«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 1)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 44^Ο ΨΑΛΜΟ

Θέλοντας να δείξει (ο ψαλμός) ότι τα λεγόμενα δεν προέρχονται από ανθρώπινη φροντίδα, αλλά από θεία έμπνευση, ρέψιμο ονόμασε την προφητεία. Αυτά που ρευόταν ήταν ανάλογα αυτών που τρεφόταν.

Όπως το στομάχι όταν γεμίζει από βρωμερούς χυμούς, βρωμερά ρεψίματα κάμνει, ενώ όταν τρώει υγιεινή τροφή ανάλογο είναι και το ρέψιμο, έτσι και η καρδιά του Προφήτη (του Δαβίδ), επειδή ήταν απαλλαγμένη από αμαρτήματα, δέχθηκε την χάρη του Πνεύματος, και ρεύεται λόγο αγαθό (δηλαδή αυτά που λέμε είναι αποτέλεσμα αυτών που μπήκαν μέσα μας. Εμείς αφήνουμε τα παιδιά μας να βλέπουν «παιδικά» με μάγους, φαντάσματα, τέρατα, και μετά απορούμε για τα λόγια που λένε).

Ενώ τους μάντεις τους σκοτίζει ο δαίμονας και μιλάνε ακαταλαβίστικα. Το γράψιμο του ψαλμού είναι έργο, γι αυτό και προκαλεί κόπο στον Προφήτη. Και ποιο άλλο έργο είναι τιμιότερο απ’ αυτό ; ποιο είναι χρησιμότερο ; Απ’ όλες τις τέχνες είναι ανώτερο (λένε κάποιοι άγιοι, ο Χριστός τις 3 ώρες που έμεινε πάνω στον σταυρό απάγγελε τους πρώτους 30 ψαλμούς και έφτασε μέχρι τον στίχο 6 του 30^ου ψαλμού «εἰς χεῖράς σου παραθήσομαι τὸ πνεῦμά μου» και παρέδωσε την ψυχή του).

Δεν λέει (ο ψαλμός) για ποιον βασιλιά, δηλώνοντας ότι εννοεί τον Θεό των όλων … «τω βασιλεί», με την προσθήκη του άρθρου δείχνει την κυριότητα. Επειδή μιλάει ο ψαλμωδός με την χάρη του Πνεύματος, μπορεί και μιλάει με ταχύτητα χωρίς να σκέφτεται (ο ιερομόναχος Παΐσιος, Γέροντας της Ιεράς Μονής αγίου Ιλαρίωνος στους Προμάχους της Αλμωπίας, ρώτησε μια φορά τον άγιο Παΐσιο : -Γέροντα, πως μπορείς και γράφεις τόσο γρήγορα ; -Δεν σκέφτομαι, αυτά που γράφω έρχονται μόνα τους, του απάντησε).

Στον ψαλμό αυτό τον ονομάζει «ωραίος κάλλει», ενώ άλλος προφήτης (ο Ησαΐας) λέει «ουκ είχε είδος, ουδέ κάλλος» (εννοείται μιλάνε για τον ενανθρωπήσαντα Χριστό). Στο δεύτερο ο προφήτης αναφέρεται όχι στην ομορφιά του προσώπου του, αλλά στον ταπεινό και καταφρονεμένο τρόπο της ζωής του. Ούτε ο ψαλμός αναφέρεται στην ομορφιά του προσώπου του, αλλά στην χάρη, την σοφία, την διδασκαλία, τα θαύματα του Χριστού (και για τα δύο τόσα χρόνια νόμιζα ότι αναφέρονται στην ομορφιά του προσώπου του Χριστού).

Ζούσε τόσο φτωχικά ο Χριστός για να συντρίψει την αλαζονεία αυτών που είχαν πλούτη και ζούσαν μέσα στις απολαύσεις … πολλές φορές και μόνος κυκλοφορούσε σαν ένας από τους πολλούς (ενώ κάποιοι στην Ελλάδα δεν κυκλοφορούν ποτέ χωρίς την ασφάλεια δίπλα τους).

Εδώ εννοεί την χάρη που ήλθε στην σάρκα του Χριστού, με την οποία δίδασκε, με την οποία έκαμνε τα  θαύματα … στην σάρκα του Χριστού υπήρχε ολόκληρη η χάρη, ενώ σε εμάς τους ανθρώπους υπάρχει ρανίδα απ’ αυτή την χάρη (δηλαδή κάθε άνθρωπος έχει πάνω του ρανίδα από την χάρη του Θεού. Όπως λέει και η ευχή της 1^ης ώρας : «Χριστέ το φως το αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον»). Μ’ αυτή την χάρη γινόντουσαν τα θαύματα, και συγχωρούνταν τα αμαρτήματα όλων.

Και τόσα πολλά χαρίσματα σε τόσα έθνη, η χάρη που υπάρχει στο βάπτισμα σκόρπισε σε όλη την γη … και ενώ όλους τους γεμίζει πλούτο και χαρίσματα, αυτή (η χάρη του αγίου Πνεύματος) ποτέ δεν λιγοστεύει.

Και όπως ο Χριστός, επειδή είναι γνήσιος Υιός του Πατρός, γι αυτό μας χαρίζει την υιοθεσία, έτσι και το Πνεύμα, επειδή από την φύση του είναι της ουσίας του Θεού, μας παρέχει τα χαρίσματα. Επειδή και ο άνθρωπος, επειδή από την φύση του είναι άνθρωπος, γι αυτό μπορεί να ζωγραφίσει την εικόνα του ανθρώπου.

Η λεπτομερής εξιστόρηση της ζωής του Χριστού, είναι έργο των Ευαγγελιστών. Ενώ οι Προφήτες αφού διηγηθούν λίγα για την ιστορία, κι αυτά όχι ξεκάθαρα, ασχολούνται με άλλα (δηλαδή ο καθένας την δουλειά του, άλλη η δουλειά των Ευαγγελιστών και άλλη των Προφητών. Βλέπετε ο Θεός μας είναι Θεός τάξης και λογικότητας. Άρα αν φερόμαστε παράλογα, είμαστε σε λάθος δρόμο. Για παράδειγμα, το να μας εξαναγκάζει η Κυβέρνηση να εμβολιαστούμε για τον Covid ήταν λογικό ή παράλογο ; Κατά τα άλλα διατυμπανίζουν «κουμάντο στο σώμα μου κάμνω εγώ και κανείς άλλος»).  

Σκέψου λοιπόν την δύναμη της χάριτος (οι Απόστολοι ακολουθούν τον Χριστό χωρίς δεύτερη κουβέντα, μένουν όλοι έκπληκτοι από την διδασκαλία, τα θαύματα …).

Οι εκφράσεις «Ούτω» -«Ομοίως» - «Καθώς» που αναφέρονται στις ενέργειες του Πατρός και του Υιού, φανερώνουν το ακριβώς όμοιο (το απαράλλακτο Πατρός και Υιού) … για να μην τα περιφρονήσεις λοιπόν εσύ αυτά όταν τ’ ακούσεις (επειδή είναι ταπεινά), σου δείχνει την δύναμη της θεότητος (τι να κάνει κι ο Θεός τόσο μυστήριοι που είμαστε οι άνθρωποι. Για παράδειγμα, όπως λέει στο Ευαγγέλιο, ήρθε ο Πρόδρομος που ούτε έτρωγε ούτε έπινε κι έμενε , κι έλεγαν δαιμόνιο έχει. Ήρθε ο Χριστός που και έτρωγε και έπινε, κι έλεγαν είναι λαίμαργος και αλκοολικός).

Όλη η γη από το ένα άκρο μέχρι το άλλο (άγγελοι, άνθρωποι, και όλη η κτίση), δοξολογεί και υμνεί και ευφημεί τον σαρκωθέντα Θεό (τον Χριστό. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι όλη η Πίστη μας περιλαμβάνεται στην φράση του Ευαγγελιστή Ιωάννη «Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Πολύ συχνά όμως οι δυνάστες  «ποδοπατούν αλύπητα, τ’ ανθρώπινο το σώμα»  όπως λέει ο μεγάλος Στέλιος Καζαντζίδης).

Όπως ταπείνωσε τον εαυτό του, για να υψώσει εσένα, και πέθανε για να σε κάνει αθάνατο, έτσι και κατάρα έγινε, για να σε γεμίσει με ευλογία (οι Εβραίοι θεωρούσαν καταραμένο αυτόν που τον κρεμούσαν πάνω σε ξύλο, όπως τους σταυρωμένους). Ανέλαβε την κατάρα, για να απαλλάξει εσένα απ’ αυτή.