίς παραμελεῖ, τίς περιφρονεῖ καί δέν τίς ἀγαπᾶ. Ἔτσι βρίσκουν σέ κάποιον ἄλλον, ὅ,τι τούς λείπει ἀπό τόν ἄνδρα τους. Στήν πραγματικότητα βρίσκουν μιά ἱκανοποίηση τῆς κενοδοξίας τους. Ἀρκοῦνται σέ ὡραία λόγια καί νομίζουν ὅτι αὐτός εἶναι ὁ ἰδανικός ἄνδρας. Γιατί ν’ ἀφήσεις τόν διάβολο νά πλανήσει τή γυναίκα σου; Πές της αὐτόν τόν καλό λόγο καί δέν θά ἀναζητήσει τόν λόγο αὐτόν ἀπό κάποιον τρίτο, οὔτε θά διαλύσει τήν οἰκογένειά σας.

   «Νά τή βάζεις πάνω ἀπ’ ὅλους, νά τήν καλοπιάνεις, νά τήν παινεύεις. Ἔτσι δέν θά προσέχει παρά μόνο ἐσένα. Βάλε στήν ψυχή της τό φόβο τοῦ Θεοῦ, καί ὅλα τ’ ἄλλα θά τρέξουν ἄφθονα σάν ἀπό πηγή. Τό σπίτι θά γεμίσει μέ ἀναρίθμητα ἀγαθά. Ὅταν ζητᾶτε τά ἄφθαρτα, θά σᾶς ἔρθουν καί τά φθαρτά. “Ζητᾶτε πρῶτα ἀπ’ ὅλα τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καί ὅλα αὐτά θ’ ἀκολουθήσουν” (Ματθ. 6, 33).».

   Ἄν λοιπόν ὁ ἄνδρας ὁδηγήσει καί τή γυναίκα στήν ἀναζήτηση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ μέσα στήν οἰκογένεια, τότε ὅλα τά φθαρτά, θά δοθοῦν ἀπό τόν Θεό.

   «Ἄν ἔτσι ζεῖτε, καί παιδιά καλά θ’ ἀποκτήσετε καί εὐάρεστοι στό Θεό θά γίνετε καί τά αἰώνια ἀγαθά θά κληρονομήσετε μέ τή χάρη καί τή φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μας».