ximikos

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

Η έκθεσή μου στην ΣΤ΄ Δημοτικού με θέμα : Γιατί εορτάζομεν την 28ην Οκτωβρίου

 


 


 

Χθες πήγα στο χωριό μου να δω την μητέρα μου που ζει μόνη της αφού κι εγώ και η αδερφή μου φύγαμε από το χωριό, κι ένας ξάδερφός μου με τον οποίο έχουμε το ίδιο όνομα και επώνυμο ήρθε και μούδωσε ένα τετράδιο λέγοντας «Ξάδερφε αυτό το τετράδιο της έκθεσης το βρήκαν κάπου πεταμένο μέσα σε μια αποθήκη του Δημοτικού Σχολείου και μου το έφεραν επειδή γράφει το όνομά μου, αλλά πρέπει να είναι δικό σου αφού το 1972 – 73 εσύ πήγαινες στην ΣΤ΄ Τάξη».

Το τετράδιο ήταν δικό μου αφού ο ξάδερφος είναι 15 χρόνια μικρότερος. Τότε το Δημοτικό Σχολείο είχε 35 μαθητές, αλλά εδώ και πολλά χρόνια είναι πλέον κλειστό και τα λιγοστά παιδιά φοιτούν σε γειτονικό χωριό. Με συγκίνηση πήρα το τετράδιο των εκθέσεών μου της ΣΤ΄ Δημοτικού και με έκπληξη είδα πόσο όμορφα γράμματα έκαμνα. Αργότερα από την πολλή μου βιασύνη τα χάλασα με αποτέλεσμα συχνά δεν καταλαβαίνω ούτε ο ίδιος τι γράφω. Μιας και είναι σήμερα η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 σκέφτηκα να σας παρουσιάσω την έκθεση που έγραψα τότε αφήνοντας το κείμενο όπως ακριβώς το είχα γράψει, απλώς αλλάζοντάς το σε μονοτονικό.

Έκθεσις 3η. Θέμα : Γιατί εορτάζουμε την 28ην Οκτωβρίου. 4 Νοεμβρίου 1972.

Μέσα στην τρισχιλιετή ιστορία της πατρίδος μου, υπάρχουν πολλοί σταθμοί, πολλά ορόσημα. Μελετώντας την ιστορία του πολυβασανισμένου λαού νιώθω ένα σύγκρυο να διαπερνά το κορμί μου και να με γεμίζη υπερηφάνειαν. Υπερηφάνεια γιατί γεννήθηκα στο μαρτυρικό αυτό τόπο που γεννά ήρωες και ημιθέους. Ανήκω σ’ ένα λαό που πάλεψε γενναία για να κρατήση ψηλά το λάβαρο της ελευθερίας. Έχυσε ποταμούς αιμάτων, πότισε την διψασμένη γη με αίμα των παλληκαριών της για να μείνη αλώβητη, ανεξάρτητη, υπερήφανη κι ελεύθερη.

Για το ίδιο πολέμησε και το 1940. Όταν ο Ιταλός πρέσβυς εζήτησε από τον πρωθυπουργόν Ιωάννην Μεταξάν, να του παραδώση την Ελλάδα. Να αφήση τα ιταλικά στρατεύματα να εισέλθουν εις το ελληνικόν έδαφος. «Όχι, όχι δεν θα περάσετε όχι !». Μαζί του μιλούσε κι όλη η Ελλάδα. Όλοι που επιχείρησαν να την καταλάβουν έφυγαν άπρακτοι. Τώρα που ο Μουσολίνι ήθελε να την καταλάβη, αυτή πάλι αντάξια του αντιστάθηκε.

Τότε ήρχισαν να εισέρχονται τα ιταλικά στρατεύματα εις το ελληνικόν έδαφος. Τανκς, πυροβόλα, κανόνια και πολλά άλλα όπλα είχαν οι Ιταλοί. Οι Έλληνες όμως είχαν ως μεγαλύτερα όπλα το θάρρος και την πίστη. Οι πιο απάτητες κορυφές της Πίνδου και του Γράμμου ήρχισαν να γράφουν μεγάλες σελίδες ιστορίας. Οι λίγοι Έλληνες όμως τους νικούν, τους Ιταλούς και Γερμανούς, κι από την γη μας πέρα τους πετούν.

Να μια άλλη φορά που η Ελλάδα έδειξε πως η νίκη δεν ανήκει στους πολλούς αλλά σ’ αυτούς που πολεμούν με θάρρος και πίστη. Στην Ελλάδα ανθίζουν αι δάφναι για να στεφανώνη τα παλληκάρια της που γυρνούν νικηταί. Αυτή η χώρα που λέγεται Ελλάδα από πολλούς αιώνες έμαθε να ζη ελευθέρα.

Η Ευρώπη σηκώνει δειλά το κεφάλι της και κοιτάζει την ηρωίδα Ελλάδα και λέγει : «Έως τώρα λέγαμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε όμως ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».

Να λοιπόν γιατί εορτάζομεν την 28ην Οκτωβρίου 1940.   

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 20)

 


 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 109ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

(ο Χρυσόστομος εξηγεί στους Ιουδαίους γιατί στο σημείο αυτό του ψαλμού λέει ότι «είπε ο Κύριος στον Κύριο», ενώ στον νόμο του Μωυσή τους λέει ότι ο Θεός είναι «ένας»). Επειδή μόλις βγήκες από την σκλαβιά της Αιγύπτου προσκύνησες (Ιουδαίε) το χρυσό μοσχάρι, και θαμπώθηκες από το πλήθος των ειδωλολατρικών θεών και δέχθηκες την πολυθεΐα, για να θεραπεύσει την ασθένειά σου, για αντιδιαστολή με τους ανύπαρκτους θεούς έθεσε το «ένας», όχι για να αθετήσει τον Μονογενή Υιό του … παρόμοια (για την αδυναμία μας) γι αυτό και επέτρεψε να χωρίζεις την γυναίκα σου και να παίρνεις άλλη, ενώ από την αρχή δεν το νομοθέτησε αυτό (τι να κάνει και ο Θεός με μάς ;).  

Τι λοιπόν η Γραφή μάχεται τον εαυτό της ; Μακριά τέτοια σκέψη. Αλλά, ανάλογα με τις περιστάσεις τα ρυθμίζει όλα προς το συμφέρον του ανθρώπου, διορθώνοντας την αδυναμία κάθε γενιάς (λέει ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ότι στην ιεραποστολή στο Καμερούν η Εκκλησία ανέχεται το να έχουν οι άντρες πολλές γυναίκες ελπίζοντας ότι μετά κάποιες γενιές θα μπορέσουν εκεί να το ξεπεράσουν αυτό. Γι αυτό λέει ακούτε συνεχώς για πολλές βαπτίσεις που γίνονται στην Αφρική, αλλά σπάνια ν’ ακούσετε για γάμο).

… το ότι έχει και Υιό, το προανέφεραν οι προφήτες στα βιβλία, και ούτε στο είπαν ξεκάθαρα για να μη βλάψουν την αδυναμία σου, ούτε στο απέκρυψαν, για να σου δώσουν την ευκαιρία μετά απ’ αυτά να συνέλθεις, και να έλθεις στα δόγματα της αληθείας (στο σημείο αυτό ο Χρυσόστομος παραθέτει πολλά επιχειρήματα για να δείξει στους Ιουδαίους ότι με το να μην αποδέχονται τον Χριστό ως Υιό του Θεού υποβαθμίζουν την Παλαιά Διαθήκη στην οποία λένε ότι πιστεύουν) … αυτά τα λέω όχι για να δημιουργήσω διαμάχη μεταξύ της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, μακριά από μάς, αλλά επειδή θέλω ν’ αποστομώσω την αχαριστία των Ιουδαίων … απ’ αυτά που λέει στην συνέχεια (ο ψαλμός) είναι ολοφάνερο σ’ αυτούς που έχουν μυαλό ότι δεν αναφέρεται σε άνθρωπο όταν λέει «είπε ο Κύριος στον Κύριο, κάθισε στα δεξιά μου».

Αυτά που λέω προς τους Ιουδαίους είναι και απάντηση προς τον Παύλο Σαμοσατέα (ένας αιρετικός), αλλά αυτόν επί πλέον θα τον ρωτήσουμε : γιατί λέει «ἐκ γαστρὸς πρὸ ἑωσφόρου ἐγέννησά σε» ; … ποιόν λοιπόν σκοπό έχει η συμμετοχή στον ίδιο θρόνο ; Διότι εδώ φαίνεται η ισοτιμία του Υιού με τον Πατέρα και είναι ικανό να αποστομώσει αυτούς που φρονούν τα ίδια με τον Άρειο … ο Απόστολος Παύλος ερμηνεύει με την σύνεση που ταιριάζει σ’ αυτόν πως (ο Υιός) έγινε ιερεύς κατά την τάξη Μελχισεδέκ και δίνει καίριο κτύπημα και στον Μαρκίωνα και στον Μανιχαίο και σε όλους που πάσχουν από την ίδια ασθένεια (δηλαδή ασθένεια και μάλιστα ανίατη είναι οι αιρέσεις γι αυτό μακριά από αιρετικούς. Στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση κάμναμε κι αυτή την χαζομάρα, εκεί που μοίραζαν τα φυλλάδιά τους οι Ιεχωβάδες στεκόμασταν με σταυρούς δίπλα τους για να τους αναγκάσουμε να φύγουν). 

Είδες «το ομότιμον» ; Όπου υπάρχει θρόνος είναι σύμβολο βασιλείας, όπου ο θρόνος είναι ένας υπάρχει ισοτιμία της αυτής βασιλείας … αυτό δηλώνει η κοινωνία της εκ δεξιών καθέδρας (ότι ο Υιός είναι ομότιμος και ίσος με τον Πατέρα). «ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου». Παρόμοια με αυτά λέει και ο Παύλος στις επιστολές του … το «έως» δεν δηλώνει χρονικό όριο επειδή σε πολλά σημεία λέγεται ότι η βασιλεία του δεν θα έχει τέλος. Βλέπεις ότι δεν πρέπει να προσέχουμε απλώς τις λέξεις, αλλά να προχωρούμε στην βαθύτερη σημασία τους ; (θυμάμαι ένας συμφοιτητής μου που ήταν και Ιεροψάλτης, πόσο είχε κολλήσει στην φράση της Γραφής ότι ο Ιωσήφ δεν είχε συζυγικές σχέσεις με την Παναγία «έως» που γέννησε τον Χριστό και ισχυριζόταν ο ταλαίπωρος ότι αφού λέει «έως» άρα είχαν σχέσεις μετά) … όταν λοιπόν ακούς ότι ο Πατέρας υπέταξε μη θεωρήσεις τον Υιό έξω από το κατόρθωμα … διότι κοινά είναι τα κατορθώματα, όπως και όλα τα έργα είναι κοινά.

«ράβδον δυνάμεως ἐξαποστελεῖ σοι Κύριος ἐκ Σιών». Ράβδο εννοεί γενικά την δύναμη και αναφέρει την Σιών (Ιερουσαλήμ) επειδή εκεί έγιναν όλα τα κατορθώματα (του Θεού) … η ράβδος άλλοτε είναι τιμωρητική και ευεργετική, άλλοτε παρακλητική και σύμβολο βασιλείας … την δύναμη εδώ ονόμασε ράβδο, με την οποία οι μαθητές διέτρεχαν την οικουμένη διορθώνοντες τα ήθη, και οδηγούντες την ανθρώπινη φύση από την άλογη κακία στην λογική … δεν θα έσφαλε κανείς αν ονόμαζε ράβδο δυνάμεως και τον σταυρό.

«καὶ κατακυρίευε ἐν μέσῳ τῶν ἐχθρῶν σου». Αυτό είναι απόδειξη της λαμπρής νίκης, το ότι έστησαν τα θυσιαστήριά τους (τις Εκκλησίες) ανάμεσα στους εχθρούς τους, το ότι ήσαν σαν πρόβατα ανάμεσα στα θηρία και αρνιά ανάμεσα στους λύκους … δεν είπε «νίκα» αλλά «κυρίευε» για να δείξει ότι το τρόπαιο δεν προερχόταν από την δύναμή τους αλλά η κυριαρχία ήταν αποτέλεσμα θείας διαταγής. Έτσι κυριαρχούσαν οι Απόστολοι, επειδή είχαν τον Χριστό μαζί τους.

Δεν είχαν (οι Απόστολοι) τόση δύναμη μόνο πάνω στους πιστούς αλλά και επί των απίστων … οι βασιλείς και οι άρχοντες ήθελαν να κρατούν τους ανθρώπους στην ασέβεια και τους διέταζαν να λατρεύουν τους δαίμονες, ενώ οι Απόστολοι τα αντίθετα και το δικό τους θέλημα γινόταν … οι άρχοντες αυτή την εξουσία πάνω στους πολλούς, αν δεν τους βοηθούσαν οι νόμοι (που οι ίδιοι ψηφίζουν) και το ότι ζουν στις πόλεις (και όχι στην ύπαιθρο), πολλές φορές μαζί με την εξουσία έχαναν και την ζωή τους … οι άρχοντες εξουσίαζαν τα σώματα των ανθρώπων, ενώ οι Απόστολοι τις ψυχές τους

(λέει ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ίσως στο έγκλημα των Τεμπών να είναι πιο σωστή η θέση των Πλακιάδων από την θέση της κ. Καρυστιανού, να μην διώξουμε τους ενόχους τώρα που έχουν την εξουσία κι έτσι παντού τους αθωώνουν, αλλά μόλις φύγουν από την εξουσία. Βλέπετε στην Ελληνική Δημοκρατία επαληθεύονται συνεχώς τα λόγια του μεγάλου Στέλιου Καζαντζίδη :  «Ο νόμος προσπερνάει τους επωνύμους / Στους δρόμους κυνηγάει τους ανωνύμους»).      

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025

Ο φεμινισμός του Χριστού

 




Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος μίλησε στον Ιερό Ναό αγίου Δημητρίου στην Αθήνα στα πλαίσια των «Δημήτρια 2025» με θέμα «Ο φεμινισμός του Χριστού». Επειδή νομίζω ότι ο π. Νικόλαος είναι από τους καλύτερους δασκάλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά τον καταλαβαίνεις καλύτερα αν διαβάζεις τι είπε, πληκτρολόγησα την ομιλία του.

Διαβάζοντας τα Ευαγγέλια ανακαλύπτουμε ότι ο Χριστός δεν φοβάται την γυναίκα. Υπάρχει κανένας που να μην φοβάται τις γυναίκες ; Οι αρχαίοι φιλόσοφοι κατ’ αρχήν, όλοι τρέμουν τις γυναίκες. Ο Ηράκλειτος ούτε από μακριά να δει γυναίκα, του θύμιζε την αλογία, «ο λόγος είναι μέσα στα πράγματα, η γυναίκα όμως έχει αλογία». Ο Πλάτων δόξα τω θεώ έλεγε που είμαι Έλληνας και όχι βάρβαρος, άντρας και όχι γυναίκα, ελεύθερος και όχι δούλος. Οι Πυθαγόρειοι είναι οι μόνοι που δέχονται γυναίκες στις κοινότητές τους, διότι απαγορεύουν τις σχέσεις μεταξύ αντρών και γυναικών. Είναι όντα (οι Πυθαγόρειοι) που έχουν δραπετεύσει από την καθημερινότητα και την πραγματικότητα των σχέσεων. Οι Νεοπλατωνικοί, εκεί είναι η συμφορά η μεγάλη. Ο Πλωτίνος έλεγε, η ανθρώπινη ψυχή έχει δυο μέρη, το πρώτο μέρος είναι ο νους. Το άλλο είναι το μιαρό μέρος, το βρωμερό μέρος γιατί ακουμπά στο σώμα, οι επιθυμίες και τα συναισθήματα. Αυτά τα έχουν οι γυναίκες. Συνεπώς, αγαμία και άγιος ο Θεός.

Όλοι οι φιλόσοφοι πρέπει οπωσδήποτε να έχουν απόλυτη αποχή. Είναι φιλοσοφικός φόβος αυτός. Οι περισσότεροι φιλόσοφοι είναι άγαμοι. Μόνο στα νεότερα χρόνια παντρεύονται. Τι είναι αυτό που δημιουργεί αυτό τον φόβο ; είναι το χάος, το συναίσθημα που έχει η γυναίκα. Να το πούμε με άλλα λόγια, την ανάγκη για βαθιά κοινωνία που έχει. Το κοριτσάκι μέσα στους πρώτους 3 μήνες της ζωής του αυξάνει 400 % την ικανότητά του ν’ ανιχνεύει βλέμματα και να επικοινωνεί. Το αγόρι μόνο 20 %. Ο Χρυσόστομος είναι μια μοναδική περίπτωση που λέει στον άντρα «να λες λόγια αγάπης στην γυναίκα σου». Όπως και ο Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός που λέει «μόλις παντρευτείτε καταργείται το όνομά της και την φωνάζεις πλέον αγάπη μου». Αυτές είναι συμβουλές από ανθρώπους που έχουν ξεπεράσει πράγματα και δεν φοβούνται να το πούνε.

Αυτά είναι θεολογικές θέσεις κι αν δεν προσέξουμε μπορεί να μας δημιουργήσουν πρόβλημα. Ποιο πρόβλημα ; το πρόβλημα που έλυσε ο Χριστός, το πως έρχεται κανείς σε επαφή με μια γυναίκα. Λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής : «Στην αρχή η Γραφή λέει ότι έφτιαξε τον άνθρωπο ο Θεός. Σε δεύτερη φάση λέει ότι τον έκανε άντρα και γυναίκα. Στην τρίτη φάση λέει ότι δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα». Πως λέει θα προοδεύσεις πνευματικά ; με την ενάρετη και απαθέστατη σχέση με τις γυναίκες, ώστε να υπάρχει μόνο ο άνθρωπος, χωρίς να διαιρείται σε άντρα και γυναίκα (αναφέρονται στα Συναξάρια περιπτώσεις μεγάλων αγίων που δεν έβλεπαν γυναίκα, αλλά έβλεπαν μόνο άνθρωπο).

Ναι αλλά, ποια είναι η απαθέστατη σχέση ; Και εδώ έχει ένα κενό το πράγμα, διότι ξέρετε κάτι, ο μοναχός δεν μπορεί να τα πει όλα, επειδή πρέπει να φυλάξει τον εαυτό του. Όσο πιο πολύ πρέπει να φυλάξει τον εαυτό του, τόσο δυσκολεύεται να διανύσει αυτή την απόσταση που εμείς την διανύουμε καθημερινά, μέσα σε μια πραγματική σχέση ενός άντρα με μια γυναίκα, η οποία εξελίσσεται ψυχικά, σωματικά, και προχωρεί είτε με ευτυχή τρόπο, είτε με ατυχή τρόπο, η με συνδυασμό και των δυο όπως συμβαίνει σχεδόν πάντοτε.

Και αυτό το οποίο θα βγει ως εξαγόμενο τελικά θα περάσει μέσα από μια διαδικασία όπου συμβαίνουν πράγματα, που ένας μοναχός δεν πρέπει να τα φαντάζεται, ούτε να τα σκέφτεται, γιατί υπάρχει περίπτωση να του αρέσουν (προφανώς ο π. Νικόλαος εννοεί το σεξ μέσα στον γάμο). Και μετά τι θα κάνει ; έχει υποσχεθεί παρθενία. Αυτά τα έγραψε νέος ο άγιος Μάξιμος. Έχει σημασία αυτό. Στην ωριμότητά τους οι άγιοι Παΐσιος και Πορφύριος δεν δίσταζαν να μπουν και σε λεπτομέρειες. Όταν μας περιέγραφε ο άγιος Πορφύριος τα καλά της σεξουαλικής ζωής μέναμε με το στόμα ανοικτό. Δεν είχε φόβο πλέον. Είχε διανύσει το διάστημα, είχε περάσει σε καταστάσεις όπου πλέον δεν φοβόταν.

Θα δείτε και από τον τρόπο του Χριστού. Όλη η κατασκευή της γυναίκας του γίνεται πολύ σεβαστή και αποτελεί κατ’ εξοχήν τον τρόπο που φέρεται στις γυναίκες. Για παράδειγμα δεν επιτιμά ποτέ γυναίκα. Ποτέ στα Ευαγγέλια. Τους μαθητές τους βρίζει, δεν καταλαβαίνετε τίποτα, τους Γραμματείς τους Φαρισαίους, έρχονται οι πόρνες, οι μοιχαλίδες, τίποτα, μόνο αγάπες και φιλιά, τίποτα, τίποτα. Πέφτει η πόρνη στα πόδια του, τίποτα κανένας έλεγχος, μόνο συγχωρούνται οι αμαρτίες της επειδή αγάπησε πολύ. Αν τ’ άκουγε αυτό ο Πλωτίνος, θάπαιρνε το όπλο και θα τον τουφέκιζε. Τι θα πει, αγάπησε πολύ ; δηλαδή, έχει σημασία αυτά που διαθέτει η γυναίκα να τα θεωρήσουμε χαρίσματα ;

Η απάντηση του Χριστού είναι ναι. Η απάντηση όλων των φιλοσόφων είναι όχι. Η απάντηση πολλών αγωνιστών που όμως δεν έχουν ωριμάσει ακόμα, επίσης είναι όχι. Ο άλλος ασκητής ούτε την μάνα του δεν πήγαινε να δει, μη τον πάρει αγκαλιά η μάνα του και τον φέρει σ’ επαφή μ’ έναν κόσμο που προσπαθεί ν’ αποκοπεί. Το ότι προσπαθεί ν’ αποκοπεί είναι μαρτύριο, είναι μεγαλείο, δεν το περιφρονούμε. Αν όμως τα κάνει αυτά ένας έγγαμος θα τρελαθεί κι αυτός και η γυναίκα του (έλεγε ο άγιος Πορφύριος όταν αντρόγυνα κάμνουν αποχή χωρίς να έχουν προοδεύσει πνευματικά, αρχίζουν να διαφωνούν σε όλα χωρίς να καταλαβαίνουν γιατί).

Ο Χριστός λοιπόν όχι μόνο δεν επιτιμά την γυναίκα αλλά και της αποκαλύπτεται τζάμπα. Της αφήνεται, της παραδίδεται. Στους μαθητές όχι. Ένας θα με προδώσει, εσύ θα με αρνηθείς, δεν κάθεται στην αγκαλιά κανενός. Στην γυναίκα παραδίδεται. Πρώτη παράδοση στην Παναγία. Πάνε στον γάμο της Κανά μαζί, μάνα και γιός. Και ξαφνικά δεν υπάρχει κρασί. Και γίνεται αυτό το συγκλονιστικό. Του λέει «δεν έχουν κρασί, κάνε θαύμα». Δηλαδή η Παναγία τα γνωρίζει όλα, επειδή της έχει αποκαλυφθεί. Οι μαθητές δεν γνωρίζουν τίποτα, ούτε και στην συνέχεια γνωρίζουν και η Παναγία τα ξέρει όλα γι αυτό και δεν μιλάει. Θα ήταν ιλιγγιώδες το να μιλήσει.

Και η συνέχεια είναι ακόμα πιο φοβερή. Ενώ την επιπλήττει ο Χριστός αυτή ούτε που δίνει σημασία. «Κάντε ότι σας πει» λέει στους υπηρέτες. Κι αυτός σκύβει το κεφάλι και κάμνει υπακοή κι αρχίζει το μυστήριο της Οικονομίας. Άντε βάλε τον Πλάτωνα να το αναλύσει αυτό. Θα έλεγε ότι είναι τρελός. Υπακοή στην μάνα του ; Τι μεγαλείο έχει η Παναγία. Το Ευαγγέλιο χρειαζόταν να γραφεί για όλους εμάς, όχι για την Παναγία. Η Παναγία τα γνωρίζει όλα. Αλλά κοιτάξτε και τον τρόπο του Χριστού.

Το θέμα μου είναι «ο φεμινισμός του Χριστού». Γι αυτό και αρχίζω με την μάνα του. Το πρώτο θύμα μας, των αγοριών, είναι η μάνα μας. Αγωνιούν οι μάνες για τ’ αγόρια τους, κι αυτά πέρα βρέχει. Εδώ ο Χριστός της τα έχει πει όλα, της τα έχει φανερώσει όλα και παίρνει κι ευλογία για το πότε να ξεκινήσει το έργο της Οικονομίας. Το μεγαλύτερο πράγμα που έγινε ποτέ στην γη.

Άντε να πάμε στην Σαμαρείτιδα. Εδώ έχει πολύ πλάκα η ιστορία. Γιατί είναι απίστευτα ρεαλιστική. Η Σαμαρείτιδα, ένα υπέροχο, ανυπότακτο, ερωτικό πλάσμα. Δεν κάνει τίποτα άλλο, όλο έρωτες και περιπέτειες. Είναι πανέξυπνη … ξέρετε τι σημαίνει να είχε 5 άντρες και να τους έσκασε ; Εκείνη την εποχή έτσι γινόταν το διαζύγιο. Της έδιναν «βιβλίον αποστασίου» και δρόμο. Βρήκε έναν 6ο κι αυτός βέβαια φυλασσόταν να μην την παντρευτεί και πάθει τα ίδια, προφανώς η φήμη της ήταν χειρίστη.

Καταφθάνει στο πηγάδι και βλέπει έναν ωραιότατο άντρα, ο Χριστός ήταν ωραιότατος και ταυτόχρονα πολύ επιβλητικός και σοβαρός και χαριτωμένος. Έτσι έγιναν τα πράγματα, μη σας φαίνεται παράξενο. «Δώσε μου να πιω νερό» αυτό εκείνη την εποχή σήμαινε να τα φτιάξουμε, έτσι νομίζει αυτή. Ο Χριστός είναι φοβερός σαν άνθρωπος, είναι καταπληκτικός και ταυτόχρονα είναι θεοπρεπής. Στην άρνησή της λέει «αν ήξερες ποιος είμαι θα μου ζητούσες εγώ να σου δώσω νερό που θα σε έκανε να μην ξαναδιψάσεις ποτέ». Τώρα νομίζοντας ότι την δουλεύει, τον δουλεύει και αυτή. «Γιατί ποιος είσαι ; μήπως είσαι ανώτερος από τον Ιακώβ που μας έδωσε το πηγάδι αυτό ;»

Και ξαφνικά ο Χριστός γίνεται ο προφήτης χωρίς όμως να την απορρίπτει, συνεχίζει το παιχνίδι μέχρι τέλους «πήγαινε φώναξε τον άντρα σου». «Δεν έχω άντρα», «σωστά το είπες, αφού είχες 5 άντρες κι αυτός που έχεις τώρα δεν είναι άντρας σου, αλήθεια είναι αυτό που είπες». Η γυναίκα ζαλίζεται, κρατιέται, είναι συγκλονιστικό αυτό και ξαφνικά είναι μπροστά της ο προφήτης. Αυτό είναι το μεγαλείο του Χριστού, ότι ξεγεννάει από μια τέτοια γυναίκα, μια φοβερή θεολόγο στην συνέχεια. Γιατί ξέρει ότι οι θετικές δυνάμεις της ψυχής και οι αρνητικές δυνάμεις είναι οι ίδιες. Με την ίδια δύναμη που σκοτώνει κανείς, με την ίδια δύναμη γίνεται θυσία για τον άλλο.

Το θέμα είναι ότι ο Χριστός δεν φοβάται να διανύσει αυτή την απόσταση. Αν ήταν εδώ ένας ασκητής θάλεγε «τέτοια γυναίκα που είναι, δρόμο να φύγω». Το οποίο είναι μαρτύριο, μη ζητάτε περισσότερα. Είναι τεράστιο αυτό. Αλλά ο Χριστός διανύει αυτό τον δρόμο μαζί της και μιλάει την γλώσσα της στο επίπεδό της. Δεν την φοβάται, ούτε φοβάται αυτό που φοβήθηκαν πολλοί φιλόσοφοι στην γυναίκα, την ειρωνεία. Η γυναίκα είναι η παρουσία του χάους δηλαδή της ειρωνείας, και οι φιλόσοφοι είχαν πρόβλημα, δεν ήξεραν πως να μπουν σ’ αυτό το χάος και να το δούνε όπως ο Χριστός, δηλαδή «να γεννήσει αυτό το χάος ένα αστέρι» τα λόγια είναι του Νίτσε.

Δεν είναι εύκολο. Μόνο για τους φιλοσόφους ; οι ψυχολόγοι ; Ο Φρόυντ έλεγε «δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω τι θέλει η γυναίκα». Η αιτία είναι ότι η γυναίκα τα πάει πιο καλά με το ασυνείδητό της από τον άντρα. Είναι λιγότερο συγκρουσιακό όν, ας το πούμε έτσι. Απλά, είναι πιο φυσιολογική. Αφήνει πιο πολύ χώρο ανάμεσα στον εαυτό και στα επιδιωκόμενα σχέδια, στην προβολή του εαυτού, στην φαντασιακή διάσταση που αποκαλούμε εγώ. Εμείς (οι άντρες) στην πραγματικότητα υποφέρουμε από τις εσωτερικές συγκρούσεις που ζούμε και δεν θέλουμε να τις αποδεχθούμε κι αυτό τον αρρωσταίνει στο τέλος τον άνθρωπο (το βλέπω κι εγώ ότι οι γυναίκες είναι πιο προσγειωμένες, πιο κοντά στην πραγματικότητα).   

Και βέβαια από εκεί και πέρα, έχουμε την θαυμάσια μεταβολή «Κύριε βλέπω ότι είσαι προφήτης». Και μετά η γυναίκα θέτει στον Χριστό θεολογικές απορίες. Ποιος μπορούσε να φανταστεί αυτό το υπόβαθρο που υπήρχε μέσα σ’ αυτή την γυναίκα ; Δεν της λέει ο Χριστός «φτιάξε την ζωή σου πρώτα και μετά έλα να κουβεντιάσουμε». Η παιδαγωγική του Χριστού είναι το άνοιγμα. Αυτό το κάνει και στους άντρες. Τι λέει στον Πέτρο ; «Με αγαπάς ; βόσκε τα πρόβατά μου». Άνοιγμα προς τα εμπρός. Δεν του λέει «αφού με αρνήθηκες θα πας στους Ιουδαίους να τους πεις ότι έκανες λάθος, για να βεβαιωθώ ότι με αγαπάς». Δεν το κάνει, «βόσκε τα πρόβατά μου. Είσαι ανάξιος αλλά εγώ σου εμπιστεύομαι χωράφι για δουλειά».

Ο άσωτος, όλοι μας ασωτεύουμε, είμαστε φίλαυτοι δηλαδή. Γυρίζει ο άσωτος στο σπίτι και θάλεγε κανείς ότι πρέπει να τον δοκιμάσει πρώτα. «Θα κάτσεις 6 μήνες, να μου δουλεύεις σαν εργάτης και μετά θα δούμε τι θα κάνουμε». Ενώ ο Πατέρας τι είπε ; «Φορέστε του την στολή την πρώτη, βάλτε του το δακτυλίδι …». Αυτά είναι αντιδράσεις Θεού. Είμαστε υπερβολικά ανασφαλείς για να φανταστούμε τέτοιες αντιδράσεις για λογαριασμό μας. Έχω έναν που τον απάτησε η γυναίκα του και ψάχνει τι δοκιμασία θα της κάνει για να δει αν τον αγαπάει.

Κανένας δεν σεβάστηκε την ανθρώπινη ατέλεια, την ανθρώπινη αντίφαση, το ανθρώπινο συναίσθημα και την ανθρώπινη επιθυμία τόσο όσο ο Χριστός. Ιλιγγιωδώς πολύ. Αυτά αν τα δει κανείς από ψυχολογικής άποψης, είναι συγκλονιστικά προχωρημένα, πάρα πολύ προχωρημένες καταστάσεις, δεν μπορούμε να τα κάνουμε εμείς αυτά. Αυτή είναι η τεράστια, η απαθής αγάπη που έχει ο Θεός για τον άνθρωπο. Απαθής σημαίνει δεν επενδύει ναρκισσιστικά στον άνθρωπο ο Θεός. Εμείς επενδύουμε ναρκισσιστικά στον άλλο. Και σας έχω πει, η χειρότερη κουβέντα που μπορείς ν’ ακούσεις από τον άλλο είναι το «σ’ αγαπώ». Αυτό σημαίνει ότι έχω επενδύσει τα πάντα πάνω σου. Αλλοίμονό σου πως θα σταθείς, πως θ’ αναπνέεις, πως θα κουνιέσαι, γιατί αλλιώς εγώ θ’ αποτύχω, θα πεθάνω.

Αγάπη είναι αυτό ; Είναι όπως λέει το τραγούδι «αρένα μου θυμίζει το άγγιγμά σου» κι αυτό είναι. Αλλά αγάπη σαν κι αυτήν για την οποία μιλάμε, δεν είναι. Και είναι πολύ σημαντικό αυτό να το καταλάβουμε, για να ξέρουμε με ποιον έχουμε να κάνουμε όταν μιλάμε για τον Χριστό. Ο Χριστός είναι τόσο πολύ φυσικό όν που είναι αφύσικο. Και αυτό κάνει τους αγίους να τον αγαπήσουν. Γι αυτό ένας μεγάλος σαν τον Καβάσιλα, φτάνει να πει «τι είναι ο Χριστός ; η κατάλυση των ανθρωπίνων ερώτων». Δεν προλαβαίνεις να κάνει κάτι στραβό και είναι εκεί, κυλάει μαζί σου στην κατηφόρα. Βγαίνει από την ουσία του.

Κάποτε είχα ρωτήσει τον άγιο Παΐσιο, τι είναι προσευχή ; και περίμενα να μου δώσει απάντηση με υψηλά νοήματα.  Και μου λέει «έχεις δει κανένα μωρό να παίζει με τον μπαμπά του ; κάτι παρόμοιο είναι η προσευχή». Γιατί αν πλησιάζεις τον Θεό, τα χάνεις μ’ αυτό που είναι. Δεν είναι αυτό που νομίζουμε. Ο Χριστός είναι ένα τεράστιο ναι, αλλά πολύ μεγάλο ναι. Σήμερα πρέπει να μιλήσουμε για την αγάπη του Θεού, επειδή οι άνθρωποι πλέον δεν έχουν δυνάμεις. Τα έχουμε κάνει όλα και τα έχουμε πάθει όλα. Δεν αντέχουμε σήμερα άλλο κρύψιμο της αλήθειας αυτής.

Στην σχέση μας με τον Θεό εμείς δίνουμε σχεδόν τίποτα, και παίρνουμε τον Θεό ολόκληρο. Ναι αλλά, δίνουμε την ελευθερία μας. Είπα την μαγική λέξη. Γιατί τα κάνει όλα αυτά ο Θεός ; γιατί είναι ένας μανιακός της ελευθερίας. Επειδή ο ίδιος είναι τελείως ελεύθερος, μας θέλει κι εμάς τελείως ελεύθερους. Έναν ελεύθερο άνθρωπο αν θες να τον βοηθήσεις τι θα του κάνεις ; μόνο να τον αγαπήσεις μπορείς. Τίποτα άλλο. Μπορείς να τον απειλήσεις ;

Έλεγε ο άγιος Πορφύριος σε Εξομολόγους «μην τους απειλείτε μωρέ, δεν είναι έτσι ο Χριστός, δεν βαστάει την κόλαση στα χέρια του». Δεν είναι λοιπόν έτσι το πράγμα. Η μαγική λέξη είναι «ελευθερία». Κι αν τυχόν αναρωτιέστε «γιατί ο Θεός δεν ακούει τις προσευχές μου, δεν μου δίνει φωτισμό και χάρη και δωρεές ;» η απάντηση είναι ότι ακόμα δεν είσαι εσωτερικά ελεύθερος. Είσαι δεμένος μ’ αυτά που θες να κάνεις. Οτιδήποτε σου δώσει θα το χρησιμοποιήσεις στην σκλαβιά αυτή. Ο Θεός δεν μπαίνει σε σκλαβιά όμως.

Μόνο αν είσαι τελείως ελεύθερος και πεις «εγώ δεν θέλω τίποτα από εσένα» τότε αρχίζει και δίνει. Όχι να το πεις, να το εννοείς. Επειδή διαφορετικά παύει να λειτουργεί ως σχέση, αλλά είναι εξάρτηση. Ο Θεός δεν μας θέλει εξαρτημένους, και δυστυχώς πολλοί πιστοί είναι εξαρτημένοι. Κι αν όχι απ’ ευθείας, είναι μέσω του Εξομολόγου. Οι πιο πολλοί θέλουν ν’ αγκαλιάσουν τον Εξομολόγο, την Εκκλησία, τον Χριστό και αν βουλιάξουν όλοι μαζί. Είναι ένα είδος φοβερού ναρκισσισμού, αλλά κρυμμένου. Φανταστείτε, ο Χριστός δεν θέλει κανέναν εξαρτημένο απ’ αυτόν και κάποιοι Εξομολόγοι τους θέλουν όλους εξαρτημένους απ’ αυτούς και να βουλιάζουν όλοι μαζί. Η δουλειά είναι να δούμε αυτό το μεγαλειωδώς ελεύθερο πρόσωπο, το οποίο απολύτως ελεύθερα αγαπάει και αγαπάει απεριόριστα, ακριβώς επειδή είναι τελείως ελεύθερος.

Αλλά ας γυρίσουμε στις γυναίκες. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση ότι ο Χριστός δέχεται το συναίσθημα και την επιθυμία του ανθρώπου, όσο και την λογική του. Για αυτό δέχεται την γυναίκα απόλυτα. Και στους άντρες λέει, με την γυναίκα ξεκινάς να μιλάς με τον τρόπο που είναι αυτή φτιαγμένη. Τότε μετά την πτώση είπε ο Θεός στην γυναίκα αυτή την φοβερή κουβέντα που επαληθεύεται συνέχεια «προς τον άντρα η αποστροφή σου κι αυτός σε κατακυριεύσει». Όπως λέει το Κοράνι, «τέλειο» εγχειρίδιο, παύει η γυναίκα ν’ αποτελεί πρόβλημα αφού την εξουσιάζει πλήρως, κι αν δεν ακούει πέφτει ξύλο.

Όμως έτσι χάνουμε τον τεράστιο πλούτο της γυναίκας. Εγώ χαίρομαι πολύ την άνοδο της γυναίκας κι έχει βοηθήσει πολύ και ο χριστιανισμός σ’ αυτό. Πραγματικά έχει βοηθήσει επειδή ο Χριστός την γυναίκα την είδε εντελώς θετικά. Την είδε ως ένα χαρισματούχο πλάσμα. Τόσο πολύ χαρισματούχο, ώστε της αποκαλύπτεται πλήρως, στην Παναγία και σε ποια άλλη ; Την Μαρία την Μαγδαληνή που της έβγαλε 7 δαιμόνια. Δεν κατάλαβα, της έβγαλες 7 δαιμόνια και της αποκαλύπτεσαι ; πρώτη βλέπει τον αναστάντα.

Που είναι η κοινωνική ηθική του Χριστού ; πουθενά. Ωρυόντουσαν οι Φαρισαίοι. Τι είναι αυτά, πόρνες και τελώνες, αμ εκείνη η μοιχαλίδα ; Είναι μοιχαλίδα και καταλαβαίνει γιατί είναι μοιχαλίδα, καταλαβαίνει τι τράβηξε απ’ τον άντρα της κι έγινε μοιχαλίδα. Και στέκεται εκεί ο Χριστός και γράφει στην γη. Και ξέρετε τι γράφει ; τα ονόματα των γυναικών με τις οποίες είχαν πάει αυτοί που βαστούσαν τις πέτρες. Κι ένας ένας έβλεπε το όνομα της δικιάς του κι έφευγε. Είναι φοβερό. Κι όταν φεύγουν όλοι θα περιμέναμε να πει ο Χριστός «για να τα πούμε τώρα οι δυο μας, ξέρεις αυτό που έκανες …». Το μόνο όμως που λέει είναι «σε καταδίκασε κανένας ;». Λέει «όχι». «Ούτε εγώ σε καταδικάζω». Μας τρελαίνει αυτό. «Πήγαινε και μην το ξανακάνεις. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να βρεις ανάπαυση». Πνευματικοί τρόποι, αυτή τα κατάλαβε όλα.

Αυτός είναι ο Χριστός, κι αν δεν ήταν αυτός δεν θα υπήρχε ούτε σήμερα η ανάμνησή του. Αλλά τέτοιος που είναι πως να τον ξεχάσουμε ; Πως ; και για να επιστρέψουμε στον άγιο Μάξιμο αποδέχεσαι ο άντρας αυτό που είναι η γυναίκα κι επικοινωνείς μ’ αυτό που είναι, δεν επικοινωνείς με κάτι που δεν είναι. Και μ’ αυτό το οποίο είναι εργάζεσαι. Δεν μπορεί ο άντρας να θεωρείται ότι είναι ο Παΐσιος, ούτε η σύζυγος ότι είναι η οσία Συγκλητική. Τι να κάνουμε ;  το σημαντικό είναι, έλεγε ο άγιος Πορφύριος, να τους βλέπεις σαν να θέλουν πάρα πολύ να γίνουν τέτοιοι και να το βοηθάς αυτό. Φοβερή κουβέντα. Είναι εκ του αγίου Πνεύματος. Φτάνουμε τότε και καταλαβαίνουμε ότι είμαστε ένα.

Τόλεγε και ο Ντοστογιέφσκι αυτό. Το πρόβλημα με τον δυτικό φεμινισμό είναι ότι είναι εξαιρετικά επιθετικός με καταστροφικές συνέπειες. Σκέτη τρέλα. Γι αυτό φταίνε και οι άντρες και οι γυναίκες.  Έλεγε λοιπόν ο Ντοστογιέφσκι  ότι φτάνουμε τότε στην συναίσθηση ότι είμαστε ένα, ένας άνθρωπος, ένα όν, και το ζευγάρι που το καταλαβαίνει αυτό, αρχίζει να ζει την βασιλεία του Θεού από τώρα. Πάλι λόγια του αγίου Πορφυρίου, αληθινά.

Ερχόντουσαν εκεί στον άγιο Πορφύριο ταλαιπωρημένα αντρόγυνα με προκαταλήψεις, από θρησκευτικές οργανώσεις, και του έλεγαν «δεν μπορεί η γυναίκα μου ν’ ακολουθήσει τον δρόμο του Χριστού». Τους κοιτούσε καλά καλά ο άγιος και τους έλεγε «εσύ ξέρεις ποιος είναι ο δρόμος του Χριστού ; εσύ τον έχεις περπατήσει αυτόν τον δρόμο ; ». Κι αν έλεγε ναι, του θύμιζε τις βρωμιές που έκανε στην ζωή του και κατέρρεε ο άλλος. Γιατί αν ακολουθήσει κανείς τον δρόμο του Χριστού, δεν υπάρχουν αντίπαλοι. Κανένας αντίπαλος. Οι αντίπαλοι υπάρχουν από την στιγμή που αρνούμαι τον δρόμο αυτό.

Φοβερή κουβέντα. Απαλλάσσεσαι με μιας, δεν υπάρχουν εχθροί, απίστευτο πράγμα. Κι αν κάποιος επιμένει να είναι εχθρός, του λες, άντε δος μου από μια σε κάθε μάγουλο να δω τι θα καταλάβεις και καταρρέει κι αυτός. Είναι η απίστευτη θετικότητα και βλέπετε και ο Απόστολος Παύλος όταν μιλάει για τον γάμο λέει, κάνε στην γυναίκα ότι έκανε ο Χριστός στην Εκκλησία. Πες της ένα τεράστιο ναι και μέσα στο τεράστιο ναι θα βρει αυτή τον τρόπο της, τον ρυθμό της, και θα σου πει κι αυτή ναι, πρέπει να σου πει κι αυτή ναι, θα σου πει κι αυτή κάποια στιγμή ναι.

Είναι εσχατολογικό το πρωτείο του άντρα. Και τότε φτάνουμε στον άγιο Μάξιμο, καταλαβαίνουμε ότι είμαστε ένα, και στην βασιλεία του Θεού ενώ θα υπάρχουν φύλα, δεν θα υπάρχει σεξουαλικότητα, δεν θα υπάρχει λόγος να υπάρχει. Αφού θα έχει εκπληρωθεί ο σκοπός της, να γίνουν το αντρόγυνο ένα. Και από την ζωή αυτή ακόμα κάποια αντρόγυνα το πετυχαίνουν (έλεγε σε μια άλλη ομιλία ο π. Νικόλαος, μέσα στον γάμο δεν κάμνουμε εγκράτεια για να γίνουμε άγιοι, επειδή είμαστε άγιοι κάμνουμε εγκράτεια).                                              


Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 19)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 108ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια και τέλος)

«καὶ σύ, Κύριε Κύριε, ποίησον μετ᾿ ἐμοῦ ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου, ὅτι χρηστὸν τὸ ἔλεός σου». Βλέπε ευγνωμοσύνη, βλέπε ταπεινοφροσύνη, αν και είχε τον λόγο να δικαιούται την βοήθεια του Θεού, επειδή στην Γραφή είναι ξεκάθαρο γι αυτούς  που υποφέρουν άδικα, αλλ’ αυτός το αφήνει αυτό και ζητάει την βοήθεια μόνο επειδή είσαι λέει φιλάνθρωπος και ελεήμων. Σωστά είπε «χρηστὸν τὸ ἔλεός σου» επειδή κάποιες φορές οι άνθρωποι σε ελεούν για να σε εκμεταλλευτούν, ενώ ο Θεός πάντοτε για το συμφέρον σου (βλέπετε λοιπόν σε τι πλάνη βρισκόμαστε όταν εμπιστευόμαστε τυφλά τους ανθρώπους ; νομίζω κάποιες φορές ούτε το έλεος των γονέων προς τα παιδιά τους δεν είναι απαλλαγμένο από ιδιοτέλεια !).

«ρῦσαί με, ὅτι πτωχὸς καὶ πένης εἰμὶ ἐγώ, καὶ ἡ καρδία μου τετάρακται ἐντός μου». Βλέπεις πάλι ότι αξιώνει να σωθεί όχι επειδή είναι δίκαιο, αλλά επειδή κακοποιήθηκε, επειδή έπαθε αμέτρητα κακά ; (ένας συμμαθητής μου που έκαμνε εμπόριο σιτηρών αυτοκτόνησε επειδή στην κρίση το 2011 έπεσε έξω. Πόσα χάνουμε όταν δεν έχουμε την ελπίδα μας στον Θεό !) ... «ὡσεὶ σκιὰ ἐν τῷ ἐκκλῖναι αὐτὴν ἀντανῃρέθην, ἐξετινάχθην ὡσεὶ ἀκρίδες». Εκφράζει την σφοδρότητα της επιβουλής αυτών που τον αδίκησαν, την απερίγραπτη κακουχία, και τις ενέργειες αυτού για να τ’ αντιμετωπίσει (έβλεπα σε ντοκιμαντέρ πως αντέδρασαν οι γυναίκες στα Καλάβρυτα το 1943 μόλις κατάλαβαν ότι οι Γερμανοί είχαν σκοτώσει όλους τους άντρες !).

«τὰ γόνατά μου ἠσθένησαν ἀπὸ νηστείας, καὶ ἡ σάρξ μου ἠλλοιώθη δι᾿ ἔλαιον». Βλέπεις με τι όπλα αντιμετωπίζει τις επιβουλές και τις κακουχίες ; (με νηστεία και προσευχή. Το ίδιο και ο Χριστός στον κήπο της Γεσθημανή «και γενόμενος εν αγωνία εκτενέστερον προσηύχετο, εγένετο δε ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος). «κἀγὼ ἐγενήθην ὄνειδος αὐτοῖς· εἴδοσάν με, ἐσάλευσαν κεφαλὰς αὐτῶν». Οι πονηροί όταν δουν τον δίκαιο να επιτείνει την ευλάβεια, όχι μόνο δεν υποχωρούν, αλλά και τον κοροϊδεύουν.

Αυτός καταφεύγει στην ακατανίκητη βοήθεια του Θεού «βοήθησόν μοι, Κύριε ὁ Θεός μου, καὶ σῶσόν με κατὰ τὸ ἔλεός σου.  καὶ γνώτωσαν ὅτι ἡ χείρ σου αὕτη καὶ σύ, Κύριε, ἐποίησας αὐτήν». Δεν θέλω μόνο να σωθώ, αλλά κι εκείνοι να μάθουν από ποιόν σώθηκα, ώστε να κερδίσω διπλή νίκη (ο άγιος Παΐσιος όταν παρακαλούσε τον Θεό να βοηθήσει κάποιον έλεγε «βοήθηστον με τρόπο που να καταλάβει ότι εσύ τον βοήθησες»). «καταράσονται αὐτοί, καὶ σὺ εὐλογήσεις· οἱ ἐπανιστάμενοί μοι αἰσχυνθήτωσαν, ὁ δὲ δοῦλός σου εὐφρανθήσεται». Δείχνει ότι κι αν εξαπολύσουν αμέτρητες κατάρες, εφ’ όσον μας ευλογεί ο Θεός, καμία βλάβη δεν θα πάθουμε, αλλά σ’ αυτούς θα επιστρέψουν … δηλώνει ότι από τον Θεό προέρχεται η χαρά, όπως και κάθε καλό (γι αυτό σήμερα είμαστε σκυθρωποί, επειδή δεν ψάχνουμε την χαρά στον Θεό, αλλά την ψάχνουμε εκεί που δεν υπάρχει).

«ἐνδυσάσθωσαν οἱ ἐνδιαβάλλοντές με ἐντροπὴν καὶ περιβαλέσθωσαν ὡς διπλοΐδα αἰσχύνην αὐτῶν». Βλέπε πάλι ότι ζητάει όχι μόνο να τους παραδώσει στην τιμωρία, αλλά σε αισχύνη, σε ντροπή, ώστε να τους γίνει μάθημα διόρθωσης, και αφορμή μεταβολής προς το καλύτερο. «ἐξομολογήσομαι τῷ Κυρίῳ σφόδρα ἐν τῷ στόματί μου καὶ ἐν μέσῳ πολλῶν αἰνέσω αὐτόν,  ὅτι παρέστη ἐκ δεξιῶν πένητος τοῦ σῶσαι ἐκ τῶν καταδιωκόντων τὴν ψυχήν μου». Για όλα αυτά προσφέρει στον Θεό την υμνολογία, την ευχαριστία, την δοξολογία, την διακήρυξη προς όλους των κατορθωμάτων του Θεού, το ότι γίνεται κήρυκας σε πολλούς των καλών που του έκανε.

Διότι αυτό είναι θυσία, αυτό είναι προσφορά, το να θυμάται κανείς συνεχώς τις ευεργεσίες του Θεού, να τις ασφαλίσει στο μυαλό του, να τις διακηρύσσει με το στόμα του και να τις κάμνει γνωστές σε πολλούς. Έτσι θα πάρει αμοιβή από τον Θεό για την ευγνωμοσύνη του και θα δεχτεί μεγαλύτερη βοήθεια, και αυτοί που ακούνε αυτά που έγιναν στους άλλους θα γίνονται καλύτεροι και από τις ευεργεσίες που δέχτηκαν οι άλλοι θ’ αυξάνει ο ζήλος τους για την αρετή (άρα πρέπει να διηγούμαστε στους άλλους τα θαύματα που έκανε ο Θεός στην ζωή μας).

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 109ο ΨΑΛΜΟ

«ΕΙΠΕΝ ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου· κάθου ἐκ δεξιῶν μου». Εδώ (στον πνευματικό αγώνα) αν δεν μάθεις με ακρίβεια πως παρατάσσεται ο αντίπαλος, πως εμείς τον πολεμάμε, δεν θα είναι μικρή η ζημιά που θα υποστείς (δυστυχώς εμείς κάμνουμε τα πάντα για να πάρουν τα παιδιά μας τα εφόδια για τον αγώνα της επιβίωσης του σώματος και τίποτα δεν κάμνουμε για την επιβίωση της ψυχής τους από τους εχθρούς της) … πρώτα θ’ αντιμετωπίσουμε τους Ιουδαίους που δεν αποδέχονται ότι τα λόγια αυτά ειπώθηκαν για τον Χριστό.

Ρωτάμε λοιπόν τους Ιουδαίους. Εδώ υπάρχει διάλογος δυο προσώπων. Συμφωνούν ότι αυτός που μιλάει είναι ο Θεός. Ποιος είναι αυτός που ακούει ; Ο Αβραάμ ή ο Δαβίδ ή ο Ζοροβάβελ ; Ναι αλλά κανείς απ’ αυτούς δεν ήταν ιερεύς, ενώ παρακάτω λέει ότι αυτός στον οποίο απευθύνεται έχει ιερωσύνη διαφορετική και παράξενη … άλλοι λένε ότι τα λέει ο δούλος του Αβραάμ για τον κύριό του. Ο Αβραάμ όμως δεν ήταν ιερεύς και γι αυτό ζητούσε την ευλογία από τον ιερέα Μελχισεδέκ. Εξ άλλου δεν θα μπορούσε να λεχθεί για τον Αβραάμ «ἐκ γαστρὸς πρὸ ἑωσφόρου ἐγέννησά σε». Τα λόγια αυτά είναι πάνω από την ανθρώπινη φύση. Ούτε για τον Δαβίδ ούτε για κανένα άλλο.

Και τα λόγια «κάθου ἐκ δεξιῶν μου» για ποιον ειπώθηκαν αφού όλα τα πρόσωπα είναι κατώτερα ; Και πως μιλάει για άλλον Κύριο αφού στην Γραφή ξεκάθαρα ορίζει ότι Κύριος είναι μόνο ο Θεός ; Για την δικιά σου αχαριστία ειπώθηκαν Ιουδαίε, που όταν σ’ έβγαλε από την σκλαβιά της Αιγύπτου έφτιαξες χρυσό μοσχάρι και το προσκυνούσες για Θεό ! αφού δεν το καταλαβαίνεις μόνος σου θα στο εξηγήσω εγώ (βλέπετε πως ο Μέγας Δάσκαλος, ο Χρυσόστομος, δεν δίνει αμέσως την εξήγηση αλλά αφού «ταλαιπωρήσει» πρώτα τους ακροατές του. Έτσι πρέπει να κάμνουμε κι εμείς οι δάσκαλοι με τους μαθητές μας).   


Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025

Ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς και το ξεφτίλισμα της Εθνικής μπάσκετ στην Τουρκία

 




 

Ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς στην ομιλία που έκανε την ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και ανέβηκε στο διαδίκτυο με τίτλο «Δεν τιμούμε τον εσταυρωμένο Χριστό» αναφέρθηκε στην αιτία για το ξεφτίλισμα της Εθνικής μπάσκετ στην Τουρκία. Επειδή το βλέπω στην ζωή μου ότι ο π. Γεώργιος ορθοτομεί τον λόγο της αληθείας, πληκτρολόγησα αυτά που είπε.

Κατάλαβες κ. Σπανούλη χθες γιατί χάσατε ; Έκανε κανένα σταυρό ; μπα. Φοβόταν μην τους παρεξηγήσουν οι Τούρκοι ότι το πάμε θρησκευτικά το παιχνίδι. Είμαι σίγουρος ότι έγινε έτσι. Κάποιοι πολύ σοφοί από την Ελλάδα εδώ τους είπαν «κάντε την προσευχή σας από μέσα σας και μην κάνετε σταυρούς να μην τους προκαλέσουμε τους Τούρκους». 100 %. Εγώ ρώτησα, είδατε να έκαναν οι παίκτες μας κανέναν σταυρό ; Τίποτα μου είπαν, μόνο ο Αντετοκούνμπο έκανε κάτι σαν προσευχή. Μπορεί να προσευχόταν κι αλλού, ξέρω γω ; Στην μάνα του, στον πατέρα του.

Θα πεις τα συνδυάζεις αυτά ; Μια χαρά τα συνδυάζω. Αν ανοίξετε τα βιβλία, τα βιβλία θα τα διαβάζεις και θα τα μελετάς. Τα λένε όλα, αρκεί το μυαλό να είναι εκεί. Μέσα στην Λιτή που διαβάζουμε το τελευταίο τροπάριο λέει «με την δύναμη του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού του Χριστού». Λέει, με την ενέργεια του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού ο Μωυσής κατατρόπωσε τον Αμαλήκ. Και τι είπε ο κ. Σπανούλης προχθές στην συνέντευξη ; «Δεν ήμασταν ενεργειακά έτοιμοι». Το τσίμπησα εγώ. Ενεργειακά έ ; Για διάβασε κ. Σπανούλη τι λέει για την ενέργεια του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού ;

Δεν είχατε την δύναμη του Θεού, του Σταυρού εκεί πέρα. Πήγατε και ήσασταν Εθνική ΑΜΕΑ. Γελούσε ο κόσμος. Ξυπνήστε βρε. Να τους φεύγει η μπάλα απ’ τα χέρια ; Μεθυσμένα είναι ; Κρέμασαν και τα παιδάκια τα κεφάλια στο πάτωμα. Τι να σε κάνω κ. Σλούκα ; Κρέμασες το κεφάλι σου επειδή δεν είσαι εντάξει απέναντι στον Θεό και δεν έκανες τον σταυρό σου καν. Και σύ και όλη η παρέα. Ναι αλλά γιατί τα λες π. Γεώργιε κατόπιν εορτής αυτό που έγινε ; Δεν θα φύγω από το θέμα μας με τον Μέγα Κωνσταντίνο. Απλώς έκανα μια μικρή παρενθεσούλα.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος, τον είπε ο Θεός με την δύναμη του σταυρού θα νικήσεις. Κατάλαβες κ. Σπανούλη γιατί ενεργειακά δεν ήσαν καλά ; 21 χρόνια σας έχω ψάξει, σας έχω δώσει την «Πνευματική Ολυμπιάδα» (το βιβλίο του), σας έχω πει για τον άγιο Νέστορα (είναι ο προστάτης των αθλητών), τι δεν σας έχω κάνει ; Πριν 3 χρόνια έδωσα στα παιδιά της Εθνικής από ένα βιβλίο δωρεάν. Ήρθε να με ενοχλήσει κανένας ; Ζουν με τα εκατομμύρια, με τις ομάδες τις μεγάλες, προπονητές, νομίζουν ότι έχουν δύναμη, και ο Θεός αργάει αλλά δεν λησμονάει.

Αυτό το παιχνίδι δεν ήτανε θυμός, ήταν ευλογία του Θεού. Αλλά είχε μέσα και θυμό. Σου λέει τόσα χρόνια σας βοηθάω, κερδίζετε, καμαρώνετε … Αλλά με την δύναμη του Θεού όμως και του αγίου Νέστορος και του Τιμίου Σταυρού. Αλλά ο Θεός λέει, επειδή σας έδωσα πολλά και δεν είστε εντάξει απέναντί μου … Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει ο Χριστός με μας ; Λένε, καλά θα βοηθήσει τους Τούρκους να μας νικήσουν ; Αφήστε τους Τούρκους, αυτοί είναι άλλος λογαριασμός με τον Θεό, θα λογαριαστεί μετά μ’ αυτούς.

Εμείς λογαριαζόμαστε τώρα με τον Θεό, που λέμε ότι είμαστε Χριστιανοί … Όλα έχουν σχέση. Ά π. Γεώργιε, σχέση το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ … Δεν είμαστε Χριστιανοί ; Όλα έχουν σχέση. Η καθημερινότητά μας, τι είπα στην αρχή, να είμαστε γονατιστοί μια φορά ; μέρα νύχτα. Έπρεπε να πουν τα παιδιά, παίχτηκε ο εθνικός ύμνος, να κάνουν τον σταυρό τους και να μπουν μέσα. Κανένας, ντιπ. Δεν μου είπαν τίποτα, δεν μου έδειξε κανένας, δεν ήμουν στην αρχή εγώ, μετά πήγα να τον δω.

Αλλά όμως ξέρετε τι είπε ο π. Γεώργιος όχι μετά το παιχνίδι ; Με λέει ένας, ένας μεγάλος από το μπάσκετ μου έστειλε ένα μήνυμα, έχουμε σχέσεις. Τι να του στείλω εγώ ; να του πω καλή επιτυχία ; να του πεις καλή αποτυχία (πριν το παιχνίδι αυτά). Ήξερα από πριν ότι θα ξεφτιλιστεί η Εθνική. Όχι θα χάσει, θα ξεφτιλιστεί. Απαράδεκτοι. Δεν τιμούν τον Θεό. Δυο μέρες πριν του λέω στείλε ένα email «επειδή δεν αγαπούν και δεν επικαλούνται τον άγιο Νέστορα που είναι προστάτης των αθλητών, δεν ξέρω αν τους βοηθήσει», για να μην του πω καμιά βαριά κουβέντα, και του λέω Γιάννη, ας τα πούμε με επιείκεια σ’ αυτόν τον ειδικό εκεί.

Στους δικούς μου όμως τους είπα, θα πέσει ξεφτίλα, ετοιμαστείτε. Και μου λέει «με τους Τούρκους είσαι ;». Τι είπα χθες που μίλησα ; Οι Έλληνες δεν με θέλουν εμένα. Καλά, αφού εσείς που είστε εδώ με θέλετε. Εσείς είστε οι κακομοίρηδες οι Έλληνες. Δεν με θέλουν οι επίσημοι Έλληνες. Ποιοι με θέλουν όμως ; Οι Τούρκοι. Αφού δεν με θέλουν επίσημα οι Έλληνες να πάω στην Τουρκία, αφού εκεί με θέλουν.

Καλά θα παίξει η Ελλάδα με την Τουρκία και υποστηρίζεις την Τουρκία ; Όχι, δεν υποστηρίζω κανέναν, αλλά η Ελλάδα θα ξεφτιλιστεί. Και όταν ξεκίνησε το παιχνίδι μου λέει κάποιος «τους μούντζωξες ;». Δεν τους μούντζωξα, αυτοί μούντζωξαν τον εαυτό τους γιατί δεν έκαναν τον σταυρό τους. Τελείωσε το θέμα, συνεχίζω … Με τον Τίμιο Σταυρό κουμάνταρε την τεράστια αυτοκρατορία ο Μέγας Κωνσταντίνος κ. Μητσοτάκη, κ. Ιερώνυμε, που όταν πήγες στην Μυτιλήνη στο κέντρο υποδοχής των μεταναστών, έβγαλες τον Σταυρό.

Μπράβο, ντροπή σου. Έβγαλε τον Σταυρό μην σκανδαλίσουμε τους λαθρομετανάστες επειδή πιστεύουν αλλού. Γι αυτό δεν έκαναν τον σταυρό τους τα παιδιά. Τους είπαν, «με την Τουρκία παίζουμε, μην αγριέψουν τα πράγματα, φανατίσουμε το παιχνίδι, κάντε την προσευχούλα σας από μέσα σας». Δεν μου το είπε κανένας, ο Θεός με φωτίζει και τα καταλαβαίνω και τα βλέπω αυτά. Συγχαρητήρια στους παράγοντες όλους. Όλοι για πνίξιμο στο ποτάμι είστε, όλοι. 

… Βρήκε η αγία Ελένη τον Τίμιο Σταυρό και τον ύψωσε ο Μακάριος, Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων, κι αυτό γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού Εθνική Ελλάδος, ΑΜΕΑ, ά πάτε χωρίς τον Σταυρό, θα σας φάει όλους η μαρμάγκα, ντιπ. Κάντε τον κρυφά στο σπίτι. Μετά παρρησίας να κάμνετε τον σταυρό σας. Όχι να προκαλείτε, να ομολογείτε.

… Με λέει προχθές είχαμε αγιασμό στα σχολεία. Τι σχολεία ! 44.000 παιδιά λιγότερα απ’ αυτά πριν λίγα χρόνια έχουμε τώρα. Κι αυτά που πήγαν εκεί και κάναν τον αγιασμό, μου λέει κάποιος στην Αθήνα που ήταν παρών, αν είδα 2 παιδάκια να κάναν τον σταυρό τους. Κατάλαβες κ. Ιερώνυμε ; θα πει κάποιος, «τάχεις βάλει με τον Ιερώνυμο, τι φταίει ο Ιερώνυμος που δεν κάμνουν οι Έλληνες τον σταυρό τους ;»  Εσύ είσαι Αρχηγός.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος μόλις ανέλαβε τα πράγματα, έκανε όλη την αυτοκρατορία από ειδωλολάτρες Χριστιανούς. Εσείς τους έχετε κάνει από Χριστιανούς ειδωλολάτρες. Λόγω των βιωμάτων σας. Δεν πιστεύετε στον Θεό. Λέτε, θα μας πει ο Αλευράς τι να κάνουμε ; Σ’ εμένα έδωσε την δύναμη ο Θεός. Πως την έδωσε ; Τι είπα στην αρχή, πως πήγα στο Άγιο Όρος ; νεκρός. Σβαρνούσα τα ποδάρια μου. Κάποτε με ειρωνεύτηκε ο άγιος Πορφύριος, όχι από κακία, ούτε να περπατήσω δεν μπορούσα. Και τώρα είμαι άγριο θηρίο, με την καλή την έννοια.

… Εγώ πήγα στο Όρος 25 χρονών παιδάκι και γέρασα απότομα. Από τον διάολο. Τάθελε όμως και ο ποπός μου. Αν είσαι όπως δεν πρέπει να είσαι, θα σε νικήσει ο διάολος. Λοιπόν, το παγκόσμιο πρωτάθλημα αυτό είναι, να γίνεις ενώπιον του Θεού αρεστός. Και όχι ν’ αρέσεις στον κόσμο, στον ένα και στον άλλο. Εγώ θέλω νάμαι αρεστός ενώπιον του Θεού. Τι μου την έδωσε ο Θεός την δύναμη ; Και λέω που πάμε ρε παιδί μου ;

Αλλά η δύναμη που έχω δεν είναι απλή. Δεν ήθελα να κερδίσει η Εθνική. Είπα δεν θέλω να κερδίσει, και χάσανε. Ά μάγος είσαι ; Δεν είμαι μάγος. Ο Θεός ακούει τους δικαίους. Λέω, μην επιτρέψεις και νικήσουν, όχι να χάσουν, να τους πατήσουν οι Τουρκαλάδες από κάτω. Να ταπεινωθούν. Γιατί δεν σε τιμούν Χριστέ μου. Δεν σε δοξολογούν. Γέμισε η τσέπη τους λεφτά με τον αθλητισμό και πάνε για το θεαθήναι σε καμιά Εκκλησία, αλλά ούτε πάνε. Τα έχω ζήσει εγώ, δεν χρειάζεται να πω πολλά.

 Εγώ έχω την «Πνευματική Ολυμπιάδα» στην Πορτογαλία το 2004 και όταν πήγε δικός μου άνθρωπος και τους άφησε τα βιβλία πριν τον αγώνα με την Τσεχία (ημιτελικός), ο κ. Γκαγκάτσης, ο Πρόεδρος της ΕΠΟ, ειρωνεύτηκε τον άνθρωπο που πήγε και τους έδωσε τα βιβλία και την εικόνα του αγίου Νέστορος και είπε «αύριο θα φάμε 4 γκολ». Και το παιδί τους είπε «μην ακούτε αυτόν, ο καλόγερος ο φίλος μου είπε (τον π. Γεώργιο εννοούσε), θα πάρετε το κύπελλο».

Οι ποδοσφαιριστές κοιτούσαν τον Γκαγκάτση, κοιτούσαν και τον άλλο. Σκέφτηκαν ο Γκαγκάτσης σαν να έχει δίκιο. Όχι 4 γκολ 14 έπρεπε να φάνε, αλλά αυτός που έστειλα τόλεγε η καρδιά του, δεν έκαμνε πίσω. Ένας άλλος που έστειλα στον αγώνα με την Γαλλία φοβήθηκε να πάει να τους τα πει, σου λέει μήπως χάσουμε και μετά με κοροϊδεύουν. Μετά ήρθε αυτός και λέει, «φέρε τα βιβλία, θα τους τα πάω εγώ, θα πω στα παιδιά ότι θα κερδίσουν». Αυτά είναι ντοκουμέντα, έχουν γραφεί στα βιβλία. 

Μου λέει αυτός «είσαι σίγουρος έ, θα νικήσουμε». Εκτέθηκε, ομολόγησε. Τον κοιτούσαν παράξενα όλοι, σου λέει, τρελός είναι ; Όποιος είδε το παιχνίδι με την Τσεχία, έπρεπε να τρέμει το φυλλοκάρδι του. Κάθε κατεβασιά για γκολ ήταν. Ποδόσφαιρο και σταυρός γίνεται ; Πως δεν γίνεται. Ο Νέστορας που είναι ο προστάτης των αθλητών τι έκανε ; Που νίκησε τον Λυαίο ; στο γήπεδο. Στο στάδιο μέσα τον καθάρισε. Αλλά μετά τον σκότωσε ο Αυτοκράτορας, σου λέει, μου έφαγες τον φίλο μου.

Να μην πω άλλα, ξεφτίλα. Σήμερα οι Έλληνες είτε είναι τραγουδιστές, είτε είναι ηθοποιοί, ποδοσφαιριστές ή πολιτικοί ή γιατροί, ότι κι αν είναι, λεφτά και καλοπέραση. Η Ελλάδα ας πάει κατά διαόλου, ντιπ. Δεν υπάρχουν ιδανικά. Σας ευχαριστώ πολύ.

Η δύναμη του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού να μας προστατεύει, και με την δύναμη του Σταυρού, όποιος την έχει αυτή την πίστη και την δύναμη, θα κάνει τέρατα και σημεία. Μπορεί να τον φάνε. Ας τον φάνε. Τι θα του κάνουν, θα γίνει άγιος, τι θα πάθει ; Κι αυτός εκεί που τον σκότωσαν στην Αμερική (εννοεί τον Κερκ), η γυναίκα του δεν τον κλαίει. Δεν την είδα να κάνει δηλώσεις, αλλά μου έχουν πει.  Δεν μασάει η γυναίκα του, λένε, είναι περήφανη για τον άντρα της. Αυτά είναι πρότυπα ανθρώπων, και να λένε άλλοι «καλά τον κάναν και τον καθάρισαν».

 Ζούμε στην εποχή της σύγκρουσης των 2 κόσμων, διάολος – Θεός. Σταυρός και ότι σύμβολα έχουν οι άλλοι.

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 18)

 


 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 108ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

Τι να ονομάσει κάποιος τα λόγια του ψαλμού που λέχθηκαν, προφητεία ή κατάρα ; Προφητεία υπό μορφή κατάρας. Επειδή πρέπει οι ακούοντες να ωφελούνται από τα παθήματα των άλλων, πολλές προφητείες παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο. Δεν είναι το ίδιο να πει ότι ο τάδε θα πάθει αυτό κι αυτό, με το να το πει θυμωμένος και οργισμένος (λένε κάποιοι ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς φωνάζει στις ομιλίες του και απαντάει ο Γέροντας «αφού προχωράτε προς την καταστροφή, γλυκά θέλετε να σας το λέω ; όταν λες σε κάποιον ότι καίγεται το σπίτι του, γλυκά του το λες ;» ). Έτσι και ο Ιακώβ όταν επρόκειτο να πεθάνει, προφήτεψε υπό μορφή κατάρας την μελλοντική απώλεια του πρωτότοκου Ρουβίμ.

Κατά τον ίδιο τρόπο όταν προφητεύει τα αγαθά, το κάμνει υπό μορφή ευχής … για να μάθεις ότι ο Θεός προφυλάσσει τους αδικουμένους και τιμωρεί τους αδίκους … Για ποιόν λοιπόν έχει λεχθεί ο ψαλμός ; Μερικά λέγονται για τον Ιούδα από το Πνεύμα που προφητεύει δια του Δαβίδ, τα δε υπόλοιπα για άλλα πράγματα. Σε πολλά μέρη το συναντάμε αυτό, τα αναφερόμενα στην αρχή ν’ λέγονται γι άλλον και τα υπόλοιπα για άλλον (πως να βγάλουν άκρη μ’ αυτά οι καημένοι οι Προτεστάντες ; μακάρι να έρθουν στο Πανεπιστήμιο της Ορθοδοξίας).

Αυτό κι εδώ μπορούμε να πούμε, ότι με μορφή κατάρας συντέθηκε η προφητεία, αναγγέλλουσα εκείνα που επρόκειτο να συμβούν στον Ιούδα … στην συνέχεια αυτά που λέει, είναι διδασκαλία για εκείνα που θα συμβούν σ’ αυτούς που αδικούν τον συνάνθρωπό τους, σ’ αυτούς που συμπεριφέρονται με δόλο και διεφθαρμένη συνείδηση ενάντια σ’ εκείνους που δεν τους έφταιξαν σε τίποτα. Αν δε τα παιδιά του απαιτεί να τιμωρηθούν, μην παραξενεύεστε, επειδή παιδιά τους εδώ ονομάζει αυτούς που συμμετέχουν στην κακία τους (αχ Προτεστάντες, που πάτε ξυπόλητοι στ’ αγκάθια !).

Γνωρίζει η Γραφή παιδιά και συγγενείς να ονομάζει εκείνους που έζησαν με την ίδια κακία, κι ας μην είναι φυσικά παιδιά (εντάξει κι εγώ τόσα χρόνια, άλλα καταλάβαινα όταν διάβαζα αυτό τον ψαλμό) … κανείς δεν τιμωρεί τα παιδιά εξ αιτίας των γονέων, ούτε τους γονείς εξ αιτίας των παιδιών, κι αν γράφεται κάπου στην Γραφή ότι τιμωρήθηκαν οι γονείς δεν είναι εξ αιτίας των παιδιών, αλλά εξ αιτίας που δεν τα παιδαγώγησαν όπως έπρεπε, δηλαδή τιμωρήθηκαν από την δικιά τους τεμπελιά (βέβαια συχνά οι άνθρωποι δεν τα εφαρμόζουμε αυτά όπως για παράδειγμα τον Στέλιο Καζαντζίδη τον κυνηγούσαν οι «δεξιοί» για τα «αριστερά» φρονήματα του πατέρα του !).    

Αλλά αν θέλετε, ας εξετάσουμε τον ψαλμό από την αρχή. Μην αφήσεις να περάσουν ατιμώρητα όσα συνέβησαν, αλλά τιμώρησέ τα. Διότι εσύ είσαι ο ένδοξος, ο μέγας, και ικανός να τα διορθώσεις … αυτό μάλιστα εξοργίζει τον Θεό, όταν τα κακά τα διαπράττουν με την θέλησή τους, μετά από σκέψη και προετοιμασία. Άλλο είναι να πέσει κάποιος επειδή παρασύρθηκε και ξεγελάστηκε, άλλο να κάμνει το κακό, και άλλο, μεγαλύτερο έγκλημα, να σχεδιάζουν κακά ενάντια στον αθώο … αντί ν’ αγαπούν και να αμείβουν τον ευεργέτη τους, του λένε το ευχαριστώ με τις πονηριές τους (πόσες φορές ο Κύριος έλεγε στους Ιουδαίους «για ποιο από τα καλά που σας έκανα θέλετε να με σκοτώσετε ;).

Είδες φιλοσοφία ; είδες επιείκεια ; είδες πραότητα ; είδες ευλάβεια ψυχής ; Δεν οπλιζόμουνα, λέει, ούτε ετοιμαζόμουν για μάχη, αλλά κατέφευγα σε σένα. Την δική σου συμμαχία ζητούσα, την δύναμη, το μέγιστο όπλο, την ακατανίκητη βοήθεια … μετά αναφέρθηκε (ο ψαλμός) στα σχετικά με τον Ιούδα, πως καταδίκασε τον εαυτό του, πως στράφηκε ενάντια στον εαυτό του και απαγχονίστηκε, πως η αποστολή του μεταβιβάστηκε σε άλλον και στην συνέχεια επιστρέφει (ο ψαλμός) στα προηγούμενα. Συσκοτίστηκε η προφητεία εξ αιτίας της αγνωμοσύνης των Ιουδαίων. Υπαινίσσεται ότι οι κατάρες που λέει είναι για κάποιον Ιουδαίο που μετά την επιστροφή από την Βαβυλώνα επιβουλεύτηκε την ιερωσύνη. Το ξαναλέω φαίνονται σαν κατάρες, αλλ’ όμως είναι προφητεία.

«ἀνθ᾿ ὧν οὐκ ἐμνήσθη ποιῆσαι ἔλεος καὶ κατεδίωξεν ἄνθρωπον πένητα καὶ πτωχὸν καὶ κατανενυγμένον τῇ καρδίᾳ τοῦ θανατῶσαι». Αυτό είναι γνώρισμα εσχάτης ωμότητας, πολλής απανθρωπιάς, όταν αυτόν που έπρεπε να τον ελεεί, να τον βοηθεί και να τον στηρίζει, αντίθετα τον καταδιώκει και τον καταστρέφει. Τέτοιοι «άνθρωποι» είναι χειρότεροι από τα άγρια θηρία.

«καὶ ἠγάπησε κατάραν, καὶ ἥξει αὐτῷ· καὶ οὐκ ἠθέλησεν εὐλογίαν, καὶ μακρυνθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ». Επειδή ευχήθηκε να τον βρουν πολλές συμφορές, δείχνει ότι δεν φταίει αυτός (ο ψαλμός) αλλά εκείνος ο «άνθρωπος» που με τις πράξεις του αρνήθηκε την βοήθεια του Θεού και τράβηξε πάνω του την θεόσταλτη τιμωρία.

 «καὶ ἐνεδύσατο κατάραν ὡς ἱμάτιον, καὶ εἰσῆλθεν ὡσεὶ ὕδωρ εἰς τὰ ἔγκατα αὐτοῦ καὶ ὡσεὶ ἔλαιον ἐν τοῖς ὀστέοις αὐτοῦ». Εδώ δείχνει και την σφοδρότητα και την μονιμότητα της τιμωρίας, δηλώνοντας ότι σε όλους τους ανθρώπους τα κακά συμβαίνουν από τους ίδιους και από την δική τους προαίρεση, όταν με τις πράξεις τους εναντιώνονται στο καλό (πόσες φορές στην ζωή μας μπορούσαμε να κάνουμε το καλό, το σωστό, κι εμείς προτιμήσαμε να κάνουμε το κακό, το πονηρό ; Δεν μας τιμωρεί ο Θεός, μόνοι μας τιμωρούμαστε από τις κακές μας επιλογές. Λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής «Θεός ου κολάζει». Είναι τόσο αγαθός ο Θεός που δεν τιμωρεί ποτέ και κανέναν. Μόνοι μας τιμωρούμαστε όταν επιλέγουμε να ζούμε μακριά του).

«γενηθήτω αὐτῷ ὡς ἱμάτιον, ὃ περιβάλλεται, καὶ ὡσεὶ ζώνη, ἣν διαπαντὸς περιζώννυται». Με τέτοιο τρόπο θα έρθουν τα κακά σ’ αυτούς ώστε θα είναι για πάντα. Στην συνέχεια για να δείξει ότι τιμωρεί την πονηριά και διορθώνει την κακία, ξεκαθαρίζει ότι τα ίδια θα πάθουν κι αυτοί που με τα λόγια τους πολέμησαν τον αθώο λέει «τοῦτο τὸ ἔργον τῶν ἐνδιαβαλλόντων με παρὰ Κυρίου. καὶ τῶν λαλούντων πονηρὰ κατὰ τῆς ψυχῆς μου». Άρα και για τα λόγια (ενάντια στον αθώο) υπάρχουν ευθύνες και μάλιστα ευθύνες πικρότατες (κι εμείς οι ταλαίπωροι σερνόμαστε από την προπαγάνδα των ΜΜΕ και λέμε λόγια ενάντια σε αθώους όπως τον π. Αντώνιο της Κιβωτού του Κόσμου και την κ. Καρυστιανού. Όταν ξυπνήσουμε από την φάκα που πιαστήκαμε δυστυχώς για εμάς θα είναι αργά).   

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 17)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 49ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια και τέλος)

«ταῦτα ἐποίησας, καὶ ἐσίγησα· ὑπέλαβες ἀνομίαν, ὅτι ἔσομαί σοι ὅμοιος· ἐλέγξω σε καὶ παραστήσω κατὰ πρόσωπόν σου τὰς ἁμαρτίας σου». «Σιγή» εδώ ονομάζει την μακροθυμία …όχι μόνο δεν άλλαξες, όχι μόνο δεν ντράπηκες, ούτε αντιλήφθηκες τα όσα γίνονταν για σένα, αλλά και εμένα (τον Θεό) που σου έδειξα μακροθυμία, εμένα που τα ανέχθηκα, που σιώπησα, που τόσα υπέφερα, νόμισες ότι δεν τα υπομένω από μακροθυμία και φιλανθρωπία, αλλά επειδή δεν ήθελα να τα διορθώσω, και ούτε αγανάκτησα μ’ αυτά που έκαμνες.

«σύνετε δὴ ταῦτα, οἱ ἐπιλανθανόμενοι τοῦ Θεοῦ». Τους προτρέπει να θυμηθούν όσα έκανε γι αυτούς ο Θεός για να τους αποσπάσει από τον βούρκο της αμαρτίας που είχαν παραχωθεί, για να μην αναχωρήσουν (από την ζωή αυτή) χωρίς κέρδος. Διότι η εξοικείωση με τις αμαρτίες κάμνει αναίσθητη την ψυχή και ανόητους τους ανθρώπους, και τυφλώνει το οξυδερκές μάτι του μυαλού μας (λέτε γι αυτό τόσο εύκολα υποχωρήσαμε στον εκβιασμό της Κυβέρνησης και τρέξαμε «σαν χαζά» κι εμβολιαστήκαμε για τον Covid ;). 

«μήποτε ἁρπάσῃ, καὶ οὐ μὴ ᾖ ὁ ρυόμενος. θυσία αἰνέσεως δοξάσει με, καὶ ἐκεῖ ὁδός, ᾗ δείξω αὐτῷ τὸ σωτήριόν μου». Πω πω απερίγραπτη φιλανθρωπία ! Ενώ πριν είπε «ἐλέγξω σε καὶ παραστήσω κατὰ πρόσωπόν σου τὰς ἁμαρτίας σου» και εξέδωσε καταδικαστική απόφαση, πάλι κουβεντιάζει την απόφαση, και δεν παραδίδει στην τιμωρία ως καταδίκους, αλλά σαν ανθρώπους που οφείλουν να διορθωθούν με τις προτροπές και προσπαθεί με συμβουλές και με τον φόβο να σωφρονίσει (τελικά όσοι θα πάμε στην Κόλαση θα πάμε επειδή το θέλαμε πολύ).

Δείχνει και τον τρόπο που μπορούμε να διορθώσουμε τα όσα κάναμε λέγοντας «θυσία αἰνέσεως δοξάσει με». Αυτό όχι μόνο θα παύσει την οργή μου, όχι μόνο θα σε γλιτώσει από την καταδίκη αλλά και θα με δοξάσει (σε πόσα σπίτια στην Ελλάδα ακούγεται συνεχώς η φωνή της τηλεόρασης και καθόλου ύμνοι προς τον Θεό ; πόσοι Έλληνες το πρωί της Κυριακής ασχολούνται με οτιδήποτε άλλο εκτός από το να πάνε στην Εκκλησία να προσφέρουν «θυσία αἰνέσεως» στον Θεό ; έχουμε σήμερα οι περισσότεροι Έλληνες καμία σχέση με την ευσέβεια των προγόνων μας ;).

«καὶ ἐκεῖ ὁδός, ᾗ δείξω αὐτῷ τὸ σωτήριόν μου». Την οδό του Θεού υπόσχεται να δείξει και την πραγματική σωτηρία σ’ αυτούς που αγωνίζονται. Ας πειστούμε λοιπόν στον Θεό που το υπόσχεται και να τον δοξάζουμε με σωστό τρόπο ζωής και θυσίες αινέσεως επειδή έτσι θα πετύχουμε την σωτηρία μας. Αμήν.

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 108ο ΨΑΛΜΟ

«Ο Θεός, τὴν αἴνεσίν μου μὴ παρασιωπήσῃς,  ὅτι στόμα ἁμαρτωλοῦ καὶ στόμα δολίου ἐπ᾿ ἐμὲ ἠνοίχθη, ἐλάλησαν κατ᾿ ἐμοῦ γλώσσῃ δολίᾳ  καὶ λόγοις μίσους ἐκύκλωσάν με καὶ ἐπολέμησάν με δωρεάν.  ἀντὶ τοῦ ἀγαπᾶν με ἐνδιέβαλλόν με, ἐγὼ δὲ προσηυχόμην·  καὶ ἔθεντο κατ᾿ ἐμοῦ κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν καὶ μῖσος ἀντὶ τῆς ἀγαπήσεώς μου.  κατάστησον ἐπ᾿ αὐτὸν ἁμαρτωλόν, καὶ διάβολος στήτω ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ·  ἐν τῷ κρίνεσθαι αὐτὸν ἐξέλθοι καταδεδικασμένος, καὶ ἡ προσευχὴ αὐτοῦ γενέσθω εἰς ἁμαρτίαν.  γενηθήτωσαν αἱ ἡμέραι αὐτοῦ ὀλίγαι, καὶ τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λάβοι ἕτερος.  γενηθήτωσαν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ ὀρφανοὶ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ χήρα·  σαλευόμενοι μεταναστήτωσαν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ καὶ ἐπαιτησάτωσαν, ἐκβληθήτωσαν ἐκ τῶν οἰκοπέδων αὐτῶν.  ἐξερευνησάτω δανειστὴς πάντα, ὅσα ὑπάρχει αὐτῷ, καὶ διαρπασάτωσαν ἀλλότριοι τοὺς πόνους αὐτοῦ».

Εδώ χρειαζόμαστε πολλή σύνεση, επειδή τα αυτά τα λόγια με την επιπόλαιη ανάγνωση τρομάζουν πολλούς που δεν προσέχουν. Δέστε πόσες ευχές κάμνει ενάντια σ’ αυτόν που τον αδίκησε. Ας τον κατηγορήσουν κακοί και δόλιοι άνθρωποι κι ας μην μπορέσει να τους νικήσει … ας πάρει άλλος το αξίωμά του … ούτε κι εδώ σταματάει, αλλά αξιώνει ούτε από τον Θεό να βρει κάποια φιλανθρωπία … αλλά αξιώνει και να πεθάνει πρόωρα.

Και ούτε εδώ σταματάει, αν και θα ήταν αρκετά, και δείχνει ότι η ψυχή του κάηκε τόσο πολύ ώστε δεν αρκείται να τον βρουν μια δυο τιμωρίες αλλά ζητεί να προστεθούν κι άλλες χειρότερες. Δεν του αρκεί που θα μείνει χήρα η γυναίκα του και ορφανά τα παιδιά του, αλλά και να ζουν περιπλανώμενοι και μετανάστες και να τους διώχνουν από κάθε χώρα και να παρακαλάνε για τροφή ξένους και όχι τους συγγενείς τους. Και επιπλέον, να τους αρπάξουν την περιουσία τους και να τους κυνηγάνε οι δανειστές.

«μὴ ὑπαρξάτω αὐτῷ ἀντιλήπτωρ, μηδὲ γενηθήτω οἰκτίρμων τοῖς ὀρφανοῖς αὐτοῦ». Αυτά τα κακά από μόνα τους είναι ανυπόφορα, όταν όμως δεν έχει ούτε προστάτη γίνονται ακόμα πιο φοβερά. Πω πω, πόσο είναι το μέγεθος του θυμού του, την στιγμή που ούτε η πρόωρη ορφάνια τους βρίσκει έλεος, αλλά και την περιμένει η έσχατη καταστροφή. «τὰ τέκνα αὐτοῦ εἰς ἐξολόθρευσιν, ἐν γενεᾷ μιᾷ ἐξαλειφθείη τὸ ὄνομα αὐτοῦ». Είδες λόγο γεμάτο από θυμό που δεν σταματάει πουθενά ; Εύχεται να ζήσουν με κάθε είδους συμφορές και να χαθούν. Και σαν να μην είναι αρκετά αυτά προσθέτει. «ἀναμνησθείη ἡ ἀνομία τῶν πατέρων αὐτοῦ ἔναντι Κυρίου, καὶ ἡ ἁμαρτία τῆς μητρὸς αὐτοῦ μὴ ἐξαλειφθείη·  γενηθήτωσαν ἐναντίον Κυρίου διαπαντός, καὶ ἐξολοθρευθείη ἐκ γῆς τὸ μνημόσυνον αὐτῶν». Αυτό είναι δείγμα θυμού, το να αναλύει τις συμφορές, και συνεχώς να στρέφεται γύρω από τα ίδια.

Δεν προκαλούν έκπληξη αυτά τα λόγια ; … είναι ανάγκη να μάθουμε, με φόβο και συνεσταλμένη την διάνοια να μάθουμε, ποιος είναι αυτός που κυριεύτηκε από τόση οργή, ποιος είναι που λύπησε το Πνεύμα το άγιο ώστε ν’ ακούσει να πάθει τόσα πολλά. Λοιπόν ας εξετάσουμε από την αρχή τον ψαλμό με πολλή προσοχή και κανείς ας μην ταράζεται. Με ακρίβεια θα τα εξηγήσω, όσο μπορώ, επειδή δεν είναι και εύκολο. Πρώτον γιατί αφού αμάρτησε αυτός, τιμωρούνται μαζί του τα παιδιά του, η γυναίκα του και οι γονείς του. Δεύτερον ποιος είναι αυτός που καταριέται. Τρίτον πως ο Απόστολος Πέτρος λέει ότι ένα μέρος του ψαλμού γράφτηκε για τον Ιούδα.


Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025

Τι μας κάμνει ανόητους σύμφωνα με τον Χρυσόστομο

 




 

Ο Μέγας Χρυσόστομος στην ομιλία του στον 49ο ψαλμό λέει κάπου προς το τέλος : «Πολλήν γάρ η εν αμαρτήμασι συνήθεια πώρωσιν της ψυχής εργάζεται, και ανοήτους ποιεί, και τυφλοί το οξυδερκές της διανοίας όμμα». Μετάφραση : Διότι όταν οι αμαρτίες γίνουν συνήθεια δημιουργούν πολλή πώρωση στην ψυχή, και κάμνουν ανόητους τους ανθρώπους, και τυφλώνεται η διαυγής όραση της διάνοιας.

Κάποια φορά που κουβεντιάζαμε με τους μαθητές της Β΄ Λυκείου στο μάθημα της Βιολογίας για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, είπαν κάποιοι ότι σε εκδρομές κοιμόμαστε στο ίδιο κρεβάτι με συμμαθήτριές μας και δεν μας ενοχλεί τίποτα πονηρό. Δυστυχώς οι Έλληνες είμαστε ακατήχητοι πλέον κι ας βαπτιστήκαμε νήπια Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Νομίζω πως έχει δίκιο ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς που λέει συνέχεια ότι πρέπει να σταματήσει ο Νηπιοβαπτισμός.

Δεν θα σχολιάσω τώρα αυτό που είπαν οι μαθητές, απλώς θα σταθώ σε πόσες αμαρτίες εκτίθεται ο Χριστιανός από πολύ μικρό παιδί. Θα πείτε από που τα ξέρω ; Μα από την δική μου ζωή και από την ζωή των άλλων. Τώρα που πλέον μπήκα στα 65 μπορώ να διακρίνω καθαρά τις παγίδες της αμαρτίας που συνάντησα στην ταλαίπωρη ζωή μου.

Πως βρέθηκε τόση πονηριά την δεκαετία του 60 και του 70 στα αγόρια του χωριού μου και των γύρω χωριών ; Βαπτισμένοι όλοι μας Ορθόδοξοι Χριστιανοί και το μυαλό, οι κουβέντες, τ’ αστεία, το ενδιαφέρον, τα πάντα να είναι σχετικά με πονηριά ; Εγώ ήμουν ντροπαλός και με κορόιδευαν κάπως οι άλλοι, αλλά την ζημιά στην ψυχή μου την έπαθα. Μόνο αν τους απέφευγα εντελώς θα την γλίτωνα, αλλά έλα που με άρεσε πολύ να παίζω ποδόσφαιρο ; Τόσο πολύ μου άρεσε να παίζω που έτσι και άκουγα ότι παίζουν μπάλα παρατούσα το διάβασμα κι έτρεχα στο παιχνίδι.

Δεν θα είναι λάθος να πω ότι μεγαλώναμε με τις αμαρτίες. Οι ευκαιρίες για αμαρτίες πάμπολλες. Με τις σκέψεις, με τα μάτια, τ’ αυτιά, τα λόγια, τις πράξεις. «Ευπερίστατο» ονομάζει την αμαρτία το Ευαγγέλιο. Όταν ήμουν στην Ε΄ Δημοτικού πήραμε και τηλεόραση στο σπίτι και οι αφορμές της αμαρτίας αυξήθηκαν υπερθετικά. Η φαντασία μου γέμισε τόσο πολύ από πονηρές εικόνες που όταν ξάπλωνα να κοιμηθώ τις αναπολούσα χωρίς να συνειδητοποιώ σε τι μεγάλη παγίδα είχα πιαστεί. Και οι μαθητές που λέγαμε προηγουμένως, δεν φανταζόντουσαν ότι με το να κοιμούνται με τα κορίτσια είχαν ήδη πιαστεί σε μεγάλη παγίδα κι ας μην είχαν πονηρές ενοχλήσεις. Η αμαρτία είναι έμπειρος Στρατηγός, δεν βιάζεται.

Πιστεύω πως καταλάβατε ότι μιλάω για σαρκικές αμαρτίες, τις σχετικές με γυναίκες. Δεν υπήρχε περίπτωση να έρθει αφορμή για αμαρτία και να νικήσω όπως για παράδειγμα πονηρές περιγραφές σε μυθιστορήματα που τις διάβαζα επανειλημμένα. Ναι αλλά, όταν μεγαλώνεις αγκαλιά με την αμαρτία, η αμαρτία θα σου γίνει συνήθεια, θα σου γίνει έξη, πάθος. Και τότε θα επαληθευτούν τα λόγια του Χρυσοστόμου, θα πωρωθεί η ψυχή σου, θα γίνεις ανόητος και δεν θα βλέπει καθαρά το μυαλό σου. Ναι, πιστεύω ότι αυτό έφταιγε που έγινα τόσο ανόητος.

Πόσο ανόητος πρέπει να είσαι για να ξεχάσεις για ποιο λόγο πήγες στο Πανεπιστήμιο και να τρέχεις για τον «ιεραποστολικό σκοπό» μιας θρησκευτικής οργάνωσης ;  Πόσο ανόητος πρέπει να είσαι για να κάμνεις τυφλά ότι σου λέει ο κάθε Εξομολόγος ;  Πόσο ανόητος πρέπει να είσαι για να ρωτάς για όλα ένα συγγενή σου επειδή τον θεωρείς «σοφό» και ειδικό για τα πάντα ; (αν έγραφα με λεπτομέρειες όλες τις ανοησίες που έκανα στην ταλαίπωρη ζωή μου θα γέμιζα ένα βιβλίο).

Επειδή βλέπω στο διαδίκτυο πολλούς που δηλώνουν ψυχίατροι – ψυχοθεραπευτές και ασχολούνται συνεχώς με την διαχείριση σεξουαλικών θεμάτων, χωρίς ν’ αναφερθώ σ’ αυτά που λένε, θα πω μόνο ότι απλά ξοδεύουν πολύ χρόνο για κάτι ψεύτικο. «Ποιος είναι αληθινός κόσμος ; της ψυχής. Ποιος είναι ψεύτικος κόσμος ; του σώματος» λέει κάπου ο Χρυσόστομος. Έτσι κι εγώ με την γυναίκα μου την πατήσαμε και αγοράσαμε όταν παντρευτήκαμε το 1988 από την έκθεση βιβλίου στην παραλία της Θεσσαλονίκης ένα παλιοβιβλίο «Ο τέλειος γάμος» το οποίο το μόνο που έβλεπε στον γάμο ήταν το καλό σεξ και τίποτα άλλο. Το πέταξα στα σκουπίδια, αλλά πρόλαβε να κάνει την ζημιά του στον γάμο μας.  

Εννοείται ότι τα λόγια του Χρυσοστόμου αφορούν όλες τις αμαρτίες και όχι μόνο τις σαρκικές. Και η υπερηφάνεια, η κενοδοξία, η φιλαργυρία, η μνησικακία, ο φθόνος … όλες οι αμαρτίες όταν γίνουν συνήθεια πωρώνουν την ψυχή και μας κάμνουν ανόητους. Δεν είναι ανόητος ο φθονερός που δεν τον πειράζει να πέσει, αρκεί αυτός που φθονεί να πέσει πιο χαμηλά ; «Ο φθόνος δεν γνωρίζει να προτιμάει αυτό που τον συμφέρει» λέει ένα τροπάριο της Μεγάλης Εβδομάδας.         

Συχνά χτυπάω το στήθος μου (μαλακά εννοείται) και προσεύχομαι με τα λόγια του Χρυσοστόμου : «Πόσα καλά, πόσα, στερούμαι κι εγώ και οι γύρω μου, που δεν είχα λίγο νίψη, λίγο προσοχή στον εαυτό μου και στην ζωή μου».       

Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 16)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 49ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

«εἰ ἐθεώρεις κλέπτην, συνέτρεχες αὐτῷ, καὶ μετὰ μοιχοῦ τὴν μερίδα σου ἐτίθεις». Τι κάμνεις άνθρωπε ; Παραβιάστηκε ο νόμος, περιφρονήθηκε η σωφροσύνη, τόσα τόλμησε να κάνει κάποιος από τους ιερείς, τα πάντα έγιναν άνω κάτω, και δεν φρίττεις ; (την Μακεδονία ξεπούλησε, αντίχριστο γάμο έκανε νόμο του Κράτους, Τέμπη, ΟΠΕΚΕΠΕ, τρομοκρατία στους Έλληνες και τόσα άλλα κακά έχει κάνει ο κ. Μητσοτάκης και τον υποδέχεστε με τιμές άγιοι Ηγούμενοι στο Άγιο Όρος ;).

(για το καλό σου τα λέει αυτά ο Θεός) επειδή όταν σφάλλει ο άλλος το παραβλέπεις και δεν το ελέγξεις, ούτε πονέσεις, κάμνεις την ψυχή σου πιο οκνηρή και εύκολη στην πτώση, και μάλιστα συχνά την προετοιμάζεις να πέσει στα ίδια κακά. Αλλά κι εκείνον (που διέπραξε τα σφάλματα) δεν τον βλάπτεις λίγο με την χάρη που του κάμνεις, επειδή τον στέλνεις σε χειρότερη κόλαση, και τον κάμνεις ακόμα πιο δυσκίνητο στο να κάμνει το σωστό.

Αυτά δεν τα λέει μόνο για τους κλέφτες αλλά και για κάθε αμάρτημα. Ξεκίνησε από το μικρότερο (την κλοπή) και έφτασε στο πολύ μεγαλύτερο αμάρτημα την μοιχεία –πορνεία (βέβαια ο νόμος στην Ελλάδα τιμωρεί αυστηρά την κλοπή και καθόλου την πορνεία. Αν χρωστάς 1 Ευρώ στο Δημόσιο σε περιμένει φυλάκιση, ενώ αν είσαι πόρνος κανείς δεν νοιάζεται) … αν βλέπεις την παγίδα της μοιχείας που πάει να πιαστεί ο άλλος και δεν θορυβήσεις ούτε τον φοβίσεις, τότε τον καταστρέφεις. Μη μου πεις εκείνα τα λόγια, τα γεμάτα από αναισθησία «τι με νοιάζει, εγώ για τα δικά μου ενδιαφέρομαι». Τότε πραγματικά ενδιαφέρεσαι για τα δικά σου, όταν σε νοιάζει το συμφέρον του άλλου (βλέπετε πόσο λάθος κάμναμε τόσα χρόνια στην Ελλάδα που λέγαμε «με νοιάζει μόνο ο εαυτός μου και το σπίτι μου» και αδιαφορούσαμε για τους άλλους ;).

«τὸ στόμα σου ἐπλεόνασε κακίαν, καὶ ἡ γλῶσσά σου περιέπλεκε δολιότητα·  καθήμενος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ σου κατελάλεις καὶ κατὰ τοῦ υἱοῦ τῆς μητρός σου ἐτίθεις σκάνδαλον». (γι αυτούς που λένε ότι από αγάπη δεν συγκρατούν τους μοιχούς) τι αγάπη είναι αυτή, να μην εμποδίζεις αυτόν που βαδίζει προς τον γκρεμό, να του επιτρέπεις καταστροφική ηδονή, να αδιαφορείς που πίνει δηλητήριο ; (μια μητέρα που έχει και σπουδαία θέση Διευθύντριας σε κάποιο Υπουργείο, στρώνει το κρεβάτι του γιου της για να κοιμηθεί με κοπέλες που τρεις την ώρα τις αλλάζει για να μην τον στενοχωρεί)… και ενώ δεν εμποδίζεις αυτόν που είναι μεθυσμένος από την επιθυμία, βγάζεις γλώσσα σ’ αυτούς που δεν έφταιξαν σε τίποτα (πόσο κοινωνικός είναι ο Χρυσόστομος !).

Το να μην εμποδίζεις εκείνον που πρόκειται να πέσει δείχνει αναισθησία, ενώ το να ρίχνεις κάτω εκείνον που στέκεται όρθιος δείχνει φθόνο. Και βλέπε πως δεν υπονοεί (ο ψαλμός) απλώς αυτόν που κατηγορεί τον αθώο, αλλά εκείνον που το κάμνει με δόλο και προμελετημένα … αυτός που συκοφαντείται (άδικα) όχι μόνο δεν ζημιώνεται αλλά έχει και μεγάλο μισθό. Άξιος για τιμωρία (από τον Θεό) δεν είναι αυτός που υποφέρει, αλλά αυτός που κάμνει το κακό (ο κ. Μητσοτάκης αμαύρωσε την διακυβέρνησή του και με τις συκοφαντίες ενάντια στον π. Αντώνιο της Κιβωτού του Κόσμου).

Να μην φροντίζουμε πως να μην μας κακολογήσει κανείς, επειδή αυτό είναι αδύνατο, αλλά να φροντίζουμε εμείς να μην δίνουμε αφορμές. Αυτός που θέλει απ’ όλους ν’ ακούει καλά λόγια, βλάπτει με πολλούς τρόπους την ψυχή του, με το ότι επιθυμεί ανθρώπινη δόξα, με το να υπηρετεί αυτούς που δεν πρέπει, με το να θέλει ν’ αρέσει σ’ αυτούς που δεν πρέπει ώστε να εξαγοράσει την εύνοιά τους

Πρέπει να γνωρίζουμε κι αυτό, αν κάποιος μας κατηγορεί για κάτι που η συνείδησή μας δεν το καταδικάζει πρέπει να δώσουμε σημασία στην κατηγορία όχι επειδή αυτό που κάμνουμε είναι κακό, αλλά για την συνείδηση του άλλου. Έτσι ο Παύλος σταμάτησε να τρώει κρέας επειδή κάποιοι (αδύναμοι πιστοί) το θεωρούσαν κακό. Αν όμως υπολογίσεις τον σκανδαλισμό του άλλου και κινδυνεύει η σωτηρία της ψυχής σου, άστον να σκανδαλίζεται, μην του δίνεις σημασία, όπως ο Παύλος που επειδή κήρυττε «Χριστόν εσταυρωμένον» σκανδαλιζόντουσαν οι Εβραίοι, αδιαφόρησε για τον σκανδαλισμό τους (ενώ εμείς με την αδιακρισία μας, πόσες φορές για να μην «σκανδαλίσουμε» τους άλλους διακινδυνεύουμε την σωτηρία της ψυχής μας. Την ξέρω καλά αυτή την παγίδα επειδή από μικρό παιδί πιάνομαι σ’ αυτήν και παίζω με την σωτηρία της ψυχής μου ο ελεεινός).

«καθήμενος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ σου κατελάλεις». Λες για να τον διορθώσω. Έπρεπε λοιπόν να μην τον κατηγορείς κρυφά, αλλά όπως είπε ο Χριστός, να τον πάρεις κατ’ ιδίαν και να τον διορθώσεις … μήπως το κάμνεις επειδή σε αδίκησε σε κάτι ; ναι αλλά, όταν τον κακολογείς, αδικείς και ο ίδιος τον εαυτό σου. Αν θέλεις και τον εαυτό σου να ευεργετήσεις και εκείνον να πλήξεις, πες καλά λόγια γι αυτόν που σε αδίκησε επειδή έτσι θα κάνεις τους άλλους να τον κατηγορούν κι εσύ θα έχεις μεγάλη αμοιβή (από τον Θεό). Αν όμως τον κακολογείς, δεν θα σε πιστέψουν οι άλλοι, επειδή θα τους μπει η υποψία ότι το κάμνεις από έχθρα (βλέπετε γιατί λέω ότι ξεπερνάει ο Χρυσόστομος στην κοινωνικότητα όλους τους Πατέρες ;).

Μη λοιπόν κακολογείς, για να μην μολύνεις και τον εαυτό σου (με την κακία του άλλου), ούτε να φέρνεις κοπριά στο στόμα σου, επειδή αυτό κάμνουν αυτοί που κακολογούν και πρώτοι θα απολαύσουν την δυσωδία. Αλλά γίνε όπως η μέλισσα και πήγαινε στα άνθη (και όχι όπως η μύγα που πηγαίνει στις βρωμιές όπως έλεγε ο άγιος Παΐσιος), και γίνε προς όλους ευγενικός … αυτόν που έχει καλά λόγια στο στόμα του (για όλους) τον αποδέχονται όλοι σαν δικό τους, σαν φίλο τους γνήσιο. Αλλά γιατί μιλάω μόνο για τα παρόντα ; Αναλογίσου εκείνη την φοβερή ημέρα (της μέλλουσας Κρίσης), ότι αν ήταν ψέματα αυτά που κακολόγησες έχεις αυξήσει τα αμαρτήματά σου. Κι αλήθεια να ήταν, θα λογοδοτήσεις επειδή διαπόμπευσες τις συμφορές και τις ντροπές του άλλου (πόσοι από εμάς ρίξαμε τον λίθο του αναθέματος στις τραγικές «μητέρες» της Πάτρας, αντί να κλάψουμε για την κατάντια που έφτασαν ; Βλέπετε πως μολύνει η τηλεόραση την ψυχή μας χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι ; ο Θεός να μας ελεήσει).          

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 15)

 

 


 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 49ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

«τῷ δὲ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ Θεός· ἱνατί σὺ διηγῇ τὰ δικαιώματά μου ;». Βλέπετε πως τα ίδια λένε και οι Απόστολοι και οι Προφήτες ; Και ο Παύλος κάπως έτσι μιλάει, δείχνοντας κι αυτός ότι δεν έχεις κανένα όφελος να διδάσκεις άλλους όταν πρώτα δεν διδάσκεις τον εαυτό σου (ας τ’ ακούσουν αυτό οι θρησκευτικές οργανώσεις με τους ιεραποστολικούς σκοπούς τους. «Ο σκοπός μας είναι ιεραποστολικός» μας έλεγαν στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση, κι εγώ ο χαζός τους πίστευα και ζημίωνα την ψυχή μου) … απαλλάσσοντας (ο Παύλος) από την αλαζονεία εκείνους που θεωρούσαν μέγα κατόρθωμα το να διδάσκουν για τον Θεό, ενώ οι ίδιοι ήταν έρημοι από αρετή (μια «ιεραπόστολος» γύριζε από σπίτι σε σπίτι να διδάσκει για τον Θεό και η ίδια δεν νοίκιαζε ένα σπίτι που είχε σε πολύτεκνη οικογένεια επειδή θα της έκαμναν ζημιές τα πολλά παιδιά !).

Δεν κερδίζει τίποτα αυτός που διδάσκει τους άλλους ενώ ο ίδιος δεν ασκεί την αρετή… για ποιο λόγο διηγείσαι τις εντολές μου και τις διδάσκεις στους άλλους ; αλλά να κάμνεις το αντίθετο, επειδή η ζωή σου λέει τα αντίθετα από τα λόγια σου, και απομακρύνεις μερικούς που θα ήθελαν ν’ ακούσουν. Δεν διδάσκεις τόσο με τα λόγια σου, όσο απομακρύνεις με τα έργα σου (διάβασα κάπου, γιατί επέτρεπε ο Θεός να παραμένει 2 χρόνια φυλακισμένος ο Παύλος στην Καισάρεια, ενώ θα μπορούσε να περιοδεύει και ν’ αυξάνεται το κήρυγμα του Ευαγγελίου ; Επειδή προτιμούσε ο Θεός να αγιαστεί περισσότερο η ψυχή του Παύλου, παρά να προχωρήσει το Ευαγγέλιο και σ’ άλλες χώρες).

Έτσι ο ουρανός διηγείται την δόξα του Θεού, χωρίς να έχει στόμα, χωρίς να κινεί γλώσσα, αλλά με την ομορφιά του οδηγεί τον θεατή να θαυμάσει τον δημιουργό … αν ενώ είσαι γεμάτος από αισχρές πράξεις κι έχεις αμέτρητους κατηγόρους και προπάντων την συνείδησή σου και κάμνεις τον δάσκαλο στους άλλους, όταν θα κατηγορείς κακίες, θα κατηγορείς μάλλον τον εαυτό σου και όχι τους άλλους (δυστυχώς εδώ με πιάνει κι εμένα επειδή ο χαμένος το είχα να κάμνω τον δάσκαλο. Να μην πω ότι ένας λόγος που ήμουν κάπως απόμακρος από τους άλλους ήταν επειδή νόμιζα ότι ήμουν υποχρεωμένος να υπερασπίζομαι συνεχώς τον Θεό ! ).

«καὶ ἀναλαμβάνεις τὴν διαθήκην μου διὰ στόματός σου;». Καλά είπε «διά στόματος» επειδή η καρδιά είναι έρημη απ’ αυτούς τους καρπούς και τα χείλη άσκοπα κινούνται και κατακρίνουν αυτόν που μιλάει. «σὺ δὲ ἐμίσησας παιδείαν καὶ ἐξέβαλες τοὺς λόγους μου εἰς τὰ ὀπίσω». Παιδεία εδώ ονομάζει την διδασκαλία του νόμου που καθοδηγεί την ψυχή, που απομακρύνει την κακία από την ψυχή και φυτεύει την αρετή. Εσύ όμως όχι μόνο δεν πήρες τίποτα από την διδασκαλία του νόμου (το Ευαγγέλιο), αλλά δεν εφάρμοσες ούτε το καλό που από την φύση είχες μέσα σου (την συνείδηση. Ας τ’ ακούσουμε αυτά εμείς που πιστεύουμε ότι είμαστε «της Εκκλησίας»).

«εἰ ἐθεώρεις κλέπτην, συνέτρεχες αὐτῷ, καὶ μετὰ μοιχοῦ τὴν μερίδα σου ἐτίθεις». (λέει κάπου στην Γραφή ότι και μόνο μια μέρα να ζήσει ο άνθρωπος θα κάνει αμαρτίες γι αυτό εξηγεί ο Χρυσόστομος) για να μην πει κάποιος,  αφού όλοι είναι με αμαρτίες, και ο αμαρτωλός πρόσταξε ο Θεός να μην διηγείται τις εντολές του, ποιος θα τις διηγηθεί ; γι αυτό και ο ψαλμός λέει σε ποιες αμαρτίες αναφέρεται … γιατί αλλού λέει, συμβούλεψε 2 φορές τον αμαρτωλό και μετά παράτησέ τον, ενώ στον Πέτρο είπε να τον συγχωρείς μέχρι 490 φορές ; Το 490 φορές το λέει, αν μετανοεί. Πως θα συγχωρούσε κάποιος αυτόν που ούτε παραδέχεται ότι αμάρτησε, ούτε μετανοεί ; Ακόμα και στον γιατρό, όταν του ζητάμε φάρμακα, του δείχνουμε και την πληγή.

Για ποιον λοιπόν αμαρτωλό μιλάει εδώ η γραφή ; «εἰ ἐθεώρεις κλέπτην, συνέτρεχες αὐτῷ, καὶ μετὰ μοιχοῦ τὴν μερίδα σου ἐτίθεις. τὸ στόμα σου ἐπλεόνασε κακίαν, καὶ ἡ γλῶσσά σου περιέπλεκε δολιότητα·  καθήμενος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ σου κατελάλεις καὶ κατὰ τοῦ υἱοῦ τῆς μητρός σου ἐτίθεις σκάνδαλον». Είδες σε μια εικόνα τα χρώματα της κακίας, και πως ο πονηρός με την κακία έγινε θηρίο, προδίδοντας την ευγένεια της φύσης (το ότι είναι άνθρωπος ;)… δεν είναι κι αυτό μικρό αμάρτημα, αν και δεν κάνει ο ίδιος τα κακά, να ευχαριστιέται με όσα κάμνουν οι κακοί. Εκείνος που κάμνει το κακό θα μπορούσε να προφασιστεί ότι το κάμνει από ανάγκη (χρειάζεται χρήματα), εσύ όμως γιατί τον επαινείς αφού ούτε την ευχαρίστηση απ’ αυτή την πράξη δεν απολαμβάνεις ; Εκείνος ίσως και να μετανοήσει, εσύ όμως κλείνεις κι αυτές τις θύρες, και το φάρμακο (της μετανοίας) καταστρέφεις και από παντού αποκλείεις την δυνατότητα να σωθείς (τώρα μας δείχνουν και καρέ καρέ τις κακίες που κάμνουν οι άλλοι κι εμείς εκεί να βλέπουμε, αλλά ευτυχώς βάζουν μπιπ όταν λένε βρισιές. Σε τι παγίδες έχουμε πιαστεί !).

Όταν αυτός που διέπραξε την αμαρτία δει να τον αποστρέφονται όλοι, θα συνειδητοποιήσει ότι διέπραξε μεγάλο κακό, όταν όμως τους βλέπει όχι μόνο να μην αγανακτούν ούτε να δυσανασχετούν, αλλά να του συμπεριφέρονται με χαμόγελα, αυτός αφού φίμωσε την συνείδησή του και βλέπει ότι και πολλοί συμφωνούν με τα κακά που κάμνει, τι δεν θα τολμήσει ; (έτρεχα την δεκαετία του 90 ο χαζός κάθε μήνα στο Άγιο Όρος να εξομολογούμαι στον «αγιώτατο» Ηγούμενο που υποδέχθηκε με τιμές τον κ. Μητσοτάκη για τα «καλά» που έκανε στην Ελλάδα !)… Γι αυτό πρέπει κι αν ακόμα κάμνει κάποιος το κακό, να κατηγορεί τον εαυτό του, επειδή κι αυτό είναι δρόμος να φύγει από το κακό. Η κακία και να την κατηγορούμε ακόμα βλέπετε πως πάλι ανθίζει, και την αρετή να την επαινούμε ακόμα βλέπετε πόσο δύσκολα οι άνθρωποι αποφασίζουν να ιδρώσουν γι αυτήν, τι θα γινόταν αν δεν γινόταν κι αυτό ; (άρα καταλάβατε γιατί σήμερα πηγαίνουμε κατά …).       

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 14)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 49ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

Γι αυτούς που αμφισβητούν ότι ο Χριστός είναι Θεός υπάρχει πλήθος αποδείξεων για να το μάθουν, από τα τότε, από τα σημερινά, από το πως γεννήθηκε, τον αστέρα, τους μάγους, τις προφητείες για την γέννησή του … επειδή τέτοια είναι η αλήθεια, έχει αφθονία αποδείξεων (πριν χρόνια σε κάποιο Λύκειο δυο συνάδελφοι ένας Φιλόλογος κι ένας Μαθηματικός ισχυριζόντουσαν ότι δεν υπήρξε ο Χριστός. Οπότε τους ρωτάω, ο Μέγας Αλέξανδρος υπήρξε ; Δεν τόλμησαν να ισχυριστούν ότι δεν υπήρξε, επομένως αφού υπήρξε ο Μέγας Αλέξανδρος που έζησε 300 χρόνια πριν τον Χριστό, άφησαν αυτό το επιχείρημα. Φυσικά δεν φαντάστηκε ο Φιλόλογος ότι ο Μαθηματικός θα γινόταν Διευθυντής την επόμενη χρονιά και θα τον έσερνε μαζί με άλλους 40 καθηγητές στα δικαστήρια. Εγώ ευτυχώς είχα αλλάξει Λύκειο).

  «καὶ ἀναγγελοῦσιν οἱ οὐρανοὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, ὅτι ὁ Θεὸς κριτής ἐστι». Εδώ νομίζω μιλάει για την δικαιοσύνη, την πολλή κηδεμονία του, την φιλανθρωπία του προς εκείνους τους ίδιους (τους Ιουδαίους), την πολυποίκιλη φροντίδα του για όλους τους ανθρώπους, που επιδείχθηκε με την δημιουργία, με τον νόμο, με την χάρη, με τα ορατά, με τα αόρατα, με τους προφήτες, με τους αγγέλους, τους αποστόλους, με τις απειλές, με τις ευεργεσίες, με την τάξη που υπάρχει στον χρόνο.

«ἄκουσον». Επειδή ήταν ράθυμοι και διαλυμένοι (εσωτερικά) και ούτε για λίγο δεν έκαμναν ησυχία ν’ ακούσουν την ανάγνωση του νόμου… και κάποιος βασιλιάς απείλησε έναν προφήτη να σταματήσει να μιλάει επειδή δημιουργούσε ταραχή στον λαό (θυμάμαι πριν 30 χρόνια πόσες ιστοριούλες έλεγα στους μαθητές στα κενά τους κι ακούγανε οι καημένοι, ενώ σήμερα δεν μπορούμε ούτε να τους έχουμε στα κενά τους μέσα στην αίθουσα!).  

« ὁ Θεὸς ὁ Θεός σου εἰμι ἐγώ». Δεν έβαλε τυχαία τον διπλασιασμό, αλλά επειδή μιλούσε προς αναίσθητους, και πωρωμένους κι ανθρώπους που είχαν κλείσει τ’ αυτιά τους. «οὐκ ἐπὶ ταῖς θυσίαις σου ἐλέγξω σε, τὰ δὲ ὁλοκαυτώματά σου ἐνώπιόν μου ἐστὶ διαπαντός». Γι αυτό τους κατηγορούν (τους Ιουδαίους) και οι άλλοι προφήτες, επειδή παραβλέποντας το σπουδαιότερο μέρος της αρετής στήριζαν τις ελπίδες τους στις θυσίες … δεν νομοθέτησε τις θυσίες ο Θεός επειδή τις ήθελε, αλλά από συγκατάβαση προς την πνευματική αδυναμία τους … επειδή τον Θεό πρέπει να τον λατρεύουμε όχι με καπνό και κνίσα, αλλά με τρόπο ζωής άριστο και ασώματο και νοερό. Δεν είναι όμως έτσι οι δαίμονες (οι θεοί) των ειδωλολατρών, αυτοί ζητούν τις θυσίες.  

Αλλ’ όμως δεν είναι έτσι ο Θεός μας. Εκείνοι επειδή διψούν για ανθρώπινα αίματα και θέλοντας σιγά σιγά να τους οδηγήσουν σ’ αυτές τις αιμοχαρείς πράξεις (ανθρωποθυσίες), ζητούσαν συνεχώς τις θυσίες, ενώ αυτός (ο Θεός μας) και από την θυσία των ζώων θέλησε να μάς απομακρύνει, την οποία από συγκατάβαση επέτρεψε. (συχνά στην Γραφή κατηγορεί ο Θεός τους Ιουδαίους πως όταν άφηναν την πίστη σ’ αυτόν και λάτρευαν άλλους θεούς, θυσίαζαν τα παιδιά τους !).  «οὐ δέξομαι ἐκ τοῦ οἴκου σου μόσχους οὐδὲ ἐκ τῶν ποιμνίων σου χιμάρους.  ὅτι ἐμά ἐστι πάντα τὰ θηρία τοῦ δρυμοῦ, κτήνη ἐν τοῖς ὄρεσι καὶ βόες·  ἔγνωκα πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ὡραιότης ἀγροῦ μετ᾿ ἐμοῦ ἐστιν».

Αν ήθελα, τούς λέει, με θυσίες να λατρεύομαι, αφού είμαι κύριος όλης της οικουμένης και δημιουργός των πάντων, θα μπορούσα να ετοιμάζω για μένα πλούσιες θυσίες. Μετά, για να τους πλήξει περισσότερο, πρόσθεσε «ἐὰν πεινάσω, οὐ μή σοι εἴπω· ἐμὴ γάρ ἐστιν ἡ οἰκουμένη καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς». (κατάλαβα ότι η λέξη πλήξη είναι από το πλήττω, που σημαίνει πληγώνω, δηλαδή όταν αισθανόμαστε πλήξη, πληγώνουμε τον εαυτό μας). Θέλω να λάβω από εσένα τα δικά μου, ώστε με τον τρόπο αυτό να σε κερδίσω προς την αγάπη μου, και να σε απομακρύνω από την συνήθεια των ματαίων (δυστυχώς σήμερα οι περισσότεροι Έλληνες όχι δεν αγαπάμε αλλά ούτε σκεφτόμαστε καν τον Θεό και ζούμε σαν ναρκωμένοι από την τεχνολογία μας).

«μὴ φάγομαι κρέα ταύρων, ἢ αἷμα τράγων πίομαι;». Αυτά δεν διέταξα, λέει (ο Θεός), ούτε τους ανθρώπους να τα κάμνουν, αλλά όρισα και μεγάλη τιμωρία σ’ εκείνους που τρώνε το αίμα … «θῦσον τῷ Θεῷ θυσίαν αἰνέσεως» δηλαδή ευχαριστίας, ύμνων ιερών, της δοξολογίας, με τα έργα … ας είναι τέτοια η ζωή σου, ώστε να δοξολογείται ο Κύριός σου, και τότε πρόσφερες την πρέπουσα θυσία. Αυτή την θυσία ζητάει και Παύλος λέγοντας «παραστήστε τα μέλη σας θυσία ζωντανή, αγία, ευάρεστη στον Θεό» (Ρωμ.12,1).

 «καὶ ἀπόδος τῷ ῾Υψίστῳ τὰς εὐχάς σου». Εδώ εννοεί τις θερμές παρακλήσεις, ώστε να επιμένουμε συνεχώς στην προσευχή μας και να αποδίδουμε γρήγορα εκείνα που υποσχόμαστε. Και καλά είπε «ἀπόδος» επειδή μετά την υπόσχεση το πράγμα γίνεται χρέος. Και εσύ είτε ελεημοσύνη υπόσχεσαι είτε σώφρονα βίο είτε κάτι άλλο παρόμοιο, βιάσου να το εκπληρώσεις. Βέβαια αν κάποιος το εξετάσει, κι αν ακόμα δεν υπόσχεται, χρωστάει στον Θεό τα έργα της αρετής ... γι αυτό πρέπει να μην αργήσεις, σκεπτόμενος το άγνωστο του θανάτου, και ότι δεν είσαι κύριος της ζωής και της από εδώ αποδημίας.

«καὶ ἐπικάλεσαί με ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς σου, καὶ ἐξελοῦμαί σε, καὶ δοξάσεις με». Γιατί είπε, «ἐπικάλεσαί με» ; γιατί περιμένει να τον καλέσουμε σε βοήθεια ; Επειδή θέλει να εξοικειωθούμε περισσότερο μαζί του, και να κάνει θερμότερη την αγάπη μας προς αυτόν, και με την αρετή και με τις ανταμοιβές του και με την προσευχή (δεν είναι πιο σίγουρο να πετύχουμε κάτι όταν το προσπαθούμε από πολλές μεριές ;) … και ενώ με την αρετή σου μόνο τον εαυτό σου ωφελείς, ο Θεός σε ανταμείβει σαν να ωφέλησες αυτόν. Και πριν από τους στεφάνους εκείνους (στην άλλη ζωή), δεν είναι μικρή ηδονή να ζεις με αγαθή και ήσυχη συνείδηση και να πετάει η ψυχή σου από τις χρηστές ελπίδες (λέει ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος ότι οι 8 στους 10 ανθρώπους που πεθαίνουν φυσιολογικά, στην πραγματικότητα αυτοκτονούν, επειδή με τον τρόπο που ζουν επιταχύνουν τον ερχομό του θανάτου !).

«ἡμέρᾳ θλίψεώς σου» δεν εννοεί εδώ τις μέρες των συμφορών ούτε των περιστάσεων, αλλά είτε αμαρτία σε πολεμάει, είτε διάβολος σε πολιορκεί εισάγοντας πονηρές επιθυμίες, θ’ απολαύσεις πολλή βοήθεια. Δεν θα σφάλλει κανείς λέγοντας ότι εννοεί και την μέλλουσα ημέρα, της αιώνιας κόλασης, επειδή εκείνη η θλίψη είναι χωρίς τέλος. Εδώ και ο θάνατος ερχόμενος δίνει τέρμα στις συμφορές, και φίλοι παρηγορούν, και η ελπίδα ότι θα αλλάξουν τα πράγματα, και η δυστυχία των άλλων, μαλακώνουν την θλίψη. Εκεί όμως δεν θα υπάρχει τίποτα απ’ αυτά.