«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 8)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

(λέει ο ψαλμός) να μην προσευχόμαστε όπως πολλοί που ξύνονται, χασμουριούνται, βαριούνται, αλλά να προσευχόμαστε με φόβο και τρόμο. Επειδή αυτός που προσεύχεται έτσι, αφήνει κάθε κακία, προχωράει προς κάθε αρετή, κάμνει τον Θεό σπλαχνικό προς αυτόν.

Μας διδάσκει (ο ψαλμός) στην προσευχή μας πρώτα να υμνούμε τον Θεό και να τον ευχαριστούμε για όλα τα καλά που μας χάρισε και μετά να του ζητάμε αυτά που θέλουμε, και πάλι να τον ευχαριστούμε γι αυτά που θα μας δώσει. Αυτοί που βαδίζουν τον δρόμο της αρετής, χρειάζονται ιδιαίτερα την βοήθεια του Θεού.

Υπάρχει και η δικαιοσύνη των ανθρώπων η οποία στηρίζεται στους νόμους της Πολιτείας, αλλ’ αυτή είναι φτηνή και όχι τέλεια και ολοκληρωμένη (όπως του Θεού) και φτιάχνεται από ανθρώπινες σκέψεις (δυστυχώς στην Ελλάδα συχνά οι δικαστές υποχωρούν σε άνωθεν πιέσεις και δεν δικάζουν ούτε σύμφωνα με τους νόμους).

Πολλοί εχθροί ξεσηκώθηκαν εναντίον μου και ζητάνε να με βγάλουν από τον δρόμο μου και να με πλανήσουν και να με βάλουν σε άλλο δρόμο … Αν είσαι ακάθαρτος, πλεονέκτης ή έχεις άλλη κηλίδα, απομακρύνεται από εσένα η βοήθεια του Θεού.

Αυτοί κάμνουν τα αντίθετα, και αυτά που έπρεπε να κρύβουν βαθιά στην καρδιά τους και να τα πνίξουν, αυτοί τα φανερώνουν και έτσι βλάπτουν πολλούς (φαντάζεστε να φανερώναμε σε όλους τις αμαρτωλές επιθυμίες που περνάνε από την καρδιά μας ;). Αλλά παρακαλώ να αποφεύγουμε αυτούς τους ανθρώπους.

Αν τα νεκρά σώματα τα θάβουμε έξω από την πόλη, πολύ περισσότερο πρέπει να βγάζουμε από την πόλη, επειδή είναι λοιμώδης αρρώστια, αυτούς που λένε τα νεκρά λόγια και δεν έχουν την διάθεση ούτε να τα καλύπτουν λίγο.

Δεν λέει ο ψαλμός «τιμώρησέ τους», αλλά «κρίνε τους και κάνε να σταματήσουν τις κακίες τους. Αχρήστεψε τα όπλα τους». Ουσιαστικά όταν παρακαλάς τον Θεό να σταματήσουν οι κακίες τους, είναι σαν να προσεύχεται γι αυτούς (λέει κάπου αλλού ο Χρυσόστομος, ένας λόγος που πρέπει να ευχαριστούμε τον Θεό όταν πεθαίνει ένας άνθρωπος είναι επειδή δεν μπορεί πλέον να αμαρτήσει).

Λοιπόν, καθόλου δεν μ’ ενδιαφέρει γι αυτά που παθαίνω εγώ, αλλά πονάω γι αυτά που παθαίνεις εσύ (νομίζω σήμερα οι περισσότεροι Έλληνες κάμνουμε ακριβώς το αντίθετο, μας ενδιαφέρει μόνο η δική μας καλοπέραση). Αυτό μάλιστα είναι χαρακτηριστικό σοφής ψυχής, να μην αντιδράει όταν βρίζονται οι φίλοι της, αλλά όταν βρίζεται ο Θεός να αντιδράει με σφοδρότητα.

Γι αυτά κυρίως θα έπρεπε να καυχιέστε, γι αυτά να χαίρεστε, γι αυτά να ευχαριστιέστε (δεν σημείωσα για ποια, αλλά προφανώς εννοεί τα της ψυχής). Όποιος ευχαριστιέται με τα της ζωής αυτής, σε τίποτα δεν διαφέρει απ’ αυτούς που περνάνε υπέροχα στα όνειρά τους.

Ποιο είναι το πρόβλημα αν μας περιφρονεί όλη η οικουμένη, όταν ο Δεσπότης των αγγέλων μας επαινεί και μας τιμάει ; Και αντίθετα, αν Αυτός δεν μας ευλογεί, όλος ο κόσμος να μας επαινεί, δεν έχουμε καμία ωφέλεια.

Όταν μιλάμε σε μικρά παιδιά ψελλίζουμε όπως εκείνα, αν και είμαστε χιλιάδες φορές πιο σοφοί απ’ αυτά, δείχνοντας έτσι συγκατάβαση προς την παιδική ατέλεια. Αυτός που πιστεύει ότι υπάρχει Θεός, ακόμα και να μην έχει την ακριβή γνώση για αυτόν, αλλά έχει μια χονδροειδή ιδέα, με τον χρόνο θα μάθει ότι δεν είναι έτσι ο Θεός.  

Όταν λέει «Μη τω θυμώ σου ελέγξης με» αυτό εννοεί. Μη με κρίνεις για τις αμαρτίες μου, μην εξετάσεις τα σφάλματά μου. «Ελέησόν με Κύριε, ότι ασθενής ειμί». Αυτό χρειάζεται να λέμε όλοι, ακόμα κι αν μύρια έχουμε κατορθώσει, ακόμα και αν φτάσαμε σε ύψη αρετής … αυτός που έκανε τον εαυτό του ανάξιο να συγχωρεθεί από τον Θεό, μάταια λέει το «Ελέησον» (δηλαδή δεν αξίζουμε πάντα να συγχωρεθούμε από τον Θεό. Μήπως όταν δεν μετανοούμε ειλικρινά και κάμνουμε όπως κάποιοι μαθητές στο σχολείο που λένε συγνώμη για πλάκα ;).

Όσο περισσότερα μαθαίνουμε (αν δεν τα εφαρμόζουμε) τόσο μεγαλύτερη θα είναι η τιμωρία … ο Λάζαρος στην παραβολή του Χριστού γλίτωσε την κόλαση για τα πολλά κακά που πέρασε στη ζωή του. Άλλοι δεν γλιτώνουν όλη την κόλαση, αλλά μέρος της (γι αυτό λένε οι μοναχοί για κάποιον που υποφέρει σ’ αυτή την ζωή «τρώει την κόλαση»).

Η θλίψη που την περνάμε με ευχαριστία (προς τον Θεό) αυξάνει την φιλανθρωπία και την σπλαχνικότητα του Θεού προς εμάς (πόσο διαφορετικά είναι όλα όταν έχουμε την ελπίδα μας στον Θεό !).

Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τους δίκαιους, το να τους συγχωρέσει ο Θεός και να είναι σπλαχνικός και ελεήμων και να μη τους αποστρέφεται … Και ο πλούσιος (στην παραβολή του Χριστού) εξομολογείτο και μετανοούσε (στην άλλη ζωή), αλλά δεν είχε κανένα όφελος επειδή ο καιρός μετάνοιας είχε περάσει πλέον.

Δεν ήταν ο Δαβίδ όπως εμείς, οι οποίοι λίγες μέρες ή καμία μετανοούμε και όλο τον υπόλοιπο καιρό είμαστε με γέλια και απολαύσεις και καλοπέραση. Ενώ αυτός ζούσε συνεχώς με τα δάκρυα.

Εμείς όχι μόνο δεν πολεμάμε τα πάθη μας, αλλά αφού παραδώσουμε τον εαυτό μας σε γέλια και καλοπέραση, την νύκτα ναρκωμένοι πέφτουμε για ύπνο. Και άλλοι κοιμούνται τόσο βαθιά σαν να έχουν πεθάνει. Και άλλοι κάμνουν αγρυπνία που είναι χειρότερη από τον θάνατο, υπολογίζοντας τόκους και δάνεια και σχεδιάζοντας πως θα παγιδεύσουν τους άλλους (να συμπληρώσουμε κι εμείς ότι πολλοί σήμερα κάμνουν αγρυπνία μπροστά στις οθόνες. Μένει απέναντι από μένα ένας στρατιωτικός συνταξιούχος εδώ και χρόνια, αν και μικρότερος από μένα, ο οποίος κάθε βράδυ βλέπει ταινίες μέχρι το ξημέρωμα).   

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 7)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Αν τα φυσικά μεταβάλλονται πολλές φορές από τις κακές ομιλίες, πόσο μάλλον (μεταβάλλονται) τα της προαίρεσης ; Μη νομίζουμε ότι παθαίνουμε μικρή ζημιά από την συναναστροφή των κακών, αλλά πάνω απ’ όλα να φεύγουμε μακριά τους, είτε είναι γυναίκες, είτε φίλοι, είτε οτιδήποτε (από τα λόγια αυτά του Χρυσοστόμου καταλαβαίνουμε πόσο επικίνδυνες είναι οι κακές ομιλίες. Εμείς αφεθήκαμε για χρόνια στις κακές ομιλίες της τηλεόρασης, μετά των βιντεοκασετών και των dvd και τώρα στις κακές ομιλίες του διαδικτύου. Με τόση φθορά που πάθαμε είναι θαύμα που σκεφτόμαστε ακόμα τον Θεό).

Από τα άγρια θηρία φοβόμαστε και φεύγουμε μακριά τους, ενώ οι κακοί με τις ομιλίες τους σιγά σιγά και ανεπαίσθητα κάθε μέρα μας μεταδίδουν την (πνευματική) αρρώστια και εξασθενίζουν τον αγώνα μας για την αρετή (μήπως γι αυτό φτάσαμε οι Έλληνες σήμερα να είμαστε τόσο δειλοί ; Μόνο τους εκπαιδευτικούς να πιάσω πόσο τρέμουμε την «αξιολόγηση» φτάνει).

Δεν αρκεί μόνο να φεύγεις από τις κακές ομιλίες που σε βλάπτουν, αλλά και ν’ ακούς τις καλές ομιλίες που σε ωφελούν (άρα στο διαδίκτυο επιλέγουμε ποιους θέλουμε ν’ ακούμε. Το πρόβλημα είναι επειδή τα πονηρά μας έλκουν, πρέπει να έχουμε άγρυπνη την προσοχή μη ξεγελαστούμε και υποχωρήσουμε).    

(ενώ όταν ανοίγουν οι διαθήκες έχουμε τεταμένη την προσοχή μας) εδώ που είναι μπροστά μας ανοιγμένες οι πνευματικές διαθήκες τεμπελιάζουμε και βαριόμαστε, αν και την κληρονομιά δεν την βλέπουμε με τα μάτια μας (είναι πνευματική).

Στην παρούσα ζωή σαν να είναι τροφός μας η κτίση αυτή μας ανατρέφει, επειδή δε πρόκειται να μεταφερθούμε (με τον θάνατό μας) στην οικία του Δεσπότη (του Θεού), βγάζουμε τα ρούχα της φθοράς (το παρόν σώμα) και ντυνόμαστε τα ρούχα της αφθαρσίας (το σώμα που είχε ο Χριστός μετά την ανάστασή του).

Τους μεν κόπους τους έβαλε (ο Θεός) στην παρούσα ζωή, ώστε σύντομα να σταματήσουν, τα δε αγαθά τα έβαλε στον μέλλοντα αιώνα ώστε οι αμοιβές να είναι αιώνιες (Με τον τρόπο αυτό έδιναν κουράγιο ο ένας στον άλλο οι 40 μάρτυρες στην παγωμένη λίμνη της Σεβάστειας : «δριμύς ο χειμώνας, αλλά γλυκύς ο παράδεισος, μια νύχτα είναι αυτή και αιώνιος θα είναι ο παράδεισος»).

Ότι θέλεις να σου κάμνουν οι άλλοι, αυτά να τους κάμνεις κι εσύ. Θέλεις να σε επαινούν ; Επαίνεσέ τους. Θέλεις να μη σου αρπάζουν ; Μην αρπάζεις. Θέλεις να σε τιμούν ; Τίμησέ τους. Θέλεις να σε ελεούν ; Ελέησε. Θέλεις να σε αγαπούν ; Αγάπα.

Αυτό γίνεται και μεταξύ των λιονταριών και μεταξύ των λύκων. Το ότι είναι της ίδιας φύσης τους βοηθάει να είναι φίλοι μεταξύ τους (δυστυχώς δεν ισχύει αυτό μεταξύ μας, αλλά γινόμαστε χειρότεροι και από τα θηρία. Για τολμήστε στην Αθήνα να περπατάτε ανέμελα).

Μετά τις πρώτες μέρες ύστερα από τον γάμο μειώνεται η σφοδρότητα της ερωτικής επιθυμίας του άντρα προς την γυναίκα του (αυτή η εμπειρία δεν υπάρχει σήμερα επειδή τα περισσότερα ζευγάρια έχουν προγαμιαίες σχέσεις). Η γυναίκα στην αρχή του γάμου της κάμνει όλα όσα πρέπει για ν’ αρέσει στον άντρα της (και οι χαζοί οι άντρες κάμνουμε τα πάντα για να μην θεμελιωθεί γερά ο γάμος μας).

Η νιόπαντρη γυναίκα ονομάζει τον άντρα της Κύριο (στα χρόνια του Χρυσοστόμου). Κι αυτό δείχνει την ευγνώμονα καρδιά της γυναίκας. Όταν αυτό συμβαίνει στο αντρόγυνο οι οποίοι έχουν την ίδια ουσία, και η γυναίκα καλεί τον άντρα της Κύριο, πολύ περισσότερο πρέπει να γίνεται αυτό μεταξύ της Εκκλησίας και του Χριστού, ο οποίος είναι και από την φύση του Κύριος (η Γραφή παρομοιάζει την σχέση του αντρόγυνου με την σχέση του Χριστού και της Εκκλησίας, όπου ο Χριστός είναι ο νυμφίος και η Εκκλησία είναι η νύμφη. Πόσο σπουδαίος είναι ο γάμος και πως τον έχουμε καταντήσει σήμερα !).

Όταν κάποιος προσεύχεται κατά των εχθρών του, κατά αυτών που τον στενοχώρησαν, τότε τα λόγια που λέει δεν είναι ανθρώπου, αλλά λόγια του διαβόλου … Όταν λέει «κραυγή» ο ψαλμός, δεν εννοεί τον τόνο της φωνής, αλλά την διάθεση του νου … Πολλοί νομίζουν ότι προσεύχονται στον Θεό, αλλά στην πραγματικότητα το κάμνουν για επίδειξη στους ανθρώπους.

Εδώ δείχνει πόσο μισεί ο Θεός την πονηριά και θέλει τέτοιοι να είναι αυτοί που είναι κοντά του, επειδή αλλιώς δεν μπορούν να είναι κοντά του.

Κανείς λοιπόν απ’ αυτούς που ζουν με αρετή να μη θεωρεί ότι υποφέρει, ακόμα κι αν ταλαιπωρείται από πονηρούς ανθρώπους. Πραγματικά υποφέρουν αυτοί που κάμνουν το κακό.

Αυτά λέγονται όχι μόνο για να τ’ ακούμε, αλλά και να διδασκόμαστε ακούγοντάς τα συνεχώς και να είμαστε έτσι κοντά στον Θεό.

Όταν λέει ο ψαλμός «λαλούντας το ψεύδος» εννοεί αυτούς που ζουν μέσα στην πονηριά, αυτούς που επιδιώκουν ψεύτικα πράγματα, αυτούς που ζουν μέσα στις ηδονές, μέσα στην γαστριμαργία, μέσα στην πλεονεξία.

Εδώ εννοεί τον φονικό, τον επίβουλο, τον ύπουλο, που άλλα λέει με το στόμα και άλλα έχει στην σκέψη του, που φοράει το προσωπείο (την μάσκα) της επιείκειας, αλλά στην πραγματικότητα είναι λύκος, από τον οποίο δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο … αυτός κρύβει την πονηριά του και με την κακία του, επειδή φοράει μάσκα καλωσύνης, προκαλεί πολλά κακά … Είναι μερικοί που έχει αρρωστήσει τόσο βαριά η ψυχή τους, ώστε δεν μπορεί πλέον να θεραπευτεί (αυτά τα λόγια λέγονται στους ύμνους της Εκκλησίας για τους αιρετικούς).

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 6ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Μάλιστα εμείς οι πιστοί θεωρούμε ότι είναι πιο σίγουρα αυτά που ελπίζουμε (τα πνευματικά) απ’ αυτά που βλέπουμε κάθε μέρα με τα μάτια μας. Τόσο δυνατή είναι η πληροφορία της Πίστης (αλλιώς χαζοί ήταν οι άγιοι Γεώργιος, Δημήτριος και τόσοι άλλοι να χάνουν την ζωή τους γι αυτή την Πίστη ;).

Τα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης στους Εβραίους ο Θεός έδινε πλούτη, να ζουν μέχρι τα βαθιά γεράματα, δεν επέτρεπε να αρρωσταίνουν … ενώ σ’ εμάς δεν δίνει αυτά τα παιδιάστικα, αλλά υπόσχεται τα αιώνια αγαθά του (μη μου πείτε ότι εμείς δεν θα προτιμούσαμε αυτά που έδινε στους Εβραίους).

Λοιπόν μη φοβάσαι απ’ αυτά που έρχονται και φεύγουν (τις καθημερινές δυσκολίες), ούτε να δειλιάζεις (συνέχεια ακούω να λένε «σαν χαζά τρέξαμε και κάναμε το εμβόλιο για τον Covid») … Επειδή έχουμε και σώμα δεν αδιαφορεί ο Θεός και για αυτά που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε (φαγητό, ρούχα, στέγη … ) και γι αυτό μας τα παρέχει πλούσια.

«Από καρπού σίτου, οίνου και ελαίου αυτών επληθύνθησαν». Όταν λέει σιτάρι, κρασί και λάδι και την αφθονία απ’ όλα αυτά, εννοεί και τις βροχές, και την ευκρασία των αέρων, και την καταλληλότητα της γης, και την βοήθεια από τον ήλιο, από τα αστέρια, το καλοκαίρι, τον χειμώνα, την άνοιξη, το φθινόπωρο, και την γεωργική τέχνη, τα γεωργικά εργαλεία, και το πλήθος των άλλων απαραίτητων τεχνών.

Αν κάποιες φορές φαίνεται ότι ο Θεός μας στερεί τα απαραίτητα, και σ’ αυτό πάλι την πρόνοιά του δείχνει, ξυπνώντας την τεμπελιά των πολλών ξεσηκώνοντάς τους να ζητήσουν απ’ αυτόν αυτά τ’ αγαθά (έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στην δύσκολη περίοδο της Τουρκοκρατίας, αν το παιδί σου ζητήσει ψωμί να το οδηγήσεις μπροστά στην εικόνα του Χριστού και να του πεις : «παιδί μου εγώ ψωμί δεν έχω, ο Χριστός έχει, ζήτησέ του και θα σου δώσει»).

Μη λοιπόν να αμφιβάλεις για την πρόνοια του Θεού, αλλά θαύμαζε για την φροντίδα του, ότι παρέχει τον ήλιο και τις βροχές σε όλη την οικουμένη, σε πονηρούς και αγαθούς. Αν δε αφήνει κάποιους να είναι σε φτώχια και σε ανάγκη, το κάνει για να διορθώσει την ψυχή τους, για να γίνει πιο σοφή η προαίρεσή τους (πέστε μου ποιος Σοσιαλισμός θα μπορούσε ποτέ να τα πει αυτά ; ).

Τίποτα συνήθως δεν ειρηνεύει τόσο πολύ την ψυχή μας, όσο η γνώση του Θεού και η απόκτηση της αρετής που διώχνει από μέσα μας τον πόλεμο των παθών και δεν αφήνει τον άνθρωπο να συγκρούεται με τον εαυτό του.

(από τα μεγαλύτερα βάσανα είναι) η παράλογη σκέψη που έχει εδραιωθεί μέσα στην ψυχή, και η σαρκική επιθυμία, και ο έρωτας των χρημάτων, και ο πόθος για την εξουσία και η αγωνία για τα προς το ζην. 

Αλλά αν κάποιος που έχει τον φόβο του Θεού, με τέχνη τερματίσει αυτό τον πόλεμο (από τα πάθη του), και κοιμίσει τα πάθη του (ώστε να μη τον πολεμούν), και πνίξει τα θηρία των παράλογων σκέψεων, ώστε να μη φωλιάζουν μέσα του, αυτός θα απολαύσει καθαρότατη και βαθύτατη ειρήνη (αλλά δυστυχώς συχνά εμείς θέλουμε μια ζωή να σερνόμαστε από τα πάθη μας. Πως γίνεται να είμαστε τόσο ανόητοι ;).

Διότι ο άνθρωπος που έχει αυτή την ειρήνη (που χαρίζει ο Χριστός), όχι μόνο δεν φοβάται βαρβάρους και εχθρούς, αλλά ούτε και αυτόν τον διάβολο. Αλλά κοροϊδεύει όλη την φάλαγγα των δαιμόνων, και είναι πιο κεφάτος από όλους τους ανθρώπους, χωρίς να καταπιέζεται από την φτώχεια, ούτε λυγίζει από νόσο και αρρώστια, ούτε ταράζεται από οτιδήποτε τον βρει ξαφνικά και απροσδόκητα, επειδή η ψυχή του, η οποία είναι δυνατή και υγιής, μπορεί να τα αντιμετωπίσει όλα αυτά εύκολα και αποτελεσματικά.

Πάλι άλλος που σκλαβώθηκε στην επιθυμία των χρημάτων, ξεσηκώνει μύριους πολέμους, μάχες και επαναστάσεις στην ψυχή του, και ζει μέσα σε τόσο θόρυβο και ταραχή ώστε δεν μπορεί ούτε ν’ αναπνεύσει λίγο.

Αλλ’ αυτός που δεν σκλαβώθηκε σε όλα αυτά ζει σαν να βρίσκεται σε άλλο κόσμο, ζει με γαλήνη, εντρυφά στην σοφία και καθόλου δεν γεύεται την πίκρα της σκλαβιάς στα πάθη (έλεγε η σοφή αγία Γαβριηλία η οποία αγιοκατατάχθηκε πρόπερσι «ζήσε αυτό που ζεις, και άσε τους άλλους να ζουν την ματαιότητα που ζουν»).

Δεν είναι έτσι ο δίκαιος, αλλά και ξύπνιος χαίρεται, και όταν το βράδυ έρθει η ώρα να κοιμηθεί με πολλή ευχαρίστηση κοιμάται (ενώ πολλοί από εμάς παίρνουμε υπνωτικά χάπια για να κοιμηθούμε. Μήπως ζούμε από τώρα την κόλαση και δεν το έχουμε πάρει χαμπάρι ;).

(στην ευχαριστήρια προσευχή μετά το βραδινό φαγητό λέμε «εν ειρήνη επί το αυτό κοιμηθήσομαι και υπνώσω». Μέχρι εδώ ο Χρυσόστομος σχολίαζε το «εν ειρήνη». Τώρα σχολιάζει το «επί το αυτό»). Συμμαζεμένος στον εαυτό μου, όχι σχιζόμενος σε μύριες φροντίδες, ούτε να σκέφτομαι τι θα κάνει ο ένας και ο άλλος, ούτε να γίνομαι χίλια κομμάτια με την έγνοια μου για τα πάντα. Αλλά να συγκεντρώνω το μυαλό μου στα δικά μου, και σ’ αυτά που αφορούν εμένα, και μάλιστα σ’ αυτά που ταιριάζουν σε ανθρώπους (κι έτσι να πέφτω για ύπνο. Μήπως εμάς συχνά μας παίρνει ο ύπνος μπροστά στις φλυαρίες κάποιας οθόνης ;). 

Αυτή την ειρήνη την κατόρθωσα, λέει ο ψαλμός, πλησιάζοντας εσένα (τον Θεό) και φεύγοντας μακριά από τους διεφθαρμένους … Και ο προφήτης Ιερεμίας μακαρίζει αυτόν που προτιμά να κάθεται μόνος του (παρά με τους κακούς) και σηκώνει τον ζυγό (της μοναξιάς) από την νεότητά του (πρωτοπήραμε τηλεόραση όταν ήμουν Ε΄ Δημοτικού. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη ταινία που είχα δει. Αν σας περιγράψω τις πληγές στην ψυχή μου από την τηλεόραση θα γέμιζα ένα βιβλίο).        

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 5ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Ή ζητούμε (στην προσευχή μας) αυτά που δεν μας συμφέρουν και κερδίζουμε που δεν μας ακούει ο Θεός. Ή ζητούμε με βαριεστιμάρα και αναβάλλει ο Θεός την πραγματοποίηση για να μας φέρει σε εγρήγορση, κι αυτό δεν είναι μικρό κέρδος … Μη λοιπόν απογοητευόμαστε όταν δεν εισακούεται η προσευχή μας και τα παρατάμε, αλλά να επιμένουμε. Επειδή ο Θεός όλα τα κάμνει για το συμφέρον μας (το αιώνιο).

Και παντού βλέπει κάποιος την αμαρτωλή ζωή να γίνεται εμπόδιο για την πίστη στον Θεό (ίσως γι αυτό ο άγιος Παΐσιος έστελνε πολλούς πρώτα να εξομολογηθούν και μετά να πάνε να τους μιλήσει για τον Θεό).

Δεν εξαφανίζει ο Θεός την οργή, επειδή είναι χρήσιμη, ούτε κόβει τον θυμό, επειδή είναι ωφέλιμος όταν στρέφεται ενάντια σ’ αυτούς που αδικούν και δεν κάμνουν το καθήκον τους (όπως στο έγκλημα των Τεμπών), αλλά (ο Θεός) απαγορεύει την άδικη οργή και τον παράλογο θυμό (έλεγε ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ : πως θα καταλάβεις ότι είσαι σε πλάνη, δηλαδή σε λάθος δρόμο ; Αν φέρεσαι άσπλαχνα και παράλογα).

Επειδή γι αυτό μας δόθηκε η οργή, όχι για να αμαρτάνουμε (οργιζόμενοι), αλλά για να εμποδίζουμε τους άλλους όταν αμαρτάνουν. Όχι για να μας γίνει (η οργή) πάθος και αρρώστια (της ψυχής), αλλά φάρμακο ενάντια στα πάθη.

Τέτοιο είναι και η οργή, ένα χρήσιμο εργαλείο, για να μας ξυπνάει από τον ύπνο, για να δυναμώνει την ψυχή μας, για να μας κάμνει σφοδρότερους στην αγανάκτησή μας υπέρ αυτών που αδικούνται, στο να τιμωρούμε τους πονηρούς (δυστυχώς εδώ και πολλά χρόνια χάσαμε οι Έλληνες αυτή την καλή οργή και μας σέρνουν οι Κυβερνήσεις με τα ψέματα των ΜΜΕ σαν πρόβατα όπου θέλουν).

Μετά το βραδινό φαγητό, λέει ο ψαλμός, όταν ετοιμάζεστε για ύπνο, όταν πρόκειται να ξαπλώσετε, και επειδή είστε μόνοι σας είναι πολλή η ησυχία, επειδή τίποτα δεν σας ενοχλεί υπάρχει βαθιά γαλήνη, σήκωσε το δικαστήριο της συνείδησης, απαίτησε ευθύνες από τον εαυτό σου, και ότι πονηρό θέλησες κατά την διάρκεια της ημέρας, ή ότι δόλιο συνέχισες, ή αν στον πλησίον σου έβαλες τρικλοποδιά, ή αν δέχτηκες διεφθαρμένες επιθυμίες, αυτά εκείνη την ώρα της ησυχίας φέρε τα στο μέσον, και βάλε την συνείδησή σου να τα καταδικάσει, κτύπησέ τα, μαστίγωσε το μυαλό σου που τα δέχτηκε.

Το βράδυ να ζητάς λογαριασμό από την ψυχή σου, και να καταδικάζεις τις εσφαλμένες σκέψεις που συμφώνησες, κρέμασε τον εαυτό σου σε ξύλο και βασάνιστον και παράγγειλέ του να μη τολμήσει να ξανακάνει τα ίδια. Επειδή η ψυχή σου θα φοβάται αυτό το βραδινό δικαστήριο, μη πάλι κατηγορηθεί και μαστιγωθεί, δεν θα τολμάει να κάμνει τόσο εύκολα τις αμαρτίες… Ας μη αδιαφορήσουμε για ένα τόσο καλό. Το να μετανιώνουμε για τα σφάλματά μας, και με το να γινόμαστε πιο δυσκίνητοι στο να τα επαναλάβουμε, και με το σκληρό βραδινό δικαστήριο που θα απαιτούμε τις ευθύνες αυτών που ζήσαμε, έτσι θα προοδεύουμε στην αρετή (νομίζω ότι αυτά που λέει ο Χρυσόστομος για την αυτοκριτική για πολλούς από εμάς δεν ενδείκνυνται, επειδή είναι τόσο αδύναμη η ψυχή μας ώστε και μόνο με το να κρίνει τα λάθη που έκανε κινδυνεύει να τα ξανακάνει. Για πολλούς από εμάς και μόνο ένα «Κύριε ελέησον» να λέμε, και πολύ μας είναι).  

(δεν αρκεί να μην κάμνουμε το κακό) επειδή και εκείνοι που δεν έδωσαν φαγητό σ’ αυτόν που πεινούσε, που δεν πότισαν αυτόν που διψούσε, που δεν έδωσαν ρούχα στον γυμνό, αν και δεν άρπαξαν, ούτε καταχράστηκαν, ούτε έκλεψαν, αλλά επειδή δεν εργάστηκαν την ελεημοσύνη, γι αυτό παραδόθηκαν στην αιώνια κόλαση και σε τιμωρία που δεν θα έχει τέλος.

Ο προφήτης (Δαβίδ) αφού πρώτα με την κατάνυξη μας απομάκρυνε από την πονηριά, και έτσι κατάφερε να είναι καταλληλότερη η ψυχή για την εργασία της αρετής, και αφού μαλάκωσε την σκληρότητα του μυαλού μας κάμνοντάς το απαλό με την κατάνυξη, στην συνέχεια αρχίζει να μιλάει για δικαιοσύνη … επειδή δίκαιο λέμε τον άνθρωπο που έχει όλη την αρετή (δηλαδή πρέπει να είναι σε κάποια καλή κατάσταση η ψυχή του ανθρώπου για να του μιλήσεις για τον Θεό. Εμείς στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση αρχίζαμε να μιλάμε για τον Θεό κι όποιον πάρει ο Χάρος. Βλέπετε είχαμε «ιεραποστολικό» σκοπό, τρομάρα μας).  

Μαζί με την δικαιοσύνη κι αυτή την αρετή απαιτεί από εμάς (ο Θεός), σ’ αυτόν να στηριζόμαστε, σ’ αυτόν να ελπίζουμε, σε τίποτα από τα βιοτικά να μην έχουμε εμπιστοσύνη, αλλά απομακρύνοντας τον εαυτό μας απ’ όλα, στα πνευματικά να στερεώνουμε το νου μας (δυστυχώς σήμερα πολλοί Χριστιανοί κάμνουμε ακριβώς τα αντίθετα και τελικά το καταφέραμε να γίνουμε άχρηστο αλάτι).

Αυτά δεν τα λένε (φαντάζομαι τα ανόητα λόγια) οι λίγοι, οι γνήσιοι, οι δοκιμασμένοι, αυτοί που έχουν σοφία, αλλά το ναρκωμένο πλήθος, το αδιάκριτο, το προσηλωμένο στα παράλογα (εμείς σε ποιους ανήκουμε ;).

«Έδωκας ευφροσύνην εις την καρδίαν μου» (αυτά τα λόγια του ψαλμού λέγονται στην ευχαριστήρια προσευχή μετά το βραδινό φαγητό), το οποίο σημαίνει μου έμαθες να φιλοσοφώ, να περιφρονώ τα της ζωής αυτής, να γνωρίζω αυτά που είναι αληθινά και αιώνια, να στηρίζομαι σε σωστές ελπίδες, με οδήγησες στην μέλλουσα ζωή και με την προσδοκία των αιώνιων αγαθών έδωσες φτερά στην καρδιά μου. 

 «Έδωκας ευφροσύνην εις την καρδίαν μου» … Πολλοί λοιπόν που τα απέκτησαν αυτά (δεν το σημείωσα, αλλά φαντάζομαι θα εννοεί πλούτη), θεωρούν αβίωτη την ζωή, και η ψυχή τους συνεχώς καίγεται στο καμίνι της στενοχώριας, επειδή εξαντλούνται από το πλήθος των φροντίδων, και από την πίεση των συνεχών φόβων. Αλλά εμένα μου φαίνεται ότι δεν υπάρχει σ’ αυτά η ευφροσύνη, αλλά στην καρδιά που ζει στον πνευματικό κόσμο (αυτά τα λόγια του Χρυσοστόμου μου θυμίζουν τον αναβαθμό "Τοις ερημικοίς ζωὴ μακαρία εστί, θεϊκώ έρωτι πτερουμένοις". Μακάρι κι εμείς να τα ζούσαμε αυτά).

Τι θα μάθαιναν οι μαθητές της Α΄ Λυκείου στο μάθημα της Χημείας αν …

 

 

 

Ο Χρυσόστομος συχνά στέκεται στο γεγονός ότι οι έμποροι συνεχώς αναλογίζονται τι κέρδισαν, τι έχασαν στις επιχειρήσεις τους και τους επαινεί γι αυτό τον έλεγχο. Βέβαια αυτό το κάμνει για να δείξει ότι το ίδιο πρέπει να κάμνουμε στον αγώνα για την κατάκτηση της αρετής. Κάπως έτσι κι εγώ θα αναλογιστώ τι θα κέρδιζαν οι μαθητές της Α΄ Λυκείου στο μάθημα της Χημείας, μιας που τελείωσαν πλέον και οι εξετάσεις, και ουσιαστικά φτάσαμε στο τέλος και της φετινής σχολικής χρονιάς.

Ξεκινώντας λοιπόν οι μαθητές τον Σεπτέμβριο την Α΄ Λυκείου θα μάθαιναν ότι στις Φυσικές Επιστήμες όπου έχουμε μια απορία ορίζουμε ένα μέγεθος για να την απαντήσει. Για παράδειγμα, είχαμε την απορία ποιο είναι πιο βαρύ, το νερό ή το λάδι και ορίσαμε το μέγεθος πυκνότητα. Είχαμε την απορία τι είναι αυτό που νιώθουμε ότι προχωράει συνεχώς και ορίσαμε το μέγεθος χρόνος.

Θα μάθαιναν ότι 7 μεγέθη όπως μήκος, μάζα χρόνος, θερμοκρασία, ποσότητα ύλης, τα ορίζουμε αυθαίρετα, το οποίο σημαίνει τα ορίζουμε χωρίς να στηριζόμαστε πουθενά (επειδή δεν μπορούμε να στηριχθούμε κάπου). Ενώ όλα τα άλλα μεγέθη τα ορίζουμε στηριζόμενοι σε άλλα μεγέθη για παράδειγμα το μέγεθος πυκνότητα το ορίζουμε σαν το πηλίκο της μάζας της ουσίας προς τον όγκο της. Ήδη λοιπόν από τα πρώτα μαθήματα οι μαθητές της Α΄ Λυκείου μπαίνουν στην πραγματικότητα των Φυσικών Επιστημών, ότι απόλυτα σίγουροι δεν μπορούμε να είμαστε για τίποτα, ούτε για το πως σας βλέπω δεν είμαστε σίγουροι. (Εδώ υπάρχει μια δυσκολία με τους συναδέλφους Βιολόγους, οι οποίοι επειδή δεν γνωρίζουν σε βάθος Φυσική, νομίζουν ότι για κάποια είμαστε απόλυτα σίγουροι).

Θα μάθαιναν οι μαθητές τις μονάδες κάθε μεγέθους, τα πολλαπλάσια και τα υποπολλαπλάσια των μονάδων και θα αποκτούσαν ευχέρεια στις αριθμητικές πράξεις και στις αλλαγές των μονάδων (εδώ υπάρχει μια δυσκολία επειδή πολλοί μαθητές φτάνουν στο Λύκειο και δεν μπορούν να κάνουν μια απλή πρόσθεση με δεκαδικά ψηφία. Αν ήθελαν οι μαθητές θα μπορούσαμε στο Λύκειο να τους μάθουμε και πράξεις).

Θα μάθαιναν την ιστορία από τον Δημόκριτο μέχρι και σήμερα, πως φτάσαμε στην γνώση ότι η ύλη αποτελείται από άτομα και από υποατομικά σωματίδια. Πως η πίστη ότι ο Αριστοτέλης ήταν αυθεντία και άρα ότι έλεγε ήταν σωστό, μας έκανε να καθυστερήσουμε κοντά 2000 χρόνια στο να μάθουμε ότι η ύλη αποτελείται από άτομα (η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία εξ αιτίας αυτής της πίστης στον Αριστοτέλη κόντεψε να κάψει στην φωτιά τον Γαλιλαίο, τον πρώτο που είδε τον έναστρο ουρανό με τηλεσκόπιο).

Θα μάθαιναν ότι κάποιες ουσίες όπως το αλάτι που βάζουμε στο φαγητό αποτελούνται από ιόντα και ακόμα τι γίνεται με τα ηλεκτρόνια και δημιουργούνται από τα ουδέτερα άτομα τα ιόντα. Στο μάθημα αυτό θα έμεναν έκπληκτοι οι μαθητές μαθαίνοντας ότι το 98% των χημικών στοιχείων στο Σύμπαν, είναι μόνο δυο στοιχεία, το υδρογόνο και το ήλιο. Ότι η ύλη είναι τόσο άδεια (κενή) ώστε αν ήμασταν τόσο μικροί όσο ένα πρωτόνιο σε καμιά φυλακή δεν θα μπορούσαν να μας κλείσουν. Ότι η ηλεκτρική δύναμη ενώ είναι το 1 με 20 μηδενικά (το λέμε 10 στην 20) φορές πιο ισχυρή από την βαρύτητα ούτε που την παίρνουμε χαμπάρι επειδή τα πάντα (ευτυχώς !) είναι ηλεκτρικά ουδέτερα.

Θα μάθαιναν όταν το αλάτι διαλύεται στο νερό δεν φαίνεται επειδή κάθε ιόν του έχει περικυκλωθεί από 4,5 μόρια νερού, ενώ αυτό δεν συμβαίνει στο λάδι, γι αυτό και ξεχωρίζουν.  Ότι όπως οι ίδιοι τους κάμνουν παρέα μ’ αυτούς που ταιριάζουν, το ίδιο κάμνουν και οι χημικές ουσίες, διαλύουν ουσίες που μοιάζουν μ’ αυτές. Θα μάθαιναν τι σημαίνει το 5 vol που γράφει το μπουκάλι της μπύρας και το 11^ο το μπουκάλι του κρασιού και θα μπορούσαν να υπολογίσουν ότι όταν πίνουν ένα μπουκάλι μπύρα παίρνουν μέσα τους 25 ml οινόπνευμα. Θα μάθαιναν ότι τα αναψυκτικά μπορούν κι έχουν μέσα τους τόσο διοξείδιο του άνθρακα διαλυμένο, επειδή εμφιαλώνονται υπό πίεση. Ενώ με τον παράγοντα θερμοκρασία είναι εξοικειωμένοι, σιγά σιγά θα εξοικειωνόντουσαν και με τον παράγοντα πίεση. Οπότε μεταξύ τους αντί να κουβεντιάζουν μόνο πόσο είναι η θερμοκρασία, θα κουβεντιάζουν και τι βαρομετρικό (πίεση) υπάρχει.

Και μιας και μιλάμε για την πίεση, θα μάθαιναν ότι επειδή τα μόρια του αέρα κτυπάνε συνεχώς πάνω τους, στο σώμα τους ασκείται πίεση 1 ατμόσφαιρα, το οποίο είναι πολύ καλό επειδή εξισορροπείται η πίεση των υγρών μέσα από το σώμα. Επειδή όμως στο φεγγάρι δεν υπάρχει αέρας, δεν ασκείται πάνω τους αυτή η πίεση και έτσι αν το σώμα αφεθεί χωρίς την στολή του αστροναύτη, μέσα στην οποία με αέριο δημιουργείται αυτή η πίεση, το σώμα τους θα έσκανε.

Θα μάθαιναν την καταστατική εξίσωση των αερίων και μ’ αυτήν θα μπορούσαν να υπολογίσουν ότι ο αέρας στο δωμάτιό τους είναι πάνω από 200 κιλά. Έτσι θα μπορούσαν να βάλουν στοίχημα μ’ ένα φίλο τους αν θα μπορούσε να σηκώσει τον αέρα που υπάρχει στο δωμάτιο και φυσικά ο καημένος δεν θα φανταζόταν ότι ο αέρας είναι πάνω από 200 κιλά, και αυτοί θα του το αποδείκνυαν και θα κέρδιζαν το στοίχημα.            

Θα μάθαιναν ότι το 1911 με το πλανητικό μοντέλο του δεχόταν η επιστήμη, ότι δηλαδή τα ηλεκτρόνια γύρω από τον πυρήνα του ατόμου μπορούν να κινούνται σε οποιεσδήποτε κυκλικές τροχιές, έβγαινε το συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουμε, και να υπήρχαμε ακόμα, με ότι και να συγκρουόμασταν θα εξαφανιζόμασταν (δηλαδή έβγαινε το συμπέρασμα ότι η ύλη δεν είναι σταθερή). Και ευτυχώς το 1913 είπε ο Bohr ότι τα ηλεκτρόνια κινούνται μόνο σε καθορισμένες τροχιές και άρα υπάρχουμε (ευτυχώς).  

Θα μάθαιναν για τον περιοδικό πίνακα, αυτή την τόσο χρήσιμη τακτοποίηση των χημικών στοιχείων. Οπότε και μόνο που βλέπουν ότι το νάτριο είναι αριστερά και κάτω στον περιοδικό πίνακα καταλαβαίνουν ότι είναι δραστικό μέταλλο, ενώ το φθόριο που είναι πάνω και δεξιά καταλαβαίνουν ότι είναι δραστικό αμέταλλο. Θα μάθαιναν ότι όλοι οι χημικοί δεσμοί γίνονται με τα ηλεκτρόνια και για να γίνει ένα μόριο νερού χρειάζεται 2 υδρογόνα να μοιραστούν το ηλεκτρόνιό τους με ένα οξυγόνο.  

 Θα μάθαιναν γιατί έγραψε ο μεγάλος Ελύτης «οξειδώθηκα μες τη νοτιά των ανθρώπων». Το μέταλλο όταν ενώνεται με το οξυγόνο λέμε ότι οξειδώνεται, σκουριάζει. Αυτό το σκούριασμα επιταχύνεται όταν υπάρχει υγρασία στον αέρα, νοτιά δηλαδή. Άρα λοιπόν η έκφραση σημαίνει ότι μέσα στους ανθρώπους επειδή τρίβομαι και χτυπιέμαι καθημερινά σχετιζόμενος με τους άλλους οξειδώνομαι, δηλαδή όπως τα μέταλλα έτσι κι εγώ χαλιέμαι, χάνω τον εαυτό μου, διαβρώνεται ο εγωισμός μου, προσγειώνομαι στην πραγματικότητα.     

Αυτά και άλλα πολλά (για να μη σας κουράζω) θα μάθαιναν οι μαθητές της Α΄ Λυκείου στο μάθημα της Χημείας. Θα τα μάθαιναν όμως αν υπήρχαν κάποιες προϋποθέσεις. Και μια από τις σπουδαιότερες είναι, αν ενδιαφερόντουσαν οι γονείς γι αυτά που μαθαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Πότε ρωτήσατε το παιδί σας τι έμαθε σήμερα στο σχολείο στο μάθημα της Χημείας ; (πάντως αν το κάνετε, να απαιτείτε οι απαντήσεις τους να είναι σαφείς και ολοκληρωμένες, επειδή οι περισσότεροι μαθητές κάμνουν πασάλειμμα γνώσεων).   

Λέει κάπου ο Χρυσόστομος : Ποιος γονέας θα ανεχόταν ποτέ το παιδί του να πηγαινοέρχεται στο σχολείο, χωρίς κάθε μέρα να προσθέτει κάτι παραπάνω στις γνώσεις του ; Δυστυχώς πολλοί μαθητές είναι τόσο αδιάφοροι, ώστε όχι μια μέρα, αλλά ολόκληρη την σχολική χρονιά δεν προσθέτουν τίποτα παραπάνω στις γνώσεις τους. Και κάποιοι έχουν και τόσο θράσος ώστε δεν αφήνουν να γίνει σωστά το μάθημα για να μη μάθουν ούτε οι άλλοι (και το «προοδευτικό» σχολείο δεν μπορεί να κάνει τίποτα).  

Ας μη γκρινιάζουμε. Η σχολική χρονιά τελείωσε, το παραμύθι της Παιδείας έφτασε και φέτος στο τέλος του, οι πολιτικοί μας που κατέστρεψαν το σχολείο έζησαν καλά, κι εμείς που βοηθήσαμε στην καταστροφή του ζήσαμε καλύτερα. Καλό Καλοκαίρι.  

Η διάσωση της Αρχιλοχία Βασιλικής Πλεξίδα και τα ανόητα διλλήματα

 

 

 

Ήταν εκπληκτική η διάσωση από την Παναγία της Αρχιλοχία της Αεροπορίας Στρατού Βασιλικής Πλεξίδα στις 19 Απριλίου του 2017. Να την αρπάξει η Παναγία μαζί με το κάθισμα, να την βγάλει από το ελικόπτερο και να την τοποθετήσει με ασφάλεια πάνω σε ένα δέντρο και να την έχει στην αγκαλιά Της μέχρι να φτάσει η βοήθεια !  Και εκεί που περίμεναν οι γιατροί ότι δεν θα ξεπεράσει τα τραύματα που είχε, βγήκε από το νοσοκομείο σε 2 εβδομάδες υγιής.   

 Διηγείται η ίδια : «Απογειωθήκαμε στις 07:20 το πρωί από το αεροδρόμιο του Στεφανοβικείου. Όλα έγιναν πολύ γρήγορα, μέσα σε μισή ώρα από τότε που απογειωθήκαμε. Πετούσαμε κοντά στο Σαραντάπορο. Μέσα σε λίγα λεπτά – εγώ ασχολιόμουν με το φάκελο του ελικοπτέρου έκανα κάτι τελευταίες εγγραφές- σηκώνω το κεφάλι μου και βλέπω ότι ήμασταν μέσα σε μια χαράδρα. Ακούω κατευθείαν το μπαμ. Χτυπήσαμε… Θυμάμαι τον εαυτό μου να χτυπά και το κεφάλι μου να πηγαίνει μπρος-πίσω. Ασυναίσθητα έκανα κατευθείαν το σταυρό μου. «Παναγία μου, φώναξα, σώσε με!» 

Αμέσως βλέπω την Παναγία ολοζώντανη με τον κόκκινο μανδύα της, τα χρυσά κεντήματα και το χρυσό στεφάνι στο κεφάλι της. Ήταν πανέμορφη. Το Πρόσωπό Της έλαμπε και είχε λευκή επιδερμίδα. Όλο το ελικόπτερο ευωδίασε με τη θεία χάρη Της. Ήμουν στο κάθισμα. Με αγκαλιάζει μαζί μ’ αυτό και νιώθω να με «ξεσηκώνει». Την ένιωσα έντονα αυτή την εξύψωση. Ξερίζωσε το κάθισμα μαζί με το πάτωμα και με βγάζει από το ελικόπτερο, χωρίς να μπορώ να το εξηγήσω πως. Σαν να έκανε «εγχείρηση» στη λαμαρίνα και με έβγαλε. Το πως δεν το γνωρίζω. Η Παναγία ξέρει. Με έβγαλε και με ακούμπησε πάνω σ’ ένα θάμνο πίσω και αριστερά από το χώρο όπου διαδραματιζόταν το ατύχημα. Διάφορα αντικείμενα, θραύσματα και εξαρτήματα του ελικοπτέρου πεταγόντουσαν και βρέθηκαν στη δεξιά πλευρά του χώρου του ατυχήματος.

 Η Παναγία ήθελε να με προφυλάξει από τραυματισμό γι’ αυτό και με τοποθέτησε αριστερά για να είμαι ασφαλής και μάλιστα με ελαφρώς γυρισμένη την πλάτη προς το σκηνικό, για να μην δω τις φρικτές εικόνες των συναδέλφων μου και της συντριβής του ελικοπτέρου. Ήμουν τόσο σοκαρισμένη που αν είχα κι αυτές τις εικόνες μέσα μου δεν θα μπορούσα να συνέλθω». Η Παναγία μου είπε «θέλω να κηρύττεις το θαύμα το οποίο σου έγινε, για να δυναμώσει η πίστη όλων για τα έσχατα γεγονότα που έρχονται».

 Διάβασα στο διαδίκτυο κάποιους να κατηγορούν την Παναγία επειδή έσωσε μόνο την Βασιλική και δεν έσωσε και τους άλλους 4 αξιωματικούς. Και έμμεσα κατηγορούσαν και την Βασιλική επειδή σώθηκε και δεν σκοτώθηκε και αυτή όπως οι άλλοι επιβαίνοντες στο μοιραίο ελικόπτερο !

Αυτά μου θύμισαν ένα ντοκιμαντέρ που είχα δει στο διαδίκτυο για τους Εβραίους που επιβίωσαν τελικά μέσα στα φρικτά Ναζιστικά στρατόπεδα του Άουσβιτς, του Μπέλζεκ και τόσα άλλα. Πολλοί λοιπόν από τους επιβιώσαντες Εβραίους το 1948 που δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ, πήγαν χαρούμενοι εκεί για να κατοικήσουν. Που να φανταζόντουσαν τι τους περίμενε !

Οι Εβραίοι που είχαν χάσει δικούς τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, δεν τους ήθελαν και τους πολεμούσαν. «Γιατί σωθήκατε εσείς και οι δικοί μας πεθάνανε ; Να σηκωθείτε να φύγετε, δεν σας θέλουμε». Έγινε τόσο κόλαση η ζωή των ανθρώπων, που ευχόντουσαν πραγματικά να είχαν πεθάνει κι αυτοί στα Ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου !

Ω ανόητοι ! Το δίλλημα, το ερώτημα, δεν είναι γιατί σώθηκε η Βασιλική ενώ σκοτώθηκαν οι άλλοι 4 στρατιωτικοί. Το ερώτημα δεν είναι γιατί σώθηκαν αυτοί οι λίγοι Εβραίοι από την κόλαση του Άουσβιτς, του Μπέλζεκ, ενώ τόσα εκατομμύρια άλλοι πέθαναν. Το ερώτημα είναι πως έγινε το θαύμα και σώθηκαν, ενώ το φυσικό ήταν να είχαν πεθάνει και αυτοί.

Έπρεπε να χαρείτε που έστω και η Βασιλική, έστω και λίγοι Εβραίοι γλίτωσαν, αλλά δυστυχώς για εσάς, είστε τόσο κοντόφθαλμοι που θεωρείτε ανθρώπους μόνο τους συγγενείς σας και όσους είναι γύρω σας.  

Μου θυμίζουν αυτά την συμπεριφορά του μεγάλου αδελφού στην παραβολή του Ασώτου, που στενοχωριόταν που γύρισε ο χαμένος αδελφός του και δεν ήθελε να συμμετάσχει στο πανηγύρι που από τη χαρά του ετοίμασε ο Πατέρας (ο Θεός). Και του είπε ο Πατέρας : «Παιδί μου έπρεπε να πετάξεις από την χαρά σου, επειδή ο αδελφός σου ήταν πεθαμένος και έζησε, ήταν χαμένος και βρέθηκε».    

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 4ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Αυτό δείχνει και του Θεού την δύναμη και τους ανθρώπους τους βελτιώνει, όταν ο Θεός παραχωρεί και κάποια άνεση στην ψυχή που θλίβεται και δεν αφαιρεί την θλίψη η οποία δεν αφήνει την ψυχή να τεμπελιάζει και να χαλαρώνει. Τίποτα δεν φέρνει τόση άνεση στην ψυχή, όσο η θλίψη από την έλλειψη όλων των ανέσεων (ίσως γι αυτό εμείς είμαστε σήμερα τόσο σκυθρωποί, ενώ στην Αφρική είναι τόσο γελαστοί).

Και αυτός ο προφήτης (ο Δαβίδ), όταν ήταν σε άνεση (όλα γύρω του όμορφα και ωραία) είδες πως ταλαιπωριόταν από την πονηρή επιθυμία του (για την Βηρσαβεέ, την γυναίκα του Ουρία) ; Όταν όμως άρχισαν οι θλίψεις στην ζωή του εξαφανίστηκαν οι πονηρές επιθυμίες (βλέπετε πως «αναγκάζεται» ο Θεός που τόσο μας αγαπάει να επιτρέπει τις θλίψεις στη ζωή μας ;).

Τίποτα δεν προκαλεί τόση θλίψη στην ψυχή όσο το να σέρνεται από τα πάθη (θυμάμαι πόσο με ταλαιπωρούσε, τότε που ξεκίνησαν τα πολλά κανάλια, το πάθος να βλέπω τα βράδια τηλεόραση και δεν με άφηνε λίγο να κοιμηθώ και να ξεκουραστώ). Και όλος ο κόσμος να μας λυπεί, εμείς αν δεν λυπούμε τον εαυτό μας, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα.

Λέει ο Δαβίδ με ποιο τρόπο άκουσε ο Θεός την προσευχή του. Όχι δίνοντάς του χρήματα, εξ άλλου δεν ζητούσε κάτι τέτοιο. Ούτε στο να νικήσει τους εχθρούς του, ούτε γι αυτό παρακαλούσε. Αλλά δίνοντάς του κάποια άνεση ενώ βρισκόταν μέσα στις θλίψεις (συνήθως ο Θεός δεν μας παίρνει τις θλίψεις, αλλά μας δίνει την δύναμη να τις αντέχουμε και αυτό γίνεται αφορμή δοξολογίας προς τον Θεό).

Από αυτά μαθαίνουμε ότι μαζί με την δικαιοσύνη (καθαρή ψυχή – καλά έργα) χρειάζεται να έχουμε και γνώμη συντετριμμένη (ταπεινό φρόνημα). Ακόμα και αμαρτωλός να είναι κάποιος, αν προσευχηθεί με ταπεινοφροσύνη, η οποία είναι μέρος της αρετής, μεγάλα μπορεί να πετύχει (συγχωρέστε με θα σας πω μια ιστορία : τα παλιά χρόνια, μια μητέρα είχε ένα μικρό αγοράκι που ήταν πολύ άρρωστο, ψηνόταν στον πυρετό, και πέθανε τα χαράματα στα χέρια της μητέρας του. Τρελαμένη η μητέρα το πήρε αγκαλιά, βγήκε στον δρόμο, και όποιον έβρισκε τον ανάγκαζε να παρακαλέσει τον Θεό να αναστήσει το παιδί της. Πραγματικά όλοι βλέποντας πόσο τρελαμένη ήταν, παρακαλούσαν τον Θεό. Πέφτει η μητέρα πάνω σε μια πόρνη που μόλις είχε τελειώσει την «εργασία» της. Η πόρνη όμως είχε ειλικρίνεια στην καρδιά της και της εξήγησε ότι είναι πολύ αμαρτωλή και δεν μπορεί για τίποτα να παρακαλέσει τον Θεό. Η μητέρα όμως της είπε «δεν με νοιάζει πόσο αμαρτωλή είσαι, αν δεν παρακαλέσεις τον Θεό, δεν θα σε αφήσω να φύγεις». Οπότε η πόρνη αναγκαστικά προσευχήθηκε λέγοντας «Θεέ μου εσύ ξέρεις πόσο αμαρτωλή είμαι και δεν είμαι άξια ούτε να τολμήσω να σε παρακαλέσω για κάτι. Αλλά επειδή με αναγκάζει αυτή η μητέρα, σε παρακαλώ ανέστησε το παιδί της». Και το παιδί αναστήθηκε).

(νομίζω αναφέρεται στον Τελώνη της παραβολής του Χριστού) Έκλαιγε τον εαυτό του, κτυπούσε το στήθος του, δεν τολμούσε ούτε να σηκώσει τα μάτια προς τον ουρανό.

Αυτός που προσεύχεται πρέπει να έχει στάση, διάθεση και φρόνημα ανθρώπου που παρακαλάει (είσαι μέσα στον Ναό και κάθεσαι σταυροπόδι ; έλεος). Όταν προσεύχεται ο άνθρωπος γι αυτούς που τον αδικούν και τον ταλαιπωρούν, τότε και οι άγγελοι θαυμάζουν την ψυχή του.

Όταν πρόκειται να εισέλθουμε στο θέατρο των αγγέλων (να προσευχηθούμε), να έχουμε περισσότερη αγωνία από τους μουσικούς που εισέρχονται να δώσουν μια παράσταση μήπως ακουστεί κάτι παράφωνο.

Δεν φοβάται ο διάβολος τόσο τον άνθρωπο που τον βγάζει (με εξορκισμούς) από έναν δαιμονισμένο, όσο φοβάται τον άνθρωπο που συγκρατεί την οργή και τον θυμό του. 

(όταν λέει ο ψαλμός) «Βαρυκάρδιοι» εννοεί παχυκάρδιοι, σαρκικοί, κολλημένοι στα γήινα, επιδιώκετε την κακία, ζείτε μέσα στην πονηριά, σαπίζετε μέσα στις ηδυπάθειες, … είπε (ο Δαβίδ) ότι αυτή είναι η αιτία του κακού ότι η ψυχή που η θέση της είναι να κρατάει τα χαλινάρια του αλόγου (του σώματος όπως θα έπρεπε), τα χαλινάρια τα κρατάει το άλογο (το σώμα) και η ψυχή σέρνεται από πίσω (άρα πόσοι από εμάς σύμφωνα με τον Χρυσόστομο είμαστε «βαρυκάρδιοι»;).

Να μη κάμνουμε λοιπόν αυτήν (την καρδιά μας) βαρεία, για να μην βουλιάζει όπως τα πλοία που είναι φορτωμένα με πολλή άμμο.

Είναι μάταιο εκείνο που γίνεται, όταν κάτι έχει το όνομα, αλλά στην πραγματικότητα δεν το εκφράζει (για παράδειγμα, και τι έγινε που στην Ελλάδα λέμε ότι έχουμε πολίτευμα Δημοκρατία, όταν στην πραγματικότητα δεν εφαρμόζεται ποτέ αυτό που επιθυμεί η πλειοψηφία των πολιτών ;) … ποιος είναι τόσο ανόητος που δίνει ονόματα για πραγματικότητες που δεν τις εκφράζουν, και επιδιώκει να κάμνει τα κακά, τα οποία θα έπρεπε ν’ αποφεύγει ; (πόσο γέλασα πριν λίγες μέρες, επειδή ένα πολιτικό κόμμα διοργάνωσε μια εκδήλωση στην πόλη μου με θέμα «Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Κράτος Δικαίου», ενώ όταν ήταν Κυβέρνηση εφάρμοζαν ακριβώς τα αντίθετα).

Ένας τρόπος για να φτάσουμε στην γνώση του Θεού είναι παρατηρώντας την φύση, ενώ άλλη και καλύτερη είναι παρατηρώντας τους ανθρώπους (νομίζω και οι δυο τρόποι προϋποθέτουν να έχουμε καθαρή καρδιά).

Αυτό έγινε με τους Τρεις Παίδες στην πυρακτωμένη κάμινο στην Βαβυλώνα, αυτό με τον Δανιήλ που ρίχτηκε στον λάκκο με τα λιοντάρια, αυτό με τον Ιωνά που έμεινε τρεις μέρες μέσα στο στομάχι του κήτους, και παντού σώζει ο Θεός με θαυματουργικό τρόπο, όχι όμως όλους, αλλά τον όσιο (αυτόν που ελπίζει σ’ αυτόν. Λένε κάποιοι, γιατί η Παναγία έσωσε μόνο την Αρχιλοχία Βασιλική Πλεξίδα κατά την πτώση του ελικοπτέρου στην περιοχή Ελασσόνας στις 19 Απριλίου 2017 και δεν έσωσε και τους άλλους 4 στρατιωτικούς ; Εγώ θα αντιστρέψω το ερώτημα. Γιατί δεν σκοτώθηκαν και οι 5 επιβαίνοντες όπως ήταν το φυσιολογικό, αλλά σώθηκε έστω ένας με θαυματουργικό τρόπο ; Δηλαδή θα προτιμούσαμε να έχουν σκοτωθεί και οι 5 ;).    

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 3ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

 (Ο 3^ος ψαλμός γράφτηκε από τον Δαβίδ όταν έφευγε καταδιωγμένος από τον γιό του Αβεσσαλώμ). Με τον 3^ο ψαλμό είχε σκοπό ο μακάριος Δαβίδ να μας διδάξει και να μας σωφρονίσει, ποτέ να μη κακοποιούμε και να μη περιφρονούμε τις εντολές του Θεού για να μη πάθουμε τα ίδια που έπαθε αυτός (ο Δαβίδ μοίχευσε με την γυναίκα του στρατηγού Ουρία και στην συνέχεια τον σκότωσε) … (λέει ο Θεός) το ξένο σπίτι έβλαψες με το μαχαίρι σου, θα στρέψω το μαχαίρι ενάντια στο δικό σου σπίτι.

«Γυνή πονηρά ανδρί αμαρτωλώ δοθήσεται». Θα δοθεί (η κακιά γυναίκα στον αμαρτωλό άντρα από τον Θεό) σαν πικρό αντίδοτο για να εξουδετερώσει τα υγρά των αμαρτιών του (δηλαδή η ανάποδη γυναίκα μας θα εξουδετερώσει το δηλητήριο από τις αμαρτίες που κάναμε, κι εμείς οι ανόητοι τρέχουμε αμέσως να την χωρίσουμε. Όταν άντρες – ρεμάλια ζητούσαν από τον άγιο Παΐσιο να προσευχηθεί για να παντρευτούν μια καλή γυναίκα τους απαντούσε «όχι καλή, μια κακιά κι ανάποδη θα προσευχηθώ να σας δώσει για να σας στρώσει»).

Όταν οι άντρες της φυλής Βενιαμίν είχαν βιάσει την γυναίκα ενός Εβραίου και αυτή μη υποφέρουσα την υπερβολική ύβρη πέθανε, οι 11 φυλές πολέμησαν την φυλή Βενιαμίν … Όταν σε πολεμούν οι αδελφοί σου μη κατηγορείς τόσο εκείνους, όσο εξέτασε τον εαυτό σου και ερεύνησε για ποιες αμαρτίες σου έγιναν οι αδελφοί σου εχθροί σου (άραγε για ποιες αμαρτίες μας επέτρεψε ο Θεός τον εμφύλιο πόλεμο 1946–49 ;).

Αλλά τι λέω ότι θα μας πολεμούν οι αδελφοί μας όταν και αυτό το σώμα μας που είναι πιο κοντινό και αγαπητό σε μας απ’ όλους, όταν και αυτό μας πολεμάει με πυρετούς και πόνους όταν αμαρτάνουμε. Κι έτσι το σώμα που είναι υπηρέτης της ψυχής την μαστιγώνει όταν αμαρτάνει, όχι επειδή έτσι θέλει να κάμνει το σώμα, αλλά επειδή έτσι διατάζεται (από τον Θεό).

Να σταματήσουμε τις αμαρτίες μας οι οποίες είναι η πηγή των κακών, κι αν δεν ρέουν (μέσα μας) οι χείμαρροι των παθών, αλλά οι ποταμοί του Θεού ευφραίνουν την ψυχή μας … (δεν σημείωσα το παρακάτω αλλά φαντάζομαι θα έλεγε πόσο όμορφη θα είναι τότε η ζωή μας. Λέει κάπου στην Παλαιά Διαθήκη «τον αποβλάκωσε η κακία του» δηλαδή, μεγάλες βλακείες που κάναμε στη ζωή μας μπορεί να οφειλόντουσαν στις αμαρτίες μας).

Βασιλεία είναι για κάθε άντρα η ομόψυχη γυναίκα του, και δεν αγαπάει τόσο ο βασιλιάς την πορφύρα και το διάδημα, όσο (πρέπει να) αγαπάει ο άντρας την γυναίκα του.

Αν τον Δαθάν που μίλησε ενάντια στον Μωυσή τον κατάπιε η γη, και άνοιξε το στόμα της η γη ενάντια σ’ αυτόν που άνοιξε με κακία το στόμα του, πως θα βάσταζε η γη τα πόδια αυτού που καταδίωκε τον πατέρα του ; (τα μαλλιά του Αβεσσαλώμ πιάστηκαν από τα κλαδιά ενός δέντρου και κρεμόταν στον αέρα).

Δεν λυπάμαι για τον εαυτό μου, αλλά κλαίω την απώλεια εκείνων (δεν θυμάμαι γιατί το είπε αυτό, αλλά συνήθως λέει να μη λυπάσαι αυτόν που υποφέρει από την κακία των άλλων, αλλά να λυπάσαι αυτούς που είναι μέσα στην κακία).

Ο Θεός δεν συνηθίζει να πείθεται με τα πολλά λόγια, αλλά από την καθαρή ψυχή και από τα καλά έργα.

Δεν τα λέει αυτά για να επαινέσει τον εαυτό του (φαντάζομαι ο Δαβίδ), αλλά για να μας διδάξει και να μας προτρέψει ώστε να μας ωφελήσει.

Δικαιοσύνη δε εδώ μη θεωρείς ότι είναι κάποιο μέρος της αρετής, αλλά ολόκληρη η αρετή … άρα κι αυτό είναι πολύ μεγάλη αδικία, το να είσαι αλαζόνας και υπερήφανος (όπως ο Φαρισαίος στην παραβολή του Χριστού, κρίθηκε άδικος από τον Θεό, ενώ δεν είχε κάνει αδικίες, απλώς ήταν υπερήφανος).

Πως λοιπόν περιφρονείς τον άλλο άνθρωπο και του στερείς την τιμή που του έδωσε ο Θεός και τον αφήνεις να είναι φτωχός όχι μόνο σε χρήματα αλλά και σε δόξα ; Την ίδια ουσία χάρισε ο Θεός σε όλους μας, την ίδια τιμή (δηλαδή δεν μπορείς ή δεν θέλεις να τον βοηθήσεις με χρήματα, μη τον περιφρονείς τουλάχιστον. Νομίζω σήμερα έχουμε τόσο σακατευθεί από την τηλεόραση κλπ που κινδυνεύουμε να χάσουμε τζάμπα τον παράδεισο).

Αν με την πρέπουσα ευλάβεια ετοιμαζόμαστε να μιλήσουμε όπως αρμόζει στον Θεό και πριν ακόμα λάβουμε αυτά που ζητάμε ήδη έχουμε γίνει όπως τους αγγέλους … Εμείς ενώ είμαστε γονατισμένοι στην προσευχή, το μυαλό μας περιπλανιέται στην αγορά.

(νομίζω έλεγε ο Χρυσόστομος πόσα εμπόδια υπάρχουν για να συναντήσεις τους άρχοντες) Ενώ για την προσευχή δεν απαιτείται τίποτα, μόνο ο νους σου να είναι σε εγρήγορση, και τίποτα δεν σε εμποδίζει να πλησιάσεις τον Θεό… Πολλές φορές δεν χρειάζεται ούτε να μιλήσεις. Ακόμα κι από την καρδιά σου μέσα να μιλήσεις, κι αν τον καλέσεις όπως πρέπει, αμέσως θα σε ακούσει (ο Θεός).

 Περισσότερο μας ακούει ο Θεός όταν οι ίδιοι τον παρακαλούμε για τον εαυτό μας, παρά να τον παρακαλούν άλλοι για εμάς. Επειδή αγαπάει την δική μας φιλία, και τα πάντα κάμνει για να την κερδίσει. Όταν βλέπει ότι τον πλησιάζουμε με την προσευχή, μας πλησιάζει κι αυτός (αυτά μου θυμίζουν τα λόγια του Αδελφόθεου Ιάκωβου «ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ' ὑμῶν· ἐγγίσατε τῷ Θεῷ, καὶ ἐγγιεῖ ὑμῖν»).

Και εσύ λοιπόν αν θέλεις να ακούγεται η προσευχή που κάμνεις και για τον εαυτό σου και για τους άλλους, αυτό να κατορθώσεις, να μην έχεις καμιά σχέση με τον κοινό εχθρό όλης της οικουμένης, τον διάβολο (άρα αν θέλουμε ο Θεός ν’ ακούει την προσευχή μας όπως άκουγε την προσευχή του αγίου Παϊσίου, ας μιμηθούμε τον άγιο Παΐσιο στην ακρίβεια της ζωής του).

Θα ήθελα να ήμουν εργάτης

 

 

 

Τα θέματα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας που έπεσαν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΓΕΛ μου προκάλεσαν μια ευχάριστη έκπληξη. Βέβαια Χημικός είμαι και όχι Φιλόλογος, αλλά νομίζω ότι η Γλώσσα μας αφορά όλους στο περιεχόμενο των θεμάτων της, απλώς οι Φιλόλογοι θα διδάξουν τις τεχνικές έκφρασης της Γλώσσας και τον τρόπο που γράφεται μια Έκθεση.

Στο σημείο αυτό να κάνω μια παρατήρηση. Νομίζω ότι στην Ελλάδα και κυρίως στα Φροντιστήρια, το μάθημα διδάσκεται με λάθος τρόπο. Πιάνουν πολλά θέματα, για παράδειγμα αθλητισμός, τεχνητή νοημοσύνη, περιβάλλον, φιλία, διάβασμα και άλλα πολλά, και στο κάθε θέμα σημειώνουν οι μαθητές πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που τα μαθαίνουν απ’ έξω για να τα γράψουν, αν πέσει το θέμα.

Να με συγχωρείτε, αλλά το μάθημα της Έκθεσης δεν είναι Χημεία για να διδάσκεται με αυτό τον τρόπο. Φυσικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα θα χρειαστεί να γράψουν οι μαθητές και να αναπτύξουν από πολλές πλευρές το θέμα που θα πέσει, έ όχι όμως και να τα μαθαίνουν απ’ έξω ! Αυτά θα τα γράψουν από την γενικότερη καλλιέργεια που έχουν οι μαθητές, από την εμπειρία ζωής που έχουν, από τα εξωσχολικά βιβλία που έχουν διαβάσει, και αυτήν ακριβώς την ωριμότητα ελέγχει το μάθημα της Έκθεσης. Μου θυμίζουν τον νεοσύλλεκτο στρατιώτη που είναι σκοπός, και αντί να κοιτάζει προς την περίφραξη του στρατοπέδου μήπως υπάρξει κάποιος κίνδυνος, αυτός κοιτάζει προς τα πίσω για να δει έγκαιρα τον αξιωματικό που θα κάνει έφοδο.

Σχετικό λοιπόν με την δημιουργικότητα το θέμα που έπεσε φέτος, αλλά δεν θα σταθώ σ’ αυτό. Πολλά ειπώθηκαν στο διαδίκτυο για την δημιουργικότητα που κλήθηκαν ν’ αναλύσουν οι μαθητές, ενώ φοιτούν σήμερα σ’ ένα Λύκειο που δεν την καλλιεργεί καθόλου.

Θα σταθώ σε μια φράση που υπήρχε στο τρίτο κείμενο που δόθηκε στους μαθητές : «Θα ήθελα, είναι αλήθεια, προ πολλού να ήμουν εργάτης· παράλληλα όμως να έχω αυτή την ίδια ψυχή, τις ίδιες γνώσεις και τα ίδια μυαλά». Ο συγγραφέας του κειμένου αναφέρεται σε έναν υπάλληλο Γραφείου σε Νοσοκομείο, Εφορία, Πολεοδομία, Ιδιωτική Επιχείρηση, δεν το διευκρινίζει. Πάντως ο υπάλληλος έχει πανεπιστημιακή μόρφωση και λέει ότι θα προτιμούσε να είναι εργάτης παρά υπάλληλος σ’ ένα Γραφείο.

Μου προκάλεσε έκπληξη η φράση επειδή ακούω συχνά από καλούς συναδέλφους «αν ξεκινούσα τώρα να εργάζομαι, δεν θα γινόμουν εκπαιδευτικός. Το επάγγελμα έπαψε να είναι ελκυστικό». Και εγώ που πήγα το αμάξι μου για service είπα στον Μηχανικό : «Θα προτιμούσα τώρα να είμαι Μηχανικός και όχι Καθηγητής. Επειδή σαν Μηχανικός όσο καλύτερα κάμνω την εργασία μου κερδίζω ικανοποίηση, ενώ σαν Καθηγητής και πολύ καλός να είμαι για τους περισσότερους μαθητές πηγαίνει τζάμπα». (Ευτυχώς που το Υπουργείο Παιδείας μας «αξιολογεί» κι έτσι θα διορθωθούν όλα).

«Θα ήθελα να ήμουν εργάτης». Να με συγχωρείς άνθρωπε του Θεού, εργάζεσαι μέσα σε Γραφείο, χωρίς να σε καίει ήλιος όπως τους εργάτες στα χωράφια, χωρίς να σε πιάνει πονοκέφαλος από τις μηχανές όπως πολλούς εργάτες στα εργοστάσια, δεν κινδυνεύεις να πέσεις από σκαλωσιές και να σκοτωθείς όπως τόσοι εργάτες στις οικοδομές, δεν … και έχεις παράπονο ;

Μα εμείς μεγαλώσαμε με την συμβουλή «να βολευτείτε σε ένα Γραφείο, με τις ανέσεις σας, με τον κλιματισμό, την ασφάλεια, την ησυχία …». Ακόμα ηχούν στ’ αυτιά μου τα λόγια του μακαρίτη του πατέρα μου «να φύγετε από την γεωργία για να γλιτώσετε το κεφάλι σας».

Και από την άλλη, βλέπω εργάτες σε Δήμους, Νοσοκομεία, εργοστάσια, να βαριούνται να κουνήσουν τα πόδια τους, εργάτες σε χωράφια που μόλις λείψει το αφεντικό το ρίχνουν στο σορολόπ, εργάτες που κοιτάνε να κλέψουν ότι μπορούν, εργάτες που … Στο χωριό μου εργαζόταν για πολλά χρόνια στα ροδάκινα ένας Αλβανός εργάτης ο οποίος ήταν τόσο συνεπής και εργατικός που κέρδισε την εμπιστοσύνη όλου του χωριού. Οπότε ένα βράδυ πέρασε από όλους και δανείστηκε από τον καθένα ένα μεγάλο ποσό χρημάτων με την υπόσχεση ότι θα τα εξοφλούσε με την εργασία του, και το επόμενο πρωί εξαφανίστηκε στην Αλβανία.

Νομίζω θα καταλάβατε ότι στο Γραφείο περνούσε με άνεση το σώμα του υπαλλήλου, αλλά δεν ήταν χαρούμενη η ψυχή του. Είναι αλήθεια ότι η περιφρονημένη χειρωνακτική εργασία έχει μια ιδιαίτερη ευλογία και ξεκουράζει την ψυχή του ανθρώπου. Όχι όμως οπωσδήποτε. Γι αυτό και προσθέτει ο υπάλληλος «παράλληλα όμως να έχω αυτή την ίδια ψυχή, τις ίδιες γνώσεις και τα ίδια μυαλά». Βλέπετε και ο Χριστός μας ως άνθρωπος δεν ήταν υπάλληλος Γραφείου, αλλά μαραγκός.

Ένα συγγενικό μου πρόσωπο που καυχιόταν ότι ήταν «ειδικός επί των συμβουλών» συνέχεια συμβούλευε τα παιδιά του και όχι μόνο : «εργασία σε Γραφείο, κάτω από το κλιματιστικό και θα είστε ευτυχισμένοι». Τελικά από ότι φάνηκε από τα φετινά θέματα της Γλώσσας  στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΓΕΛ μάλλον ήταν λάθος η συμβουλή του (όπως και πολλές άλλες), επειδή ξέχασε ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σώμα, αλλά κυρίως ο άνθρωπος είναι ψυχή.   

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 2ο)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

 Καθένας μας στην φύση του έχει την γνώση για την αρετή. Κι αν από την αμέλειά του δεν προδώσει την αρετή, ποτέ δεν θα την στερηθεί (δηλαδή το φυσικό είναι να φερόμαστε και να ενεργούμε ανθρώπινα κι αν είχαμε λίγη προσοχή στον εαυτό μας κι εγρήγορση, ποτέ δεν θα φεύγαμε από τον δρόμο της αρετής κι ας μην είχαμε ακούσει τίποτα για τον Θεό. Άρα για την κατάντια της ψυχής μου φταίω εγώ και μόνο εγώ και κανείς άλλος).

Ο Ιώβ από μόνος του και από την σωστή του προαίρεση ζούσε όπως ήθελε ο Θεός (αν και δεν είχε ακούσει ποτέ τίποτα για τον Θεό. Πως γίνεται λοιπόν εμείς που ακούσαμε τόσα για τον Θεό να ζούμε τόσο μακριά από το θέλημά Του ;).

Εδώ θα σταματήσω να μιλάω, ώστε να μη δυσκολέψω την μνήμη σας με τα πολλά λόγια (άρα κι εμείς οι δάσκαλοι πρέπει να προσέχουμε με λίγα λόγια να μπορούμε να πούμε το μάθημα, για να μη δυσκολεύονται οι μαθητές να θυμούνται τι είπαμε).

Ο Θεός τους έλεγε πόσο όμορφη θα είναι η ζωή τους αργότερα, ώστε με την προσδοκία να υπομένουν τους κόπους. Επειδή η ελπίδα για το καλύτερο αύριο κάνει να μην νοιώθουμε στην παρούσα ζωή τα βάσανα (μήπως και ο σοβαρός φοιτητής δεν υπομένει πολλούς κόπους με την ελπίδα ότι αύριο θα είναι ένας σπουδαίος επιστήμονας ; Με τον τρόπο αυτό δεν έδιναν κουράγιο ο ένας στον άλλο οι 40 μάρτυρες στην παγωμένη λίμνη της Σεβάστειας ; «δριμύς ο χειμώνας, αλλά γλυκύς ο παράδεισος, μια νύχτα είναι αυτή και αιώνιος θα είναι ο παράδεισος»).  

Τα χαρίσματα που έχουμε από την γέννησή μας δεν έχουν για μας κανένα όφελος αν δεν τα καλλιεργήσουμε με την θέλησή μας. Άξιοι επαίνων είμαστε για αυτά που πετύχαμε με τον αγώνα μας και όχι για αυτά που τα βρήκαμε έτοιμα (δηλαδή αν κληρονόμησα από τους γονείς μου μια τεράστια περιουσία πρέπει οι άλλοι να μου λένε μπράβο που το κατάφερα ; ). 

Για τον Ρουβήν (τον πρωτότοκο γιό του Ιακώβ) δεν είχαν καμία αξία τα πρωτεία αν δεν έκαμνε και καλή χρήση τους (δηλαδή και Πρωθυπουργό να με κάνουν δεν έχει κανένα όφελος για μένα, αν δεν δείξω στα πράγματα ότι είμαι Πρώτος – υπουργός το οποίο σημαίνει Πρώτος – υπηρέτης των πολιτών).

(Ο Συχέμ, το βασιλόπουλο, είχε βιάσει την κόρη του Ιακώβ, την Δείνα, και δυο από τα 12 αδέλφια της, ο Συμεών και ο Λευί, σκότωσαν με δόλο όλους τους άντρες της πόλης). Αν και έσφαλλε ο Συχέμ, δεν έπρεπε να τιμωρηθούν και όλοι οι άλλοι. «Επικατάρατος ο θυμός αυτών, ότι αυθάδης, και η μήνις αυτών, ότι εσκληρύνθη» (άρα το ίδιο ισχύει και για τους Γερμανούς στην Κατοχή οι οποίοι εκτελούσαν για κάθε σκοτωμένο Γερμανό στρατιώτη 50 αθώους Έλληνες. Είδα στο Ertflix ένα ντοκιμαντέρ για την σφαγή που έκαναν στα Καλάβρυτα στις 13/12/1943 κι έκλαψε η ψυχή μου).

«Έλικας» τις ονόμασε (μάλλον τις εντολές του Ιακώβ προς τα παιδιά του) επειδή ήταν απαλές οι εντολές και εύκολες οι συμβουλές (πόσο εύκολες και απαλές είναι οι εντολές του Θεού και πόσο δύσκολες και σκληρές τις κάμνουμε από την πολλή χαζομάρα μας. Από την πείρα μου τα λέω αυτά).

Επαινεί ο Ιακώβ το παιδί του (δεν θυμάμαι ποιο από τα 12) επειδή από κάθε άλλο επάγγελμα προτίμησε να είναι γεωργός (πως αφεθήκαμε στην Ελλάδα να πιαστούμε στην παγίδα να περιφρονήσουμε το επάγγελμα του γεωργού και του κτηνοτρόφου! Κλειστήκαμε και μέσα στα διαμερίσματα, όλα όμορφα και ωραία. Ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς βοηθάει τα πνευματικοπαίδια του να ξεκινήσουν ν’ ασχολούνται με την γη και με τα ζώα).

Βλέπε την αγάπη του δικαίου (Ιακώβ) για τον Δεσπότη, επειδή αυτόν που είναι Δεσπότης της οικουμένης τον ονομάζει Θεό μόνο δικό του, όχι για να του περιορίσει την δεσποτεία, ούτε για να του στερήσει την εξουσία όλης της οικουμένης, αλλά για να δείξει τον πόθο του γι αυτόν.

(τα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης ακόμα και οι δίκαιοι φοβόντουσαν τον θάνατο επειδή ήταν κλειστός ο παράδεισος και όλες οι ψυχές ανεξαιρέτως πήγαιναν στον άδη). Και γιατί λέω (ο πιστός όταν πεθαίνει μεταβαίνει) από ζωή σε ζωή ; (Μεταβαίνει) από τα χειρότερα στα καλύτερα, από τα πρόσκαιρα στα αιώνια, από τα επίγεια στα επουράνια.

Βλέπεις πόσο ισχυρή και ακαταμάχητη είναι η αρετή και πόσο αδύναμη είναι η κακία (απλώς σήμερα ανεχόμαστε με όλα τα μέσα να μας προβάλλουν την κακία. Εμείς φταίμε, αφού καθόμαστε και τους ακούμε, καλά μας κάμνουν).

Και τα δυσάρεστα και αυτά που θεωρείται ότι μας λυπούν, όλα τα χρησιμοποιεί (ο Θεός) για το καλό μας … η πολυμήχανη σοφία του Θεού όλα τα κακά τα μεταβάλει σε καλά (βλέπετε τι θησαυρός είναι η Ορθόδοξη Πίστη μας και πόσα χάνουμε που αδιαφορούμε!). 

(Ο Ιωσήφ, ο γιός του Ιακώβ, 13 χρόνια υπέφερε στην Αίγυπτο και 80 χρόνια ήταν Αντιβασιλιάς της Αιγύπτου). Ογδόντα χρόνια λοιπόν είχε όλη την εξουσία στην Αίγυπτο. Είδες ότι οι αμοιβές (του Θεού) είναι πολύ μεγαλύτερες από τους κόπους (που κάμνουμε), και πολλαπλάσιες οι ανταποδόσεις του ;

Να θυμάστε αυτά που σας είπα και να μιμείσθε την αρετή αυτών των δικαίων, την ανεξικακία σ’ αυτούς που σας αδικούν, την υπομονή μ’ αυτούς που σας ταλαιπωρούν, την υπερβολική σωφροσύνη τους.

Εδώ τελείωσαν ο ομιλίες του Χρυσοστόμου για τον Αβραάμ – Ισαάκ – Ιακώβ. Βέβαια πολλά δεν τα είδαμε επειδή περιέχονται στον 4^ο τόμο της σειράς τον οποίο όταν τον διάβαζα δεν κρατούσα σημειώσεις. Από το επόμενο, αν θέλει ο Θεός, θα συνεχίσω με τις ομιλίες πάνω στους ψαλμούς του Δαβίδ.      

Ο στίχος «Κι αν γελάω είναι ψέμα / η καρδιά μου στάζει αίμα» ένα μυστικό της ευτυχίας στον γάμο

 

 

 

Στην ομιλία του πάνω σε κάποιο ψαλμό (δεν θυμάμαι σε ποιον), η οποία περιέχεται στον 3^ο τόμο της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ), ο Χρυσόστομος ανέφερε ότι για 3 λόγους μπορεί ν’ αγαπήσει ένας άντρας μια γυναίκα (εννοείται και το αντίστροφο).

1^ος λόγος : Ένας άντρας μπορεί ν’ αγαπήσει μια γυναίκα επειδή είναι όμορφη στο πρόσωπο και έχει ωραίο σώμα. 2^ος λόγος : Ένας άντρας μπορεί ν’ αγαπήσει μια γυναίκα επειδή του έκανε μια πολύ μεγάλη ευεργεσία, για παράδειγμα του έσωσε την ζωή.3^ος λόγος : Ένας άντρας μπορεί ν’ αγαπήσει μια γυναίκα επειδή τον αγαπάει εκείνη. Και μόνο ο ένας από τους 3 λόγους να υπάρχει, λέει ο Χρυσόστομος, είναι αρκετός για να κάνει τον άντρα ν’ αγαπήσει την γυναίκα. 

Δυστυχώς τα 10 χρόνια που ήμουν στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση ήμουν τόσο ξενέρωτος που δεν μπορούσα ν’ αγαπήσω μια γυναίκα. Με το γαλατάκι που μας πότιζαν μέσα στην Θρησκευτική Οργάνωση δεν ήταν δυνατόν να ωριμάσουμε ώστε να μπορέσουμε ν’ αγαπήσουμε μια γυναίκα. Όχι μόνο οι συνάξεις φοιτητών – φοιτητριών γινόντουσαν σε διαφορετικές μέρες ώστε να μην αμαρτήσουμε αν δούμε πρόσωπα του άλλου φύλου, αλλά και όλες οι συμβουλές πάνω στο θέμα των σχέσεων ήταν παιδιάστικες. Για παράδειγμα, να μιλάτε στις πρώτες σας ξαδέλφες στον πληθυντικό για να τις κρατάτε σε απόσταση.

Επειδή τελευταία ακούω για πολλά αντρόγυνα, που έχουν κλείσει από λίγους μήνες μέχρι και λίγα χρόνια παντρεμένοι, ότι έχουν προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ τους και σκέφτονται μέχρι και το διαζύγιο, θα ήθελα να τους πω ένα μυστικό που βοηθάει να υπάρχει ευτυχία μέσα στο γάμο. Λένε κάποιοι άγιοι Γέροντες, όταν δεν πάει καλά η σχέση στο αντρόγυνο, το 80% της ευθύνης είναι του άντρα. Γι αυτό θα πω το μυστικό για να τ’ ακούσουν κυρίως οι άντρες.

«Κι αν γελάω είναι ψέμα / η καρδιά μου στάζει αίμα» λέει ο μεγάλος Στέλιος Καζαντζίδης σ’ ένα όμορφο τραγούδι. Με την ανευθυνότητα που  μεγαλώνουν σήμερα οι νέοι είναι φυσικό όταν παντρεύονται να στάζει συχνά η καρδιά τους αίμα. Λέω συχνά στους γονείς των μαθητών στο Λύκειο, «δώστε, δώστε, δώστε ευθύνες στα παιδιά σας για να ωριμάσουν». Καμιά ευθύνη στην οικογένεια, καμιά ευθύνη στο σχολείο, καμιά ευθύνη στις εκδρομές, καμιά ευθύνη στην εργασία, καμιά ευθύνη πουθενά. Βλέπετε, όποιο παράπτωμα και να κάνουν οι μαντράχαλοι του Λυκείου στις εκδρομές, δεν τους ζητείται καμιά ευθύνη. Για όλα είναι υπεύθυνοι οι καθηγητές, που οφείλουν να ξέρουν τι κάμνουν οι μαθητές κλεισμένοι στα δωμάτια του ξενοδοχείου.

Παντρεύονται λοιπόν οι μπέμπηδες και έχουν προβλήματα με την γυναίκα τους. Αυτό έλειπε, να μην έχουν. Παντρεύτηκα και εγώ και για πρώτη φορά στη ζωή μου ήρθα αντιμέτωπος με ευθύνες. Εγώ, που ούτε ένα ρούχο δεν μου εμπιστευόταν η μητέρα μου ν’ αγοράσω μόνος μου.  Εγώ, που είχα μάθει με την πρώτη δυσκολία να φεύγω και να ψάχνω άλλη εργασία. Εγώ, που ενώ μαζεύαμε ροδάκινα ο πατέρας μου που με θεωρούσε βλάκα (και με το δίκιο του) νόμιζε ότι δεν γνώριζα ποια ποικιλία ήταν τα ροδάκινα που μαζεύαμε.

Ο γάμος είναι δρόμος που οδηγεί στον παράδεισο και δεν θα σε πολεμήσει και ο κουτσομούρης διάβολος ; Συχνά λοιπόν, πολύ συχνά θα στάζει η καρδιά τους αίμα από χίλιες δυο αιτίες. Δυσκολίες στην επικοινωνία με την γυναίκα, δυσκολίες με τα παιδιά, δυσκολίες με την εργασία, δυσκολίες με τον εαυτό τους (οι μεγαλύτερες), χίλιες δυο δυσκολίες. Αλλοίμονο αν τρεις την ώρα λέει λόγια στην γυναίκα του. Θα πάνε για διαζύγιο πριν καλά καλά καταλάβουν τι σημαίνει γάμος όπως τα τρία αντρόγυνα που γνωρίζω.  

Ποιο είναι το μυστικό ; «Κι αν γελάω είναι ψέμα / η καρδιά μου στάζει αίμα». Μάθε να γελάς ψεύτικα την ώρα που πνίγεσαι στα αδιέξοδα. Μάθε να γελάς ψεύτικα την ώρα που σέρνεσαι από τα πάθη σου. Μάθε να γελάς ψεύτικα την ώρα που δεν σε νοιώθει καθόλου η γυναίκα σου. Μάθε να γελάς ψεύτικα την ώρα που η καρδιά σου στάζει αίμα. Αν είσαι πτώμα και την ώρα εκείνη θυμηθεί κάτι που ξέχασε να ψωνίσει από το super market, να της πεις «τρέχω με χαρά αγάπη μου». Μόλις η γυναίκα μου γύρισε από την κλινική με το νεογέννητο 4^ο παιδάκι μας, μου είπε να τρέξω ν’ αγοράσω βραστήρα για ν’ αποστειρώσει τα μπουκάλια κι εγώ ο χαμένος γρίνιαξα που βαριόμουν να πάω. 

Ομολογούν οι ψυχολόγοι και οι εξομολόγοι ότι τα περισσότερα προβλήματα στα αντρόγυνα είναι ανύπαρκτα, δεν υπάρχουν καν, εμείς τα δίνουμε αξία που ασχολούμαστε μ’ αυτά. Εμείς τρωγόμαστε με τα ρούχα μας και δεν θα τρωγόμαστε με την γυναίκα μας ; Κρίμα όμως, γιατί έτσι αχρηστεύουμε μια τόσο μεγάλη ευεργεσία που μας έκανε ο Θεός, τον γάμο.

Κάπου λέει ο Χρυσόστομος, και μόνο για την νόμιμη ικανοποίηση της σεξουαλικής επιθυμίας θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες που ο Θεός νομοθέτησε τον γάμο. Ο άγιος Πορφύριος σε ζευγάρια που χρόνια διαφωνούσαν σε όλα, τους ρωτούσε από πότε σταμάτησαν να συνέρχονται. Έ, τους έλεγε, από τότε ξεκίνησαν τα προβλήματα.

Ακόμα έλεγε ο άγιος, αν τα αντρόγυνα σταματούν να ικανοποιούνται με την σωματική επαφή και κάνουν αποχή χωρίς να έχουν προοδεύσει πνευματικά, θα διαφωνούν σε όλα και δεν θα καταλαβαίνουν το γιατί. Λέει συχνά ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος, δεν κάμνουμε εγκράτεια στο σεξ μέσα στον γάμο για να γίνουμε άγιοι, αλλά επειδή είμαστε άγιοι (αν είμαστε) κάμνουμε εγκράτεια.