Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 18)

 

 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 108^ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

Τι να ονομάσει κάποιος τα λόγια του ψαλμού που λέχθηκαν, προφητεία ή κατάρα ; Προφητεία υπό μορφή κατάρας. Επειδή πρέπει οι ακούοντες να ωφελούνται από τα παθήματα των άλλων, πολλές προφητείες παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο. Δεν είναι το ίδιο να πει ότι ο τάδε θα πάθει αυτό κι αυτό, με το να το πει θυμωμένος και οργισμένος (λένε κάποιοι ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς φωνάζει στις ομιλίες του και απαντάει ο Γέροντας «αφού προχωράτε προς την καταστροφή, γλυκά θέλετε να σας το λέω ; όταν λες σε κάποιον ότι καίγεται το σπίτι του, γλυκά του το λες ;» ). Έτσι και ο Ιακώβ όταν επρόκειτο να πεθάνει, προφήτεψε υπό μορφή κατάρας την μελλοντική απώλεια του πρωτότοκου Ρουβίμ.

Κατά τον ίδιο τρόπο όταν προφητεύει τα αγαθά, το κάμνει υπό μορφή ευχής … για να μάθεις ότι ο Θεός προφυλάσσει τους αδικουμένους και τιμωρεί τους αδίκους … Για ποιόν λοιπόν έχει λεχθεί ο ψαλμός ; Μερικά λέγονται για τον Ιούδα από το Πνεύμα που προφητεύει δια του Δαβίδ, τα δε υπόλοιπα για άλλα πράγματα. Σε πολλά μέρη το συναντάμε αυτό, τα αναφερόμενα στην αρχή ν’ λέγονται γι άλλον και τα υπόλοιπα για άλλον (πως να βγάλουν άκρη μ’ αυτά οι καημένοι οι Προτεστάντες ; μακάρι να έρθουν στο Πανεπιστήμιο της Ορθοδοξίας).

Αυτό κι εδώ μπορούμε να πούμε, ότι με μορφή κατάρας συντέθηκε η προφητεία, αναγγέλλουσα εκείνα που επρόκειτο να συμβούν στον Ιούδα … στην συνέχεια αυτά που λέει, είναι διδασκαλία για εκείνα που θα συμβούν σ’ αυτούς που αδικούν τον συνάνθρωπό τους, σ’ αυτούς που συμπεριφέρονται με δόλο και διεφθαρμένη συνείδηση ενάντια σ’ εκείνους που δεν τους έφταιξαν σε τίποτα. Αν δε τα παιδιά του απαιτεί να τιμωρηθούν, μην παραξενεύεστε, επειδή παιδιά τους εδώ ονομάζει αυτούς που συμμετέχουν στην κακία τους (αχ Προτεστάντες, που πάτε ξυπόλητοι στ’ αγκάθια !).

Γνωρίζει η Γραφή παιδιά και συγγενείς να ονομάζει εκείνους που έζησαν με την ίδια κακία, κι ας μην είναι φυσικά παιδιά (εντάξει κι εγώ τόσα χρόνια, άλλα καταλάβαινα όταν διάβαζα αυτό τον ψαλμό) … κανείς δεν τιμωρεί τα παιδιά εξ αιτίας των γονέων, ούτε τους γονείς εξ αιτίας των παιδιών, κι αν γράφεται κάπου στην Γραφή ότι τιμωρήθηκαν οι γονείς δεν είναι εξ αιτίας των παιδιών, αλλά εξ αιτίας που δεν τα παιδαγώγησαν όπως έπρεπε, δηλαδή τιμωρήθηκαν από την δικιά τους τεμπελιά (βέβαια συχνά οι άνθρωποι δεν τα εφαρμόζουμε αυτά όπως για παράδειγμα τον Στέλιο Καζαντζίδη τον κυνηγούσαν οι «δεξιοί» για τα «αριστερά» φρονήματα του πατέρα του !).    

Αλλά αν θέλετε, ας εξετάσουμε τον ψαλμό από την αρχή. Μην αφήσεις να περάσουν ατιμώρητα όσα συνέβησαν, αλλά τιμώρησέ τα. Διότι εσύ είσαι ο ένδοξος, ο μέγας, και ικανός να τα διορθώσεις … αυτό μάλιστα εξοργίζει τον Θεό, όταν τα κακά τα διαπράττουν με την θέλησή τους, μετά από σκέψη και προετοιμασία. Άλλο είναι να πέσει κάποιος επειδή παρασύρθηκε και ξεγελάστηκε, άλλο να κάμνει το κακό, και άλλο, μεγαλύτερο έγκλημα, να σχεδιάζουν κακά ενάντια στον αθώο … αντί ν’ αγαπούν και να αμείβουν τον ευεργέτη τους, του λένε το ευχαριστώ με τις πονηριές τους (πόσες φορές ο Κύριος έλεγε στους Ιουδαίους «για ποιο από τα καλά που σας έκανα θέλετε να με σκοτώσετε ;).

Είδες φιλοσοφία ; είδες επιείκεια ; είδες πραότητα ; είδες ευλάβεια ψυχής ; Δεν οπλιζόμουνα, λέει, ούτε ετοιμαζόμουν για μάχη, αλλά κατέφευγα σε σένα. Την δική σου συμμαχία ζητούσα, την δύναμη, το μέγιστο όπλο, την ακατανίκητη βοήθεια … μετά αναφέρθηκε (ο ψαλμός) στα σχετικά με τον Ιούδα, πως καταδίκασε τον εαυτό του, πως στράφηκε ενάντια στον εαυτό του και απαγχονίστηκε, πως η αποστολή του μεταβιβάστηκε σε άλλον και στην συνέχεια επιστρέφει (ο ψαλμός) στα προηγούμενα. Συσκοτίστηκε η προφητεία εξ αιτίας της αγνωμοσύνης των Ιουδαίων. Υπαινίσσεται ότι οι κατάρες που λέει είναι για κάποιον Ιουδαίο που μετά την επιστροφή από την Βαβυλώνα επιβουλεύτηκε την ιερωσύνη. Το ξαναλέω φαίνονται σαν κατάρες, αλλ’ όμως είναι προφητεία.

«ἀνθ᾿ ὧν οὐκ ἐμνήσθη ποιῆσαι ἔλεος καὶ κατεδίωξεν ἄνθρωπον πένητα καὶ πτωχὸν καὶ κατανενυγμένον τῇ καρδίᾳ τοῦ θανατῶσαι». Αυτό είναι γνώρισμα εσχάτης ωμότητας, πολλής απανθρωπιάς, όταν αυτόν που έπρεπε να τον ελεεί, να τον βοηθεί και να τον στηρίζει, αντίθετα τον καταδιώκει και τον καταστρέφει. Τέτοιοι «άνθρωποι» είναι χειρότεροι από τα άγρια θηρία.

«καὶ ἠγάπησε κατάραν, καὶ ἥξει αὐτῷ· καὶ οὐκ ἠθέλησεν εὐλογίαν, καὶ μακρυνθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ». Επειδή ευχήθηκε να τον βρουν πολλές συμφορές, δείχνει ότι δεν φταίει αυτός (ο ψαλμός) αλλά εκείνος ο «άνθρωπος» που με τις πράξεις του αρνήθηκε την βοήθεια του Θεού και τράβηξε πάνω του την θεόσταλτη τιμωρία.

 «καὶ ἐνεδύσατο κατάραν ὡς ἱμάτιον, καὶ εἰσῆλθεν ὡσεὶ ὕδωρ εἰς τὰ ἔγκατα αὐτοῦ καὶ ὡσεὶ ἔλαιον ἐν τοῖς ὀστέοις αὐτοῦ». Εδώ δείχνει και την σφοδρότητα και την μονιμότητα της τιμωρίας, δηλώνοντας ότι σε όλους τους ανθρώπους τα κακά συμβαίνουν από τους ίδιους και από την δική τους προαίρεση, όταν με τις πράξεις τους εναντιώνονται στο καλό (πόσες φορές στην ζωή μας μπορούσαμε να κάνουμε το καλό, το σωστό, κι εμείς προτιμήσαμε να κάνουμε το κακό, το πονηρό ; Δεν μας τιμωρεί ο Θεός, μόνοι μας τιμωρούμαστε από τις κακές μας επιλογές. Λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής «Θεός ου κολάζει». Είναι τόσο αγαθός ο Θεός που δεν τιμωρεί ποτέ και κανέναν. Μόνοι μας τιμωρούμαστε όταν επιλέγουμε να ζούμε μακριά του).

«γενηθήτω αὐτῷ ὡς ἱμάτιον, ὃ περιβάλλεται, καὶ ὡσεὶ ζώνη, ἣν διαπαντὸς περιζώννυται». Με τέτοιο τρόπο θα έρθουν τα κακά σ’ αυτούς ώστε θα είναι για πάντα. Στην συνέχεια για να δείξει ότι τιμωρεί την πονηριά και διορθώνει την κακία, ξεκαθαρίζει ότι τα ίδια θα πάθουν κι αυτοί που με τα λόγια τους πολέμησαν τον αθώο λέει «τοῦτο τὸ ἔργον τῶν ἐνδιαβαλλόντων με παρὰ Κυρίου. καὶ τῶν λαλούντων πονηρὰ κατὰ τῆς ψυχῆς μου». Άρα και για τα λόγια (ενάντια στον αθώο) υπάρχουν ευθύνες και μάλιστα ευθύνες πικρότατες (κι εμείς οι ταλαίπωροι σερνόμαστε από την προπαγάνδα των ΜΜΕ και λέμε λόγια ενάντια σε αθώους όπως τον π. Αντώνιο της Κιβωτού του Κόσμου και την κ. Καρυστιανού. Όταν ξυπνήσουμε από την φάκα που πιαστήκαμε δυστυχώς για εμάς θα είναι αργά).