«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 4)

 

 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 44^ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια και τέλος)

«καὶ ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεὺς τοῦ κάλλους σου». Αλλά για να μάθεις ότι ο λόγος δεν είναι για σωματικό κάλλος, λέει ότι αυτό καθορίζεται από την υπακοή αυτού, η υπακοή όμως δεν συνιστά κάλλος σώματος, αλλά κάλλος ψυχής … μάλλον κι αυτό, το να γίνει κύριος (της Εκκλησίας – της ψυχής), είναι δείγμα πολλής κηδεμονίας και φιλανθρωπίας, το να προτιμάει για τον εαυτό του εκείνη που ήταν δούλη των δαιμόνων και κάτω από την πλάνη.

«ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καὶ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου». Επειδή δεν έρχεσαι προς κάποιο ξένο, αλλά προς εκείνον που σε δημιούργησε, και απ’ όλους εκείνους είναι οικειότερος, και ενδιαφέρεται και φροντίζει για σένα (λέει σε κάποιον άλλο ψαλμό, «ο πατέρας μου και η μητέρα μου, μ’ εγκατέλειψαν, αλλά ο Κύριος με περιμάζεψε». Πόσοι γονείς δεν απαρνήθηκαν τα παιδιά τους, επειδή δεν ικανοποίησαν τις επιθυμίες τους ;).

«καὶ θυγάτηρ Τύρου ἐν δώροις». Και αποφεύγοντας ο προφήτης ν’ αναφέρει όλη την οικουμένη, λέει μόνο την γειτονική πόλη (την Τύρο) που ήταν τότε κυριευμένη από ασέβεια, την ακρόπολη του διαβόλου, που ήταν φημισμένη για την πολυτέλειά της, υπαινισσόμενος από το μερικό το όλο (δηλαδή σαν να λέει όχι μόνο θα με προσκυνήσει όλη η οικουμένη, αλλά θα μου προσφέρουν και δώρα).

«τὸ πρόσωπόν σου λιτανεύσουσιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαοῦ». Θα σε τιμήσουν, θα σε δοξάσουν αυτοί που τώρα είναι μεγάλοι και κατέχουν υψηλά αξιώματα. Και στην Εκκλησία αυτό γίνεται, αυτούς που ζουν με αρετή τους τιμούν, τους υπηρετούν όλοι, και οι υψηλά ιστάμενοι (στον άγιο Παΐσιο, άγιο Πορφύριο πήγαιναν Υπουργοί, Στρατηγοί, Πατριάρχες Επίσκοποι, Εφοπλιστές, Πανεπιστημιακοί …).

«πᾶσα ἡ δόξα τῆς θυγατρὸς τοῦ βασιλέως ἔσωθεν». Λέει τα λόγια αυτά, επειδή προηγουμένως μίλησε για ενδύματα και κάλλος, για να μη σκεφθεί κάποιος από τους άπειρους πνευματικά ότι κάτι εξωτερικό εννοεί, διευκρινίζει ότι αναφέρεται στο κάλλος της ψυχής. (λέει ο ψαλμωδός) όταν σου μιλώ για ενδύματα, για κάλλος, χρυσά κοσμήματα, για κρόσσια, για χρυσοΰφαντα, και όλα τα παρόμοια, να ξέρεις ότι εννοώ τα πνευματικά, την ψυχή, την αρετή, την εσωτερική ομορφιά … όπως το σώμα φαίνεται όμορφο με όλα αυτά, έτσι και η ψυχή ομορφαίνει με την αρετή.

«ἀπενεχθήσονται τῷ βασιλεῖ παρθένοι ὀπίσω αὐτῆς, αἱ πλησίον αὐτῆς ἀπενεχθήσονταί σοι». Οι παρθένοι που θα την ακολουθήσουν (την Εκκλησία) δεν είναι πλησίον της απλά ως προς τον τόπο, αλλά είναι πλησίον της και στον τρόπο της ζωής και στα δόγματα. Αν ανήκουν σε αιρέσεις δεν μπορούν να ονομαστούν παρθένοι (είπε ένας Γέροντας σε κάποιον νέο που δεχόταν έντονο σαρκικό πόλεμο και του έβαζε ο πονηρός την σκέψη ότι θα σταματούσε να τον πολεμάει, αν σταματούσε κι αυτός να προσκυνάει την εικόνα της Παναγίας : «Λιγότερο κακό είναι να πηγαίνεις από γυναίκα σε γυναίκα και να αμαρτάνεις συνεχώς, από το να μην προσκυνάς την εικόνα της Κυρίας Θεοτόκου»).

«Απενεχθήσονται εν ευφροσύνη και αγαλλιάσει». Βλέπε πως διαλάμπει εδώ ο αποστολικός λόγος και συμφωνεί και ο προφήτης με τον λόγο του Αποστόλου : «Θλίψιν τη σαρκί έξουσιν αι γαμούμεναι» (Α΄Κορ.7,28). Όπως οι παντρεμένες γυναίκες θα έχουν θλίψη, έτσι οι παρθένοι γυναίκες θα έχουν ευφροσύνη και αγαλλίαση. Επειδή οι παντρεμένες αναγκάζονται να φροντίζουν για τα παιδιά, τον άντρα τους, το σπίτι, τους υπηρέτες (τότε είχαν), τους συγγενείς, τους συμπεθέρους, τους γαμπρούς, τα εγγόνια, ταλαιπωρούνται είτε από την πολυτεκνία είτε από την ατεκνία και πολλά άλλα που δεν είναι τώρα καιρός να τα αναφέρω όλα.

Ενώ οι παρθένοι έχουν σταυρώσει τον εαυτό τους, και είναι απαλλαγμένες από τα παρόντα, και είναι ανώτερες από τις κοσμικές φροντίδες, και έχουν πλέον ξεπεράσει τα εσωτερικά τους μπερδέματα, και κάθε μέρα έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους προς τον ουρανό απολαμβάνουν την χαρά του Πνεύματος και είναι πλημυρισμένες από αγαλλίαση. Δεν υπαινίσσεται ο προφήτης μόνο τα παρόντα, αλλά και τα μέλλοντα, όταν οι παρθένοι θα υποδεχθούν τον νυμφίο κρατώντας φαιδρές και λαμπρές λαμπάδες.

«καταστήσεις αὐτοὺς ἄρχοντας ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν». Εδώ νομίζω μιλάει για τους Αποστόλους, για τους διδασκάλους που θα γίνουν στην οικουμένη. Οι Απόστολοι διέτρεξαν όλη την οικουμένη κι έγιναν ανώτεροι άρχοντες απ’ όλους τους άρχοντες και πιο δυνατοί από τους βασιλείς. Οι βασιλείς εξουσιάζουν μόνο όσο ζουν, και όταν πεθάνουν καταργείται η εξουσία τους (μόλις πέθανε ο Στάλιν ξεκίνησε η αποσταλινοποίηση της Σοβιετικής Ένωσης), ενώ οι Απόστολοι όταν πεθάνουν περισσότερο εξουσιάζουν. Οι νόμοι των βασιλέων ισχύουν μόνο μέσα στην χώρα τους, ενώ τα προστάγματα των αλιέων εξαπλώθηκαν σε όλη την οικουμένη … και αμέτρητες φορές θα προτιμούσαν αυτοί που έλαβαν τον νόμο των Αποστόλων να πεθάνουν, παρά να φύγουν μακριά από τους νόμους εκείνων (αν ήμασταν τέτοιοι οι Χριστιανοί δεν θα μπορούσε κανείς να μας χειραγωγήσει. Τόσο φοβητσιάρηδες όμως που καταντήσαμε, όπως θέλουν μας χορεύουν).  

«μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καὶ γενεᾷ· διὰ τοῦτο λαοὶ ἐξομολογήσονταί σοι εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος». Από εκεί (ο ψαλμός) που άρχισε εκεί και κατέληξε, στον Χριστό. «διὰ τοῦτο». Ποιο ; διότι τόσα πολλά κατόρθωσες, διότι τέτοιους άρχοντες εγκατέστησες (τους Αποστόλους), διότι εξεδίωξες την κακία, διότι φύτεψες την αρετή, διότι έλαβες την δική μας φύση (με την ενσάρκωση), διότι πραγματοποίησες αυτά τα απόρρητα αγαθά.

Όλη η οικουμένη θα σου προσφέρει ύμνο, όχι για λίγα χρόνια, ούτε μόνο σ’ ένα μέρος της οικουμένης, αλλά γη και θάλασσα, και το κατοικημένο μέρος της γης και το ακατοίκητο, θα σε υμνούν διαρκώς και θα σε ευχαριστούν για τα αγαθά που πραγματοποιήθηκαν.

Για όλα αυτά κι εμείς ας ευχαριστήσουμε τον φιλάνθρωπο Χριστό, δια του οποίου και μετά του οποίου ανήκει στον Πατέρα η δόξα, συγχρόνως και στο άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων.