«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 1ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος.  

Ακούοντες αυτά να διδασκόμαστε για ότι σκεφτόμαστε να ξεκινήσουμε. Πρώτα να προσφέρουμε με την προσευχή μας στον Δεσπότη, και να ζητάμε την συμμαχία εκείνου κι έτσι να ξεκινάμε αυτά που σκεφτόμαστε, μιμούμενοι αυτών των δικαίων (της οικογένειας του Ιακώβ) το φιλόθεο.

(Είπε ο Θεός στον γέροντα πλέον Ιακώβ που επρόκειτο να κάνει το μεγάλο ταξίδι στην Αίγυπτο για να πάει στον γιό του Ιωσήφ). Χαρούμενος και χωρίς ν’ αγωνιάς για τίποτα, να κάνεις το ταξίδι αυτό.

Βλέπε την υπερβολική φροντίδα του Θεού για τον Ιακώβ, ότι πριν τελειώσουν τα τρόφιμα στην Χαναάν έστειλε τον δίκαιο στην Αίγυπτο, ώστε να μη στενοχωρηθεί από την μεγάλη πείνα που ερχόταν στην Χαναάν (αν ζηλεύουμε τον Ιακώβ, ας έχουμε κι εμείς την ίδια εμπιστοσύνη στον Θεό που είχε αυτός).

Ας ακούσουν οι τωρινοί πόσα προνόμια παρείχαν παλιά στους ιερείς των ειδώλων κι ας διδαχθούν να απονέμουν τουλάχιστον την ίση τιμή στους λειτουργούς του Θεού των όλων (αυτό που έκαναν στην Εθνική Πινακοθήκη ούτε κατά διάνοιαν δεν θα το έκαμναν οι αρχαίοι πρόγονοί μας για τους θεούς του Ολύμπου).

Συνεχώς να γυρίζετε στο μυαλό σας και να σκέφτεστε την υπομονή που έδειχναν αυτοί οι δίκαιοι, την μακροθυμία, την πίστη… Αν βλέπουμε με προσοχή τις ιστορίες μέσα στην Γραφή, θα δούμε ότι όλοι που αγωνιζόντουσαν για την αρετή πέρασαν μέσα από πειρασμούς (δυστυχώς εμείς πιαστήκαμε στην παγίδα ν’ ασχολούμαστε με οτιδήποτε άλλο εκτός από τις ιστορίες που υπάρχουν μέσα στην Αγία Γραφή). 

Αν λοιπόν θέλουμε κι εμείς να αξιωθούμε τέτοια εύνοια από τον Θεό (όπως ο Ιακώβ), να μη δυσανασχετούμε όταν πέφτουν πάνω μας οι πειρασμοί, ούτε να δειλιάζουμε από φοβίες για το μέλλον.

(Τον Ιακώβ ενώ πέθανε στην Αίγυπτο τον έθαψαν με μεγάλη πομπή και τιμές και πένθος πολλών ημερών στην Χαναάν) Πολλοί από τους μικρόψυχους όταν τους προτρέπουμε να μην λεπτολογούν με το θέμα της ταφής συγγενούς προσώπου, μας προβάλλουν σαν αντεπιχείρημα τον τρόπο ταφής του Ιακώβ (Δηλαδή ο Χρυσόστομος έχει την γνώμη να θάβεται ο άνθρωπος όπου είναι εύκολο χωρίς υπερβολικές φροντίδες για την ταφή του).

Δεν πρέπει να κλαις αυτόν που πέθανε έτσι (φαντάζομαι με κάποιον επώδυνο θάνατο ή χωρίς κάποια παρηγοριά, δεν θυμάμαι ακριβώς), αλλά να  κλαις αυτόν που πέθανε μέσα σε αμαρτίες, είτε πέθανε στο κρεβάτι, είτε μέσα στο σπίτι είτε έχοντας κοντά του κάθε παρηγοριά.

Ώστε και μέσα στο σπίτι του να πεθάνει κάποιος και να είναι δίπλα του η γυναίκα του, τα παιδιά του, οι φίλοι και οι γνωστοί, αλλά αυτός είναι έρημος από αρετή, ο θάνατός του είναι πονηρός.

Όπως ο ενάρετος άνθρωπος πεθαίνοντας μεταβαίνει σε καλύτερη ζωή επειδή αρχίζουν οι αμοιβές για τους κόπους του,  έτσι και για τον έρημο από αρετή, αρχίζουν οι τιμωρίες, και του ζητούνται οι ευθύνες για τις πράξεις του, περιβάλλεται από ανήκουστα κακά.

Αν ο πατήρ του Ιωσήφ (ο Ιακώβ) από την χαρά του επιχείρησε το δύσκολο ταξίδι στην Αίγυπτο αν και ήταν γέρος, πολύ περισσότερο θα το έκαμνε η μητέρα του (η Ραχήλ) αν δεν είχε φύγει ήδη από την ζωή.

Βλέπε πως η αγάπη του για το παιδί του δυνάμωσε τον γέρο Ιακώβ (για το ταξίδι), και η προθυμία νικούσε την αδυναμία της ασθένειας.

Πριν πεθάνει ο Ιακώβ με την ευλογία του τείχισε τα 12 παιδιά του, αφήνοντάς τους αυτή την ευλογία σαν μέγιστη περιουσία και πλούτο που είναι αδύνατο ποτέ να ξοδευτεί (δυστυχώς σε οικογένειες την ώρα που πεθαίνουν οι γονείς τα παιδιά ήδη μαλώνουν για την περιουσία. Πόσο ακαλλιέργητο πνευματικά έχουμε αφήσει τον εαυτό μας !).

Βλέπε πως δίδαξε από την αρχή τα παιδιά να απονέμουν στον γέρο την οφειλόμενη τιμή (δυστυχώς σήμερα πολλοί γονείς διδάσκουν τα παιδιά τους να περιφρονούν τους γέρους και τους δασκάλους τους. Δεν τα συμβουλεύουν «πρόσεξε μη σου πάρει κανείς τον αέρα»;).

Ο Ιακώβ αν και είχε τόσα φανερά σημάδια της εύνοιας του Θεού, πριν πεθάνει μιλούσε έχοντας ταπεινωμένο το μυαλό του.

Πριν πεθάνει τα λόγια του έδειχναν την ευχάριστη διάθεση που είχε, την φιλόθεη ψυχή του που θυμόταν ζωντανά όλες τις ευεργεσίες που του έκανε ο Θεός στην ζωή του.

Η ταπεινοφροσύνη του Ιακώβ φαίνεται επειδή στήριξε την ευλογία που έδωσε στα παιδιά του όχι στην δική του αρετή (που την θεωρούσε ανύπαρκτη), αλλά στην αρετή των γονέων του και στις ευεργεσίες που του έκανε ο Θεός στην ζωή του (έλεγε ο μακαριστός Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, δεν αφήνει ο Θεός την Ελλάδα για την αρετή των Πατέρων μας).

Έτσι και τα μάτια της πίστης δεν βλέπουν αυτά που φαίνονται, αλλά εκείνα που θα γίνουν μετά από πολλές γενιές (ο Ιακώβ είπε στα παιδιά του αυτά που θα γίνουν στην Αίγυπτο ύστερα από 400 χρόνια).

Οι μεγάλες κληρονομιές πολλές φορές έφεραν όλεθρο και επιβουλές και κινδύνους σ’ αυτούς που τις δέχτηκαν, εδώ όμως τίποτα τέτοιο δεν ανησυχεί (με την κληρονομιά που άφησε ο Ιακώβ).

Μη λοιπόν φροντίζουμε να μαζεύουμε χρήματα για να τ’ αφήσουμε στα παιδιά μας, αλλά να τα εξασκούμε στην αρετή και να ευχόμαστε να πετύχουν την ευλογία του Θεού. Αυτή είναι η μεγαλύτερη περιουσία, αυτός είναι ο ανέκφραστος πλούτος που δεν ξοδεύεται ποτέ και ο οποίος μεγαλώνει κάθε μέρα την περιουσία. Αυτά λοιπόν όλοι μας να επιδιώκουμε και τα δικά μας παιδιά να μαθαίνουμε αυτά να προτιμούν πάνω απ’ όλα, και να θεωρούν ασήμαντη την περιουσία των χρημάτων. Επειδή τα χρήματα πολλές φορές γίνονται εμπόδιο προς την αρετή, όταν δεν γνωρίζει ο νέος πως πρέπει να τα χρησιμοποιεί.

Ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς συχνά λέει ότι μόνο οι άγιοι μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά τα χρήματα και γι αυτό στην πρώτη Εκκλησία οι πιστοί έδιναν όλα τους τα χρήματα στους Αποστόλους να τα διαχειριστούν και δεν υπήρχε κανείς που να είχε κάποια ανάγκη χωρίς να αντιμετωπιστεί. Ενώ οι «Σοσιαλιστές» του πρώην Ανατολικού Μπλοκ άρπαζαν τα χρήματα από τους πολίτες για να ζουν οι ίδιοι στον κομμουνιστικό «Παράδεισο».