ximikos

Πέμπτη 19 Ιουνίου 2025

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 7)

 



 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Αν τα φυσικά μεταβάλλονται πολλές φορές από τις κακές ομιλίες, πόσο μάλλον (μεταβάλλονται) τα της προαίρεσης ; Μη νομίζουμε ότι παθαίνουμε μικρή ζημιά από την συναναστροφή των κακών, αλλά πάνω απ’ όλα να φεύγουμε μακριά τους, είτε είναι γυναίκες, είτε φίλοι, είτε οτιδήποτε (από τα λόγια αυτά του Χρυσοστόμου καταλαβαίνουμε πόσο επικίνδυνες είναι οι κακές ομιλίες. Εμείς αφεθήκαμε για χρόνια στις κακές ομιλίες της τηλεόρασης, μετά των βιντεοκασετών και των dvd και τώρα στις κακές ομιλίες του διαδικτύου. Με τόση φθορά που πάθαμε είναι θαύμα που σκεφτόμαστε ακόμα τον Θεό).

Από τα άγρια θηρία φοβόμαστε και φεύγουμε μακριά τους, ενώ οι κακοί με τις ομιλίες τους σιγά σιγά και ανεπαίσθητα κάθε μέρα μας μεταδίδουν την (πνευματική) αρρώστια και εξασθενίζουν τον αγώνα μας για την αρετή (μήπως γι αυτό φτάσαμε οι Έλληνες σήμερα να είμαστε τόσο δειλοί ; Μόνο τους εκπαιδευτικούς να πιάσω πόσο τρέμουμε την «αξιολόγηση» φτάνει).

Δεν αρκεί μόνο να φεύγεις από τις κακές ομιλίες που σε βλάπτουν, αλλά και ν’ ακούς τις καλές ομιλίες που σε ωφελούν (άρα στο διαδίκτυο επιλέγουμε ποιους θέλουμε ν’ ακούμε. Το πρόβλημα είναι επειδή τα πονηρά μας έλκουν, πρέπει να έχουμε άγρυπνη την προσοχή μη ξεγελαστούμε και υποχωρήσουμε).    

(ενώ όταν ανοίγουν οι διαθήκες έχουμε τεταμένη την προσοχή μας) εδώ που είναι μπροστά μας ανοιγμένες οι πνευματικές διαθήκες τεμπελιάζουμε και βαριόμαστε, αν και την κληρονομιά δεν την βλέπουμε με τα μάτια μας (είναι πνευματική).

Στην παρούσα ζωή σαν να είναι τροφός μας η κτίση αυτή μας ανατρέφει, επειδή δε πρόκειται να μεταφερθούμε (με τον θάνατό μας) στην οικία του Δεσπότη (του Θεού), βγάζουμε τα ρούχα της φθοράς (το παρόν σώμα) και ντυνόμαστε τα ρούχα της αφθαρσίας (το σώμα που είχε ο Χριστός μετά την ανάστασή του).

Τους μεν κόπους τους έβαλε (ο Θεός) στην παρούσα ζωή, ώστε σύντομα να σταματήσουν, τα δε αγαθά τα έβαλε στον μέλλοντα αιώνα ώστε οι αμοιβές να είναι αιώνιες (Με τον τρόπο αυτό έδιναν κουράγιο ο ένας στον άλλο οι 40 μάρτυρες στην παγωμένη λίμνη της Σεβάστειας : «δριμύς ο χειμώνας, αλλά γλυκύς ο παράδεισος, μια νύχτα είναι αυτή και αιώνιος θα είναι ο παράδεισος»).

Ότι θέλεις να σου κάμνουν οι άλλοι, αυτά να τους κάμνεις κι εσύ. Θέλεις να σε επαινούν ; Επαίνεσέ τους. Θέλεις να μη σου αρπάζουν ; Μην αρπάζεις. Θέλεις να σε τιμούν ; Τίμησέ τους. Θέλεις να σε ελεούν ; Ελέησε. Θέλεις να σε αγαπούν ; Αγάπα.

Αυτό γίνεται και μεταξύ των λιονταριών και μεταξύ των λύκων. Το ότι είναι της ίδιας φύσης τους βοηθάει να είναι φίλοι μεταξύ τους (δυστυχώς δεν ισχύει αυτό μεταξύ μας, αλλά γινόμαστε χειρότεροι και από τα θηρία. Για τολμήστε στην Αθήνα να περπατάτε ανέμελα).

Μετά τις πρώτες μέρες ύστερα από τον γάμο μειώνεται η σφοδρότητα της ερωτικής επιθυμίας του άντρα προς την γυναίκα του (αυτή η εμπειρία δεν υπάρχει σήμερα επειδή τα περισσότερα ζευγάρια έχουν προγαμιαίες σχέσεις). Η γυναίκα στην αρχή του γάμου της κάμνει όλα όσα πρέπει για ν’ αρέσει στον άντρα της (και οι χαζοί οι άντρες κάμνουμε τα πάντα για να μην θεμελιωθεί γερά ο γάμος μας).

Η νιόπαντρη γυναίκα ονομάζει τον άντρα της Κύριο (στα χρόνια του Χρυσοστόμου). Κι αυτό δείχνει την ευγνώμονα καρδιά της γυναίκας. Όταν αυτό συμβαίνει στο αντρόγυνο οι οποίοι έχουν την ίδια ουσία, και η γυναίκα καλεί τον άντρα της Κύριο, πολύ περισσότερο πρέπει να γίνεται αυτό μεταξύ της Εκκλησίας και του Χριστού, ο οποίος είναι και από την φύση του Κύριος (η Γραφή παρομοιάζει την σχέση του αντρόγυνου με την σχέση του Χριστού και της Εκκλησίας, όπου ο Χριστός είναι ο νυμφίος και η Εκκλησία είναι η νύμφη. Πόσο σπουδαίος είναι ο γάμος και πως τον έχουμε καταντήσει σήμερα !).

Όταν κάποιος προσεύχεται κατά των εχθρών του, κατά αυτών που τον στενοχώρησαν, τότε τα λόγια που λέει δεν είναι ανθρώπου, αλλά λόγια του διαβόλου … Όταν λέει «κραυγή» ο ψαλμός, δεν εννοεί τον τόνο της φωνής, αλλά την διάθεση του νου … Πολλοί νομίζουν ότι προσεύχονται στον Θεό, αλλά στην πραγματικότητα το κάμνουν για επίδειξη στους ανθρώπους.

Εδώ δείχνει πόσο μισεί ο Θεός την πονηριά και θέλει τέτοιοι να είναι αυτοί που είναι κοντά του, επειδή αλλιώς δεν μπορούν να είναι κοντά του.

Κανείς λοιπόν απ’ αυτούς που ζουν με αρετή να μη θεωρεί ότι υποφέρει, ακόμα κι αν ταλαιπωρείται από πονηρούς ανθρώπους. Πραγματικά υποφέρουν αυτοί που κάμνουν το κακό.

Αυτά λέγονται όχι μόνο για να τ’ ακούμε, αλλά και να διδασκόμαστε ακούγοντάς τα συνεχώς και να είμαστε έτσι κοντά στον Θεό.

Όταν λέει ο ψαλμός «λαλούντας το ψεύδος» εννοεί αυτούς που ζουν μέσα στην πονηριά, αυτούς που επιδιώκουν ψεύτικα πράγματα, αυτούς που ζουν μέσα στις ηδονές, μέσα στην γαστριμαργία, μέσα στην πλεονεξία.

Εδώ εννοεί τον φονικό, τον επίβουλο, τον ύπουλο, που άλλα λέει με το στόμα και άλλα έχει στην σκέψη του, που φοράει το προσωπείο (την μάσκα) της επιείκειας, αλλά στην πραγματικότητα είναι λύκος, από τον οποίο δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο … αυτός κρύβει την πονηριά του και με την κακία του, επειδή φοράει μάσκα καλωσύνης, προκαλεί πολλά κακά … Είναι μερικοί που έχει αρρωστήσει τόσο βαριά η ψυχή τους, ώστε δεν μπορεί πλέον να θεραπευτεί (αυτά τα λόγια λέγονται στους ύμνους της Εκκλησίας για τους αιρετικούς).


Δεν υπάρχουν σχόλια: