ximikos

Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 25)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 110ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

«ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος». Αυτό θέλει να πει ο προφήτης. Ούτε εσύ ο αδικούμενος ν’ απελπιστείς αν φύγεις από την ζωή χωρίς να βρεις το δίκιο σου, επειδή θα έχεις μετά (στην αιωνιότητα) τις αμοιβές των κόπων σου. Ούτε εσύ που αδικείς και αρπάζεις να χαρείς επειδή έφυγες ειρηνικά από την ζωή, επειδή μετά θα λογοδοτήσεις και θα έχεις τις αμοιβές της κακίας σου. Επειδή υπάρχει Θεός που μένει στον αιώνα και η δικαιοσύνη του είναι αιώνια.

«μνείαν ἐποιήσατο τῶν θαυμασίων αὐτοῦ». Αυτό σημαίνει ότι ο Θεός δεν σταμάτησε να θαυματουργεί συνεχώς. Σε κάθε γενιά επιτελεί θαύματα ώστε να διεγείρει τους πνευματικά παχυτέρους, επειδή οι πνευματικά υψηλοί και φιλόσοφοι δεν τα χρειάζονται (στην συνέχεια ο Χρυσόστομος ξεκινάει από το θαύμα της φύσης και αναφέρει θαύματα σε όλη την Γραφή προ και μετά Χριστού).  

Πολλά ακόμα θαύματα θα μπορούσε να δει κανείς και στην οικία και στις πόλεις … πόσα (θαύματα) συνέβησαν την εποχή του Ιουλιανού (του Παραβάτη) που ξεπέρασε όλους στην ασέβεια, με τους διωγμούς που εξαπολύθηκαν εναντίον της Εκκλησίας ; (στην συνέχεια αναφέρει ο Χρυσόστομος πολλά θαύματα που έγιναν στην εποχή του όπως την καταστροφή του ιερού του Απόλλωνα, την μετάθεση του σκηνώματος του αγίου Βαβύλα, πείνα, ξηρασία, έναν ναό που ενώ τον κατέστρεψε ο Θεός επιχείρησαν να τον ξανακτίσουν οι Ιουδαίοι και βγήκε φωτιά από τα θεμέλια και σταμάτησαν και άλλα πολλά).

«ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων ὁ Κύριος· τροφὴν ἔδωκε τοῖς φοβουμένοις αὐτόν». Γιατί εδώ ανέφερε εκείνους που τον φοβούνται ; Επειδή δεν τρέφει μόνο αυτούς. Εδώ μου φαίνεται μιλάει όχι για την σωματική αλλά για την τροφή της ψυχής … αυτή λοιπόν λέει την τροφή, την οποία έδωσε κυρίως σ’ αυτούς που τον φοβούνται, την διδασκαλία με τον λόγο, την παίδευση, όλη την φιλοσοφία.

«μνησθήσεται εἰς τὸν αἰῶνα διαθήκης αὐτοῦ». Πάλι καταστέλλοντας την ανοησία των Ιουδαίων και κόβοντας την αλαζονεία τους, και δείχνοντας ότι τα αγαθά που απόλαυσαν δεν τα απόλαυσαν για την αξία τους αλλά για την φιλία προς τους πατέρες τους και τις συμφωνίες που είχε κάνει μ’ εκείνους (Ο μακαριστός Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, τον οποίο είχα την τύχη να γνωρίσω, μας έλεγε συχνά ότι ο Θεός θα δοξάσει την Ελλάδα όχι επειδή το αξίζουμε σήμερα οι Έλληνες, αλλά επειδή το περισσότερο αίμα που χύθηκε για την πίστη στον Χριστό ήταν ελληνικό).

«ἰσχὺν ἔργων αὐτοῦ ἀνήγγειλε τῷ λαῷ αὐτοῦ τοῦ δοῦναι αὐτοῖς κληρονομίαν ἐθνῶν». Επέδειξε την δύναμη αυτού όχι απλώς διώχνοντας τα έθνη από την Παλαιστίνη, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να καταλάβουν  όλοι ότι το κτύπημα ήταν θεόσταλτο, και ότι αυτός (ο Θεός) κανόνιζε το αποτέλεσμα των μαχών. (και τους Τούρκους που «έχουν τα κόλλυβα στο ζωνάρι τους» όπως έλεγε ο άγιος Παΐσιος και κοντεύει η ώρα να τους εξαφανίσει ο Θεός δεν θα το κάνει επειδή είναι άδικος, αλλά επειδή κοντεύει η ώρα να συμπληρωθεί το όριο των αμαρτιών τους). Δεν τους δίδασκε μόνο με λόγια αλλά και μέσα από τα πράγματα, από τα παπούτσια, τα ρούχα, μέχρι την ειρήνη και τους πολέμους και την γεωργία και τις βροχές, όλα ανακήρυτταν τον Κύριο και κατένυσσαν  την πεπωρωμένη καρδιά τους.

«ἔργα χειρῶν αὐτοῦ ἀλήθεια καὶ κρίσις». Όλα τα έργα του Θεού «ἀλήθεια καὶ κρίσις». Κρίσις είναι η δικαιοσύνη και αλήθεια η φιλανθρωπία του Θεού. Αυτό που λέει εδώ σημαίνει ότι ο Θεός σε όλα τα έργα ανέμιξε την δικαιοσύνη με την φιλανθρωπία. Επειδή αν χρησιμοποιούσε μόνο την δικαιοσύνη θα καταστρεφόντουσαν τα πάντα. Αν χρησιμοποιούσε μόνο την φιλανθρωπία οι περισσότεροι θα γινόντουσαν πιο ράθυμοι. Γι αυτό και τα δύο χρησιμοποιεί ο Θεός για την διόρθωση των ανθρώπων.

«πισταὶ πᾶσαι αἱ ἐντολαὶ αὐτοῦ». Αφού έδειξε (ο Δαβίδ) την σοφία του Θεού μέσα στην ποικίλη δημιουργία, έρχεται στις εντολές του Θεού για να δείξει ότι και μ’ αυτές διόρθωσε το γένος των ανθρώπων. Γι αυτό λέει «πισταὶ πᾶσαι αἱ ἐντολαὶ αὐτού, ἐστηριγμέναι εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος, πεποιημέναι ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι». Με το «πᾶσαι» δηλώνει ένα μεγάλο πλήθος εντολών.

Εντολές είναι της κτίσης, ο ήλιος, η σελήνη, η μέρα και η νύχτα, τ’ αστέρια … εντολές είναι που δόθηκαν από την αρχή στην φύση μας όταν έπλαθε τον άνθρωπο (η συνείδηση), εντολές είναι και οι γραπτές κι αν κάποιες καταργήθηκαν (στην Καινή Διαθήκη), μεταβλήθηκαν προς το καλύτερο όπως εκείνος που δεν βλέπει με ακόλαστα μάτια, θα σταθεί μακρύτερα από την μοιχεία.      

«πεποιημέναι ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι». Τι σημαίνει «ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι» ; Τίποτα στις εντολές του Θεού, λέει, δεν είναι παράλογο, ούτε στραβό, ούτε ασαφές, ούτε για χάρη κάποιων ή για εκδίκηση άλλων, αλλά όλες είναι προς το συμφέρον και την ωφέλεια των ανθρώπων. Οι νόμοι του Θεού δεν είναι όπως οι ανθρώπινοι νόμοι που έχουν πολύ το πρόσκαιρο, πολύ το ασαφές, πολύ το ανθρώπινο. Επειδή πολλοί νόμοι πολλές φορές ορίστηκαν για να ικανοποιήσουν ανθρώπινα πάθη.

Επειδή ορίζουν νόμους είτε για να πολεμήσουν κάποιους είτε για να ικανοποιήσουν τους φίλους τους. Δεν είναι όμως τέτοιοι οι νόμοι του Θεού, αλλά παραμένουν λαμπρότεροι από τον ήλιο, επειδή αποσκοπούν στο συμφέρον των νομοθετουμένων, και για να τους οδηγήσουν στην αρετή και προς την αλήθεια των πραγμάτων, και όχι σε ψεύτικα πράγματα, εννοώ τον πλούτο και την εξουσία, επειδή αυτά είναι ψεύτικα ενώ τα του Θεού είναι αληθινά.

Δεν αποσκοπούν οι νόμοι του Θεού στο πως θα γίνουν πλουσιότεροι οι άνθρωποι, ούτε στο πως θα πετύχουν στην παρούσα ζωή, αλλά στο πως θ’ απολαύσουν τα μέλλοντα αγαθά. Όλοι οι νόμοι του Θεού αναφέρονται στα αληθινά και σωστά πράγματα και δεν έχουν τίποτα το διεστραμμένο.

«πισταὶ πᾶσαι αἱ ἐντολαὶ αὐτού». Τι σημαίνει «πισταὶ» ; Βέβαιες, αμετακίνητες. Επειδή αν τις παραβούν, ακολουθούν οι τιμωρίες κι αυτές μένουν απαρασάλευτες. Αν τις παραβούν οι άνθρωποι ο Θεός τιμωρεί τις παραβάσεις. Μη λοιπόν λες ότι τα λόγια αυτά είναι απειλές ή ότι είναι υπερβολικά. Κανείς δεν ορίζει νόμους μόνο για απειλή αλλά και για σωφρονισμό. Αν δεν πιστεύεις πολύ από τα μελλοντικά, πάρε απόδειξη από τα γεγονότα του παρελθόντος.

Ο κατακλυσμός που έγινε την εποχή του Νώε, η πυρπόληση των Σοδόμων, η καταστροφή του Φαραώ, η πανωλεθρία των Ιουδαίων (μάλλον εννοεί το 70 μΧ από τον Τίτο), οι αιχμαλωσίες και οι πόλεμοι, ήταν απειλές ή πραγματικά γεγονότα ; Αν αυτά έγιναν επειδή παραβήκαν τον νόμο του τύπου (Παλαιά Διαθήκη) πολύ περισσότερο θα γίνουν αυτά που αναφέρονται στον νόμο της αλήθειας (Καινή Διαθήκη) καθ’ όσον και μεγαλύτερη ήταν η πονηριά αυτών που τα τόλμησαν μετά από τόση διδασκαλία και διόρθωση.


Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2025

Οι νόμοι του Θεού και οι νόμοι των ανθρώπων σύμφωνα με τον Χρυσόστομο

 



 

Ο Μέγας Χρυσόστομος στην ομιλία του στον 110ο ψαλμό σχολιάζοντας την φράση «πισταὶ πᾶσαι αἱ ἐντολαὶ αὐτού, ἐστηριγμέναι εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος, πεποιημέναι ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι» έκανε σύγκριση των εντολών του Θεού με τις εντολές των ανθρώπων. Επειδή σήμερα στην Ελλάδα πολλοί νόμοι είναι άδικοι σημείωσα αυτά που είπε.

«πεποιημέναι ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι». Τι σημαίνει «ἐν ἀληθείᾳ καὶ εὐθύτητι» ; Τίποτα στις εντολές του Θεού, λέει, δεν είναι παράλογο, ούτε στραβό, ούτε ασαφές, ούτε για χάρη κάποιων ή για εκδίκηση άλλων, αλλά όλες είναι προς το συμφέρον και την ωφέλεια των ανθρώπων. Οι νόμοι του Θεού δεν είναι όπως οι ανθρώπινοι νόμοι που έχουν πολύ το πρόσκαιρο, πολύ το ασαφές, πολύ το ανθρώπινο. Επειδή πολλοί νόμοι πολλές φορές ορίστηκαν για να ικανοποιήσουν ανθρώπινα πάθη.

Επειδή ορίζουν νόμους είτε για να πολεμήσουν κάποιους είτε για να ικανοποιήσουν τους φίλους τους. Δεν είναι όμως τέτοιοι οι νόμοι του Θεού, αλλά παραμένουν λαμπρότεροι από τον ήλιο, επειδή αποσκοπούν στο συμφέρον των νομοθετουμένων, και για να τους οδηγήσουν στην αρετή και προς την αλήθεια των πραγμάτων, και όχι σε ψεύτικα πράγματα, εννοώ τον πλούτο και την εξουσία, επειδή αυτά είναι ψεύτικα ενώ τα του Θεού είναι αληθινά.

Δεν αποσκοπούν οι νόμοι του Θεού στο πως θα γίνουν πλουσιότεροι οι άνθρωποι, ούτε στο πως θα πετύχουν στην παρούσα ζωή, αλλά στο πως θ’ απολαύσουν τα μέλλοντα αγαθά. Όλοι οι νόμοι του Θεού αναφέρονται στα αληθινά και σωστά πράγματα και δεν έχουν τίποτα το διεστραμμένο.

«πισταὶ πᾶσαι αἱ ἐντολαὶ αὐτού». Τι σημαίνει «πισταὶ» ; Βέβαιες, αμετακίνητες. Επειδή αν τις παραβούν, ακολουθούν οι τιμωρίες κι αυτές μένουν απαρασάλευτες. Αν τις παραβούν οι άνθρωποι ο Θεός τιμωρεί τις παραβάσεις. Μη λοιπόν λες ότι τα λόγια αυτά είναι απειλές ή ότι είναι υπερβολικά. Κανείς δεν ορίζει νόμους μόνο για απειλή αλλά και για σωφρονισμό. Αν δεν πιστεύεις πολύ από τα μελλοντικά, πάρε απόδειξη από τα γεγονότα του παρελθόντος.

Ο κατακλυσμός που έγινε την εποχή του Νώε, η πυρπόληση των Σοδόμων, η καταστροφή του Φαραώ, η πανωλεθρία των Ιουδαίων (μάλλον εννοεί το 70 μΧ από τον Τίτο), οι αιχμαλωσίες και οι πόλεμοι, ήταν απειλές ή πραγματικά γεγονότα ; Αν αυτά έγιναν επειδή παραβήκαν τον νόμο του τύπου (Παλαιά Διαθήκη) πολύ περισσότερο θα γίνουν αυτά που αναφέρονται στον νόμο της αλήθειας (Καινή Διαθήκη) καθ’ όσον και μεγαλύτερη ήταν η πονηριά αυτών που τα τόλμησαν μετά από τόση διδασκαλία και διόρθωση.

Με την ευκαιρία αυτή επιτρέψτε μου να παραθέσω και κάποια λόγια του αγίου Νεκταρίου από το βιβλίο του «Χριστιανική ηθική» και σκεφθείτε μόνοι σας πόσο κοντά ή μακριά στα λόγια των αγίων είναι τόσοι νόμοι που ορίστηκαν στην Ελλάδα, όπως ο νόμος περί ευθύνης Υπουργών, υποχρεωτικός εμβολιασμός για τον Covid, Συμφωνία των Πρεσπών, γάμος ομοφυλόφιλων, ταυτότητες, προσωπικοί αριθμοί, και τόσοι νόμοι που είναι ευνοϊκοί για τους ισχυρούς και άδικοι για τους απλούς πολίτες.

Γράφει λοιπόν ο άγιος στην σελίδα 66 του βιβλίου : «Οποιοσδήποτε νόμος για να έχει κύρος πρέπει να υποστηρίζεται από την αγιότητα, την δικαιοσύνη και την δύναμη του νομοθέτη. Αν ένας νόμος δεν έχει κύρος, αγιότητα δικαιοσύνη και δύναμη, δεν μπορεί να πετύχει την εφαρμογή του και σταδιακά χάνει την σημασία του. Το κύρος του νόμου μπορεί να υποστηριχθεί και μόνο από την δύναμη, χωρίς την αγιότητα και την δικαιοσύνη, αλλά τότε αυτός ο νόμος είναι άδικος και τυραννικός (ας τ’ ακούσουν αυτό οι «Δημοκράτες» κ. Μητσοτάκης, κ. Τσίπρας και οι υπόλοιποι).

Εκτός από την αγιότητα, την δικαιοσύνη και την δύναμη το κύρος κάθε νόμου πρέπει να στηρίζεται και πάνω στην αγάπη, ώστε ο νόμος να μην προκαλεί μόνο τον σεβασμό και τον θαυμασμό μας, αλλά και την ευγνωμοσύνη και την εμπιστοσύνη μας. Το κύρος κάθε αρχής και εξουσίας στην ανθρώπινη κοινωνία προέρχεται από τον Θεό».


Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 24) ΟΤΙ ΜΑΣ ΤΥΧΑΙΝΕΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΕΡΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

 



ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 110ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

«ἐξεζητημένα εἰς πάντα τὰ θελήματα αὐτοῦ». Όλα τα έργα του (και ο άνθρωπος) είναι παρασκευασμένα, ολοκληρωμένα, κατασκευασμένα, πεπληρωμένα, ικανά να εκτελούν τα θελήματά του, όχι ατελή, ούτε ανίκανα να φέρνουν εις πέρας τα προστάγματά του (άρα όταν το καλούν οι περιστάσεις να γίνουμε ήρωες και δεν γινόμαστε, φταίμε εμείς και μόνο εμείς. Είδα σ’ ένα ντοκιμαντέρ, η μεγάλη ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης Λέλα Καραγιάννη δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα γίνει τόσο μεγάλη, αλλά πήγε ένας Άγγλος στρατιώτης και την παρακάλεσε να τον κρύψει. Τι να έκανε, να άφηνε να τον πιάσουν οι Γερμανοί ; Έ μετά, το ένα έφερε το άλλο).

Όλη η φύση ενεργεί όπως θέλησε ο Θεός (νόμοι της φύσης) και όποτε θέλει μεταβάλλει ο Θεός την ενέργειά της (θαύματα) για να μάθουν οι πολλοί ανόητοι που θεοποιούν την φύση ότι δεν σέρνεται η φύση από τους νόμους της, αλλά τα πάντα η θέληση του Θεού επιτρέπει και παραχωρεί. Διότι αυτή η θέληση είναι που δημιούργησε την φύση και ρυθμίζει τα πάντα όπως θέλει (είτε επιτρέπει στους νόμους να λειτουργούν είτε όχι. Λέγαμε οι Χημικοί πριν χρόνια ότι αν συνεχιστεί η καταστροφή στο περιβάλλον με τέτοιους ρυθμούς σε 100 χρόνια δεν θα υπάρχει ζωή πάνω στην γη. Αυτό όμως όπως και οτιδήποτε άλλο θα γίνει μόνο αν το επιτρέψει η θέληση του Δημιουργού που μπορεί να μεταβάλλει τους νόμους της φύσης κατά το δοκούν).  

«ἐξεζητημένα εἰς πάντα τὰ θελήματα αὐτοῦ». Το θέλημά του από την αρχή γι αυτό τον σκοπό τα κατεσκεύασε (την φύση) ώστε με το μέγεθος, το κάλλος, την θέση, την ενέργεια, την υπηρεσία και όλα τ’ άλλα ανακινώντας την ψυχή του θεατή και ξυπνώντας την διάνοια στο ν’ αναζητήσει τον δημιουργό και αριστοτέχνη Θεό και να προσκυνήσει αυτόν που τα έφτιαξε (ο Αβραάμ βλέποντας την ομορφιά του έναστρου ουρανού ξεπέρασε την πίστη των ειδώλων και αναρωτήθηκε για τον αληθινό Θεό. Δυστυχώς σήμερα ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων που ζουν στις μεγάλες πόλεις δεν μπορούν από τα πολλά φώτα να δουν την ομορφιά του έναστρου ουρανού).

Δεν μας οδηγούν τα κτίσματα μόνο στην θεογνωσία αλλά μας παρέχουν και σπουδαία διδασκαλία για τον τρόπο ζωής μας. (από τα παραδείγματα που λέει ο Χρυσόστομος θα αναφέρω μόνο ένα) όταν δει το αμπέλι τον χειμώνα να είναι γυμνό από φύλλα και έλικες και σταφύλια, όπως τα ξερά οστά, και στην συνέχεια ερχομένης της άνοιξης ν’ αποκτά όλη την ομορφιά του, θα μπορέσει να φιλοσοφήσει (άνθρωπος) και για την ανάσταση του δικού του σώματος.

Την αγάπη προς τους κόπους θα την γνωρίσει από το μυρμήγκι, και την αγάπη για το ωραίο από την μέλισσα και το κοινωνικόν (ακόμα και μόνο το κοινωνικόν δηλαδή η σπλαχνική σχέση με τους άλλους αρκεί για να σωθούμε, ο Ιούδας όμως δεν το είχε ούτε αυτό και μη νομίζετε ότι είναι τόσο δύσκολο να γίνουμε σαν τον Ιούδα σε τόσες παγίδες που έχουμε πιαστεί σήμερα) … η μέλισσα θα σε διδάξει να μη θαυμάζεις το κάλλος των σωμάτων όταν δεν υπάρχει ψυχική ομορφιά, ούτε να περιφρονείς αυτούς που έχουν άσχημα σώματα όταν η ψυχή τους είναι στολισμένη με αρετές … όταν τα άλογα ζώα δεν ανησυχούν για την τροφή τους, ποια απολογία θα έχεις εσύ που δεν δείχνεις για τα παρόντα ούτε τόση περιφρόνηση όση τα πουλιά ;

«ἐξομολόγησις καὶ μεγαλοπρέπεια τὸ ἔργον αὐτοῦ». Κάθε έργο του Θεού. «ἐξομολόγησις» δηλαδή ευχαριστία και δόξα. Διότι καθένα από τα ορατά δημιουργήματα είναι ικανό να οδηγήσει τον θεατή σε ευχαριστία, σε ύμνο, σε έπαινο σε δοξολογία. Και το σκοτάδι και η μέρα, και η πείνα και η αφθονία, και η έρημος και αυτή που δεν κατοικείται, και η πλούσια και εύφορη, και η ζωή και ο θάνατος, και όλα τα ορώμενα μπορούν να διεγείρουν σ’ ευχαριστία (προς τον Θεό) αυτούς που τα εξετάζουν με πολλή προσοχή (δηλαδή γίνεται να είσαι μέσα στο Άουσβιτς και να πλημυρίζεις από ευχαριστία προς τον Θεό ; Σύμφωνα με τον Χρυσόστομο όχι μόνο γίνεται, αλλά αυτό ήταν το φυσιολογικό).

Οι άνθρωποι άλλα κάμνουν όταν ευεργετούν και άλλα όταν μισούν και αποστρέφονται. Ο Θεός όμως όλα τα κάμνει ευεργετών. Και ο κατακλυσμός και το πυρ που έκαψε τα Σόδομα ευεργεσίες του Θεού ήταν, όπως οι πατέρες όχι μόνο όταν φροντίζουν τα παιδιά τους αλλά και όταν τα τιμωρούν δεν είναι λιγότερο πατέρες (βλέπετε πόσο ανόητοι είμαστε όταν ανησυχούμε μη μας τύχει το ένα ή το άλλο, αφού ότι και να μας τύχει είναι ευεργεσία του Θεού).

«ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος». Αυτό νομίζω το λέει γι αυτούς που σκανδαλίζονται από τα βάσανα που ξαφνικά πέφτουν πάνω τους και σαν να τους λέει μην παραξενεύεστε βλέποντας να συκοφαντούνται άνθρωποι, να ταλαιπωρούνται, να υποφέρουν αν και είναι σπουδαίοι (όπως ο άγιος Νεκτάριος, ο παπα Αντώνης της Κιβωτού του Κόσμου, τώρα ο Τυχικός στην Κύπρο ή ακόμα και οι ίδιοι μας όταν μας τυχαίνουν ταλαιπωρίες).

Επειδή υπάρχει αμερόληπτο δικαστήριο (του Θεού), υπάρχει απόφαση καθαρή που αποδίδει στον καθένα αυτό που του αξίζει. Αν εσύ επιζητείς εδώ και τώρα να κρίνει ο Θεός, πρόσεχε μήπως βγει πρώτα εναντίον σου η καταδικαστική απόφαση (άρα ότι βάσανα και νάρχονται στην ζωή μας να μην εκπληττόμαστε και λυγίζουμε επειδή σίγουρα για εμάς είναι ευεργεσία από τον Θεό. Η καημένη η Πηνελόπη Δέλτα όταν στις 27 Απριλίου 1941 έμπαιναν οι Γερμανοί στην Αθήνα αυτοκτόνησε).  

Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 23) ΝΑ ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

 


 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 110ο ΨΑΛΜΟ

    «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΟΜΑΙ σοι, Κύριε, ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου». Τι σημαίνει «ἐν ὅλῃ» ; Με όλη την προθυμία, με όλη την προσοχή, απαλλαγμένος απ’ όλες τις βιοτικές φροντίδες, με τον νου υψωμένο στον ουρανό και την ψυχή ελεύθερη από τα δεσμά του σώματος. «Εν καρδία», όχι απλώς με λόγια, ούτε μόνο με την γλώσσα και το στόμα, αλλά και με την διάνοια.  

Στην ευχαριστία προς τον Θεό ξόδευε όλο τον χρόνο του (ο Δαβίδ) και για τις ευεργεσίες που έγιναν προς αυτόν και προς τους άλλους. Τίποτε άλλο δεν θέλει τόσο ο Θεός όσο αυτό. Αυτό είναι θυσία, αυτό προσφορά, αυτό απόδειξη ευγνώμονος ψυχής, αυτό πληγή κατά του διαβόλου. Απ’ αυτό δοξάστηκε ο Ιώβ … αυτό είναι κυρίως δείγμα καλοπροαίρετης ψυχής, το να ευγνωμονεί τον Θεό τις ώρες των θλίψεων και των δυσκολιών (καταλάβατε λοιπόν γιατί σήμερα τόσα πολλά θέλουν να μας κλέψουν λίγο χρόνο ; για να ξεχάσουμε τον Θεό).

Για να δείξει ότι αυτοί που δεν ενεργούν έτσι δεν φταίνε αυτά που τους συμβαίνουν αλλά η διεστραμμένη γνώμη τους πρόσθεσε «ἐν βουλῇ εὐθέων καὶ συναγωγῇ.  μεγάλα τὰ ἔργα Κυρίου». Τα έργα του Θεού πάντα είναι μεγάλα αλλά χρειάζεται ειλικρίνεια και καθαρότητα ψυχής για να τα δει ο άνθρωπος. Επειδή και ο ήλιος είναι λαμπρός αλλά όχι γι αυτούς που έχουν άρρωστα μάτια.

Όταν δεις κάποιον να κατηγορεί τα έργα του Θεού όχι μόνο να μη δίνεις σημασία στα λόγια του, αλλά να καταλαβαίνεις πόσο άρρωστος είναι. Όπως κι εκείνος που λέει ότι είναι σκοτεινός ο ήλιος δείχνει απλά ότι πάσχει στην όραση κι εκείνος που λέει ότι είναι πικρό το μέλι πάσχει στην γεύση … αν ένας έχει ψυχή ειλικρινή και όχι διεστραμμένη κι αυτά που θεωρούνται βάσανα θα έμενε έκπληκτος από την ωφέλεια που έχουν. Κι αφήνοντας άλλα βάσανα ας ασχοληθούμε μόνο με τον θάνατο, την αρρώστια, την φτώχια και τα παρόμοια. Αν ένας έχει ειλικρινή καρδιά κι αυτά θα τα αποδεχθεί και θα θαυμάσει.

Αν και εξ αιτίας της αμαρτίας μπήκε ο θάνατος στην ζωή μας, αλλ’ όμως είναι τόση η αφθονία της αγαθότητας του Θεού και η φιλανθρωπία και η υπερβολική κηδεμονία του, ώστε κι αυτόν να τον χρησιμοποιήσει για το καλό του γένους μας. Πες μου, τι βαρύ έχει ο θάνατος ; δεν είναι απαλλαγή από τους κόπους ; δεν είναι τερματισμός φροντίδων ; Δεν ακούς τον Ιώβ που τον εγκωμιάζει και λέει «Ο θάνατος είναι ανάπαυση για τον άνθρωπο». Δεν είναι κόψιμο της κακίας ; Επειδή αν είναι κάποιος πονηρός κόβεται η δυνατότητα για κακίες μόλις πεθάνει. «Ο γαρ αποθανών δεδικαίωται από της αμαρτίας», δηλαδή δεν μπορεί να προσθέσει άλλες αμαρτίες.

Αν κάποιος είναι αγαθός και πεθάνει, σε ασφάλεια θα βρίσκονται όλα τα έργα της αρετής του και δεν κινδυνεύει να χάσει τον θησαυρό του. Αυτούς που ζουν, πες μου, δεν τους κάμνει πιο σώφρονες κι επιεικείς ; Δεν βλέπεις ότι συχνά προσερχόμενοι σε κηδεία οι πλούσιοι και αλαζόνες που έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους, όταν δουν το σώμα κουφό κι ακίνητο, και τα παιδιά να είναι ορφανά και την γυναίκα χήρα, και τους φίλους σκυθρωπούς και όλο το σπίτι βυθισμένο στην λύπη, πως συμμαζεύονται, πως ταπεινώνονται, πως συντρίβονται ;

Κι αν και είχαν ακούσει μύριες διδασκαλίες χωρίς να ωφεληθούν τίποτα, από το θέαμα εκείνο συνέρχονται επειδή συνειδητοποίησαν την ευτέλεια και φθορά της ανθρώπινης φύσης, και το σαθρό και άστατο της δύναμής τους, και προβλέποντας από τις ξένες συμφορές αυτά που περιμένουν κι αυτούς.

Αν και υπάρχει ο θάνατος συμβαίνουν τόσες αρπαγές, τόσες πλεονεξίες, και όπως τα ψάρια καταπίνουν τους αδύνατους οι δυνατότεροι, αν δεν υπήρχε ο θάνατος τι θα τους σταματούσε ; διότι αν και γνωρίζουν ότι δεν θ’ απολαύσουν αυτά που αρπάζουν, αλλά είτε θέλουν είτε όχι θα τα εγκαταλείψουν σε άλλους, δείχνουν τόση λύσσα και μανία, αν ήξεραν ότι θα τα έχουν για πάντα τι θα μπορούσε να σβήσει την πονηρή τους επιθυμία ;

Τα στεφάνια του μαρτυρίου δεν πλέκονται με τον θάνατο ; Ο Παύλος δεν έστησε αμέτρητα τρόπαια λέγοντας «Καθημερινά πεθαίνω με την καύχηση που έχω για σας» ; Διότι δεν είναι ο θάνατος κακός, αλλά ο πονηρός θάνατος είναι κακός. Γι αυτό λέει «Τίμιος ενώπιον του Κυρίου ο θάνατος των οσίων αυτού». Και αλλού λέει «Θάνατος αμαρτωλών πονηρός» και αυτό ονομάζει πονηρό, το να πεθάνει κανείς έχοντας πονηρή συνείδηση που την βαραίνουν και την πιέζουν πολλά φορτία αμαρτιών.

Εκείνος όμως που έχει καθαρή συνείδηση, τρέχει προς τα βραβεία, προς τους στεφάνους. Και για να μάθεις ότι τον φόβο για τον θάνατο δεν τον προκαλεί ο ίδιος του αλλά η κακή προαίρεση των ανθρώπων άκουσε τον Παύλο πως τον επιζητεί λέγοντας «Και πράγματι εμείς που είμαστε μέσα στο ανθρώπινο αυτό σώμα στενάζουμε, περιμένοντας την διαβεβαίωση της χάριτος της υιοθεσίας μας μαζί με την απολύτρωση του σώματός μας από την φθορά» και αλλού το ίδιο δηλώνει «Αλλά αν και χύνω το αίμα μου σαν σπονδή για την θυσία και την λειτουργία της πίστεώς σας, χαίρομαι και συγχαίρομαι μάζί με όλους σας».

Αν λοιπόν ο θάνατος όχι μόνο δεν είναι φοβιστικός αλλά και επιθυμητός από εκείνους που ζουν σωστά, πολύ περισσότερο δεν είναι η φτώχια και όλα τα άλλα (από τα λόγια του Χρυσοστόμου βγαίνει το συμπέρασμα ότι όλα αυτά που φοβόμαστε καθημερινά, φτώχια, αρρώστια, ζημιές, ατυχήματα, πρόστιμα, χρέη, ταλαιπωρίες, απολύσεις, ακόμα και ο θάνατος δεν είναι πραγματικά κακά, αλλά τα θεωρούμε κακά επειδή δεν ζούμε σωστά, δηλαδή σύμφωνα με τις εντολές του Θεού).         

Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2025

Να γιατί είμαστε τόσο φοβισμένοι σήμερα οι Έλληνες

 




 

Ο Μέγας Χρυσόστομος που γιορτάσαμε την μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου, σχολιάζοντας τα τελευταία λόγια του 109ου ψαλμού «ἐκ χειμάρρου ἐν ὁδῷ πίεται, διὰ τοῦτο ὑψώσει κεφαλήν» έδωσε την εξήγηση γιατί είμαστε τόσο φοβισμένοι σήμερα οι Έλληνες.

«ἐκ χειμάρρου ἐν ὁδῷ πίεται». Εδώ δείχνει την ταπεινή διατροφή του (του Χριστού), τον απλοϊκό τρόπο της ζωής του, που ήταν τόσο λιτή (η ζωή του) ώστε να πίνει νερό από τον χείμαρρο … διότι αυτή την φιλόσοφη δίαιτα ήρθε να διδάξει, την εγκράτεια στο στομάχι, την καταπάτηση στην φαντασία, την αποστροφή στην αλαζονεία.

Έπειτα για να δείξει το κέρδος της ζωής αυτής πρόσθεσε «διὰ τοῦτο ὑψώσει κεφαλήν».  Αυτό ήταν καρπός της ταπεινοφροσύνης και του σκληρού βίου. Αυτά δεν ειπώθηκαν για την θεότητα (του Χριστού) αλλά για την σάρκα του που έπινε νερό από τον χείμαρρο και δοξάστηκε. Διότι όχι μόνο δεν την έβλαψε σε τίποτα αυτή η ευτέλεια, αλλά και την ανέβασε σε ύψος απερίγραπτο.  Και εσύ λοιπόν αγαπητέ έχοντας τέτοιο υπόδειγμα, φεύγε τον μπερδεμένο και γεμάτο από φαντασίες τρόπο ζωής και επιδίωκε τον ταπεινό και απλό, αν θέλεις να γίνεις λαμπρός και σπουδαίος. Επειδή γι αυτό ήρθε ο Δεσπότης σου (ο Χριστός), για να σου διδάξει αυτό τον τρόπο ζωής. 

Ας τ’ ακούσουν αυτά όσοι επιδιώκουν να είναι γεμάτο το τραπέζι τους από κάθε είδους εδέσματα και φροντίζουν να τρώνε και να πίνουν τα νοστιμότερα φαγητά και τα καλύτερα κρασιά και καταποντίζουν τον εαυτό τους στον γκρεμό και γίνονται τιποτένιοι. Δεν σε κάμνει σπουδαίο το να έχεις ανάγκη από πολλά, ούτε σε κάμνει ασήμαντο το να χρειάζεσαι λίγα. Κι αν θέλετε ας σχηματίσουμε την εικόνα και των δύο, και των πλούσιων και ισχυρών με τις ανέσεις τους, τους ακολούθους τους, τους σωματοφύλακές τους, την πολυτέλεια της ζωής τους, και των άλλων που δεν απολαμβάνουν τίποτα απ’ αυτά, και ζουν μόνο με νερό, ψωμί και φτωχικά ρούχα.

Ποιος από τους δύο είναι πραγματικά σπουδαίος και ποιος είναι πραγματικά ασήμαντος ; Δεν είναι ολοφάνερο ότι είναι ο δεύτερος πραγματικά σπουδαίος ; Επειδή αυτός και τον βασιλιά (την εξουσία) μπορεί να περιφρονήσει, ενώ ο άλλος είναι δούλος όλων αυτών στους οποίους οφείλεται η πολυτελής ζωή του, σκύβει το κεφάλι, τους κολακεύει, ικανοποιεί τις απαιτήσεις τους για να μη χάσει τις απολαύσεις του. Επειδή τίποτα δεν σε κάνει τόσο δούλο όσο το να χρειάζεσαι πολλά για να ζήσεις, και τίποτα δεν σε κάμνει τόσο ελεύθερο όσο το να έχεις μόνο μια ανάγκη.

… Διότι τίποτα δεν δίνει τόση δύναμη στην ψυχή όσο το ν’ απαλλαχθεί απ’ όλες τις φροντίδες, και τίποτα δεν την κάμνει τόσο αδύναμη όσο το να είναι σκλαβωμένη σ’ αυτές … (τον άνθρωπο αυτόν) ούτε ο θυμός τον σπαράσσει, ούτε φθόνος ούτε ζήλεια ούτε οι φροντίδες τον λειώνουν ούτε ζηλοτυπίες ούτε κενοδοξία ούτε αλαζονεία ούτε τίποτα άλλο από τα παρόμοια, αλλά είναι σαν το λιμάνι το απαλλαγμένο από τα κύματα είναι η ψυχή του, και οδεύει εύκολα προς τον ουρανό, χωρίς να σκλαβώνεται σε τίποτα από τα παρόντα.

Μη μου πείτε ότι τα λόγια αυτά του Χρυσοστόμου δεν εξηγούν γιατί είμαστε τόσο φοβισμένοι σήμερα οι Έλληνες ; Ο Χριστός έπινε νερό από τον χείμαρρο κι εμείς και το νερό το πληρώνουμε. Μόνο σκεφθείτε πόσα πάγια έξοδα έχουμε κάθε μήνα. Ποια σχέση έχει η δικιά μας ζωή με την ζωή της γενιάς του 1940 ; Εδώ κατάφεραν την περίοδο της «πανδημίας» να στέλνουμε μήνυμα με το κινητό για να πάρουμε την άδεια να βγούμε από το σπίτι μας !

Νομίζω αυτό που λέει ο Χρυσόστομος είναι πολύ απλό. Όσο περισσότερα κινδυνεύεις να στερηθείς τόσο πιο φοβισμένος είσαι. Αν δεν έχεις τίποτα να χάσεις τι να φοβηθείς ; Όταν εργαζόμουν ως Ιατρικός Επισκέπτης μας έλεγαν κάποιοι Σύμβουλοι πόσα θα στερηθούμε αν μας απολύσει η Φαρμακευτική Εταιρεία. Δεν ήταν μόνο ο μισθός αλλά και ταξίδια, γεύματα σε πολυτελή εστιατόρια, διαμονή σε ξενοδοχεία πολλών αστέρων, δωρεάν αυτοκίνητο και μέσα σ’ όλα και πολλές ευκαιρίες για ελκυστικές αμαρτίες. Κι εμείς τρέμαμε μην τα στερηθούμε όλα αυτά.

Να θυμηθούμε και τον μεγάλο Στέλιο Καζαντζίδη που έλεγε : «Πιο καλά στο φτωχικό ψωμί κι ελιά /παρά χίλια καλά στην πικρή ξενιτιά». Λέει συχνά ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς ότι και η μετανάστευση στην Γερμανία που μας καθοδηγούσαν μετά το 1950 ήταν μία ακόμα παγίδα που έστησαν στους Έλληνες.   


Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 22)

 

 


 

 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 109ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια και τέλος)

 «ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν ἁγίων». Και αυτό είναι αποτέλεσμα της δύναμης εκείνου (του Θεού), το να κάνει τόσο λαμπρούς τους αγίους … γιατί δεν είπε ««ἐν τή λαμπρότητι τῶν ἁγίων» αλλά «ἐν ταῖς λαμπρότησι» ; επειδή είναι πολλά και διάφορα τα βραβεία (μας έλεγε κάποτε ένας μοναχός στην Ιερά Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους ότι στην μέλλουσα ζωή οι δίκαιοι θα είναι σαν ένα ποτήρι, άλλος μεγάλο και άλλος μικρό. Κάθε ποτήρι θα ξεχειλίζει από την χάρη του Θεού, κανείς δεν θα νοιώθει κάποια έλλειψη, αλλά δεν θα ξέρουν τα μικρά ποτήρια τι υπερβολική χάρη έχουν τα μεγάλα ποτήρια. Ήταν μπροστά και ο μακαρίτης Γιάννης Ιωαννίδης και μας έλεγε ότι η χειρότερη περίοδος της ζωής του ήταν τότε που ήταν Υπουργός Αθλητισμού) … είναι της απερίγραπτης δύναμης του Θεού το να οδηγήσει τα φθαρτά και πρόσκαιρα σώματα σε τόση ισχύ και δύναμη.

«ἐκ γαστρὸς πρὸ ἑωσφόρου ἐγέννησά σε». Για να δείξει ότι αυτά τα κατορθώνει ο ομοούσιος με τον Πατέρα (ο Υιός) … όχι προ της ανατολής του εωσφόρου (του αυγερινού), αλλά προ της δημιουργίας, πριν να γίνει ο εωσφόρος. Γνωρίζει η Γραφή να τα ξεχωρίζει αυτά, (άλλο) όταν λέει προ της δημιουργίας και (άλλο) όταν λέει προ της ενεργείας (φαίνεται κάποιοι νόμιζαν ότι τα λόγια αυτά αναφέρονται στην Γέννηση του Χριστού που έγινε νύκτα, γι αυτό ο Χρυσόστομος λέει στο σημείο αυτό πολλά επιχειρήματα για να δείξει ότι δεν αναφέρονται στην κατά σάρκα Γέννηση από την Παναγία, αλλά στην κατά Πνεύμα Γέννηση από τον Πατέρα. Εξ άλλου, λέει, και ο Χριστός έτσι ερμήνευσε τα λόγια αυτά του ψαλμού, γι αυτό ρωτούσε τους Ιουδαίους, «πως αν είναι υιός του Δαβίδ, ο Δαβίδ τον αποκαλεί Κύριό του ;») … μη λοιπόν σκοντάφτεις στις λέξεις, αλλά να δέχεσαι την έννοιά τους όπως αρμόζει στον Θεό.

Και δες την σοφία του προφήτη. Δεν άρχισε τον ψαλμό με τα λόγια αυτά, αλλά τα είπε αφού πρώτα παρουσίασε τα κατορθώματα του Υιού. Αυτό ακριβώς έλεγε και ο Χριστός «αν δεν πιστεύετε στα λόγια μου, πιστέψτε στα έργα μου» … αρκούσε να πει ο προφήτης «ἐγέννησά σε» αλλά έβαλε και το «ἐκ γαστρὸς» γι αυτούς που τα σκέφτονται όλα γήινα, για να δείξει την γνησιότητα της γέννησης,  όπως κι όταν λέει χέρι, εννοεί την δημιουργική δύναμη του Θεού.

«ὤμοσε Κύριος καὶ οὐ μεταμεληθήσεται· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ». Βλέπεις πως άλλοτε μιλάει για την θεότητα (του Υιού) και άλλοτε  για την ανθρώπινη φύση του ; … Και γιατί είπε «κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ» ;  και για τα μυστήρια επειδή εκείνος (ο Μελχισεδέκ) προσέφερε άρτο και οίνο στον Αβραάμ και επειδή αυτή η ιερωσύνη είναι ελεύθερη από τον νόμο και επειδή είναι ατελείωτη και χωρίς αρχή (στην Ελλάδα δεν γίνεται ένας Επίσκοπος αν δεν πάρει την υπογραφή του Προέδρου της Δημοκρατίας !)

… αυτά που είχε ο Μελχισεδέκ συνεσκιασμένα (συμβολικά) έγιναν πραγματικότητα στον Χριστό (όλη η Παλαιά Διαθήκη δείχνει την προσμονή του Χριστού να σαρκωθεί, λένε κάποιοι άγιοι) … με το «ὤμοσε» μην νομίζεις ότι ορκίστηκε ο Θεός, αλλά εννοεί αυτό που οπωσδήποτε θα γίνει … ο ψαλμός αναφέρεται μια στα παρόντα μια στα μέλλοντα. Πρώτα μιλώντας για την μέλλουσα κρίση μαλακώνει τις σκληρές καρδιές και μετά μιλάει για τα παρόντα … βλέπεις ότι δεν πρέπει απλώς να στεκόμαστε στις λέξεις ; (οι καημένοι οι Προτεστάντες μόνο αυτό μπορούν να κάνουν) …

«Κύριος ἐκ δεξιῶν σου». Επιστρέφει τον λόγο στην σάρκα επειδή βλέπεται (η σάρκα του Χριστού) να αγωνιά (στην Γεσθημανή), να ιδρώνει και μάλιστα τέτοιο ιδρώτα σαν  θρόμβους αίματος και να ενισχύεται (από άγγελο). Διότι τέτοια είναι η φύση της σάρκας (άρα εμείς όταν μπροστά στα μεγάλα διλλήματα της ζωής μας παίρνουμε αποφάσεις χωρίς ούτε ν’ αγωνιάμε ούτε να ιδρώνουμε από ψυχική υπερένταση ενεργούμε αφύσικα).

«συνέθλασεν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς αὐτοῦ βασιλεῖς·  κρινεῖ ἐν τοῖς ἔθνεσι, πληρώσει πτώματα, συνθλάσει κεφαλὰς ἐπὶ γῆς πολλῶν». Αν χρησιμοποιεί η Γραφή τόσο ωμά τις λέξεις μην απορήσεις, επειδή συνηθίζει να το κάμνει. Εδώ αναφέρεται και στην κρίση των εχθρών της Εκκλησίας και στην κρίση των δαιμόνων από τον Χριστό (που έγινε όταν σαρκώθηκε) … το «συνθλάσει κεφαλὰς» αν το ερμηνεύσει κάποιος μεταφορικά σημαίνει ότι θα εξαφανίσει την παραφροσύνη, ενώ αν το ερμηνεύσει αισθητά την συμφορά των Ιουδαίων το 70 μΧ από τον Τίτο.

«ἐκ χειμάρρου ἐν ὁδῷ πίεται». Εδώ δείχνει την ταπεινή διατροφή του (του Χριστού), τον απλοϊκό τρόπο της ζωής του, που ήταν τόσο λιτή (η ζωή του) ώστε να πίνει νερό από τον χείμαρρο (ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς λέει ότι ήταν παγίδα να αφήσουμε την ύπαιθρο και να μαζευτούμε όλοι στις πόλεις) … διότι αυτή την φιλόσοφη δίαιτα ήρθε να διδάξει, την εγκράτεια στο στομάχι, την καταπάτηση στην φαντασία, την αποστροφή στην αλαζονεία.

Έπειτα για να δείξει το κέρδος της ζωής αυτής πρόσθεσε «διὰ τοῦτο ὑψώσει κεφαλήν».  Αυτό ήταν καρπός της ταπεινοφροσύνης και του σκληρού βίου. Αυτά δεν ειπώθηκαν για την θεότητα (του Χριστού) αλλά για την σάρκα του που έπινε νερό από τον χείμαρρο και δοξάστηκε. Διότι όχι μόνο δεν την έβλαψε σε τίποτα αυτή η ευτέλεια, αλλά και την ανέβασε σε ύψος απερίγραπτο.  Και εσύ λοιπόν αγαπητέ έχοντας τέτοιο υπόδειγμα, φεύγε τον μπερδεμένο και γεμάτο από φαντασίες τρόπο ζωής και επιδίωκε τον ταπεινό και απλό, αν θέλεις να γίνεις λαμπρός και σπουδαίος. Επειδή γι αυτό ήρθε ο Δεσπότης σου (ο Χριστός), για να σου διδάξει αυτό τον τρόπο ζωής.   


Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2025

Τι είπε ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς για τον προσωπικό αριθμό

 




 

Ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς στην ομιλία του με τίτλο «Έξοδος χωρίς Μωυσή δεν γίνεται» αναφέρθηκε και στον προσωπικό αριθμό. Επειδή στις μέρες μας ακούγονται πολλά για το θέμα αυτό, πληκτρολόγησα τα λόγια του Γέροντα επειδή το βλέπω στην ζωή μου ότι ορθοτομεί τον λόγο της αληθείας.

Το μόνο που μας ενδιαφέρει τώρα, οι καλοί Χριστιανοί, να πάρουμε τον προσωπικό αριθμό, την ταυτότητα ; Γίνε άγιος βρε, άμα γίνεις άγιος … Αν όλοι εμείς που λέμε για τον προσωπικό αριθμό πούμε μέχρι την άλλη Κυριακή πρέπει να φύγουν διαόλια από πάνω μας, ούτε προσωπικός αριθμός ούτε τίποτα. Τι πάθη έχω ; ένα, δυο, τρία … το μεγαλύτερο είναι η κακία, κακία ο ένας για τον άλλο. Να τον φάμε λάχανο. Το μεγαλύτερο έλεος που μπορούμε να κάνουμε εμείς για να ευαισθητοποιηθεί ο Θεός είναι, ποιος μ’ έκανε κακό είναι «Θεός σχωρέστον». Πως θα σε συγχωρέσει εσένα ο Θεός ;  

Αν σε δει εσένα ο Θεός, δε λέω για μια μέρα γιατί η μετάνοια είναι σε δευτερόλεπτα, για μια βδομάδα, ας κάνουμε ένα τεστ για μια βδομάδα, όσοι είναι για τον προσωπικό αριθμό που υποτίθεται δεν θέλουν να τον πάρουν, να πούνε «δεν μας ενδιαφέρει η ταυτότητα, θα τακτοποιήσουμε την ψυχούλα μας, να την κάνουμε καλύτερη».

Χαμός θα γίνει. Θα κατέβει ο Θεός και τα διαόλια θα τα πνίξει στο Ειρηνικό ωκεανό, θα τα πάει όλα μαζί κάτω. Και θα ελευθερωθούμε. Δεν μας ενδιαφέρει η βασιλεία του Θεού, πραγματικά δεν μας ενδιαφέρει. Ο προσωπικός αριθμός τι είναι ; δηλαδή δεν θα είμαι με τον Θεό ; Εγώ δεν είμαι υπέρ να τον πάρουμε. Αλλά δεν θα σωθούμε επειδή δεν θα πάρουμε τον αριθμό αυτόν.

Δηλαδή δεν θα πάρω τον αριθμό αυτόν, αλλά τον άλλο άνθρωπο θα τον καθαρίσω, θα του βγάλω τα έντερα. Έχουμε κακία. Οι Χριστιανοί το 2025 έχουμε κακία, βρωμιές, ακαθαρσίες … αλλά δεν θέλουμε να πάρουμε τον προσωπικό αριθμό. Σιγά τα λάχανα.

Δηλαδή μαζεύονται τώρα, έχουν κάνει κάτι ομάδες, υπογραφές μαζεύουν … Μάζεψε και ο Χριστόδουλος 3,5 εκατομμύρια υπογραφές. Που πήγαν αυτές οι υπογραφές του μακαριστού Χριστοδούλου ; στον κάλαθο των αχρήστων. Μάζεψε 1,5 εκατομμύριο στην Αθήνα, κανένα εκατομμύριο στην Θεσσαλονίκη, χειροκροτούσαν ενθουσιασμένοι, αυτός είναι Αρχηγός της Εκκλησίας … Μαζέψαν 3,5 εκατομμύρια υπογραφές, και που πήγαν αυτές ; τζίφος.

Είμαστε ψεύτες. Δε πα να πάρεις εφτακόσιες χιλιάδες υπογραφές. Ο Θεός για να μας σώσει δεν έβαλε υπογραφή σε χαρτί, έσταξε το αίμα του κάτω στη γη. Σταυρώθηκε και τον σταυρώσαμε εμείς. Και δεν μας εκδικήθηκε, να πει, θα σας φτιάξω τώρα. Είπε «Πάτερ, άφες αυτοίς». Αν δεν έχουμε τέτοια στάση ενώπιον του Θεού δεν πρόκειται να μας γλιτώσει κανένας απ’ αυτά τα διαόλια.

Και λέω σε κάποιον, αυτοί που μαζεύουν τις υπογραφές για τον προσωπικό αριθμό τον παπα Γιώργη οι περισσότεροι απ’ αυτούς που ηγούνται της προσπάθειας δεν θέλουν ούτε να τον ακούσουν, ούτε να τον δουν. Πως το εξηγείς αυτό ; Κι εγώ δεν συμφωνώ να πάρουμε τον προσωπικό αριθμό. Κι αυτός δεν συμφωνεί. Αλλά γιατί δεν συμφωνούμε μεταξύ μας ;

Κι έχουμε και κακίες, που εγώ είμαι μαύρο πρόβατο για όλους αυτούς. Καυσοκαλύβια, Άγιον Όρος, Αρχιεπισκοπές, Πατριαρχεία, ακούν Αλευράς και φωνάζουν φάτε τον. Ενωμένες Ρωμιοσύνες, διαλυμένες Ρωμιοσύνες, ομάδες διάφορες, Φτάχνουν τώρα μια ομάδα λέγεται Έξοδος νομίζω, η Έξοδος του Μωυσή.

Την διαβάσατε την έξοδο του Μωυσή εσείς που θα κάνετε έξοδο από τις ταυτότητες κι από τον προσωπικό αριθμό ; Αν δεν ήταν ο Μωυσής Αρχηγός, ο Θεός θα τους είχε αφανίσει όλους τους Εβραίους. Γιατί είχαν κακία, γογγύζανε εναντίον του Μωυσή. Και οι Εβραίοι τον Μωυσή είχαν, τον ακούγαν ; Οι Έλληνες είναι αφεντικά όλοι, δεν θέλουν άλλο αφεντικό. Κάθε ένας είναι ένα κράτος μόνος του.      

Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025

Άνθρωποι και ανθρωπάκια

 




 

Είδα στο YouTube την ταινία «A Powerful True Story of Love and Hope in the Darkest of Times». Στα χρόνια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου είχαν πάρει οι Σοβιετικοί με διαταγή του Στάλιν πολλές γυναίκες από τα χωριά της Ουγγαρίας και τις οδήγησαν σε ανθρακωρυχεία όπου δούλευαν σε απάνθρωπες συνθήκες μέχρι το 1949 που ευόδωσε ο Στάλιν να επιτρέψει την επιστροφή τους στα χωριά τους.

Η ταινία είναι στην ουγγρική γλώσσα, αλλά έχει αγγλικούς υπότιτλους. Ένας από τους αξιωματικούς εκεί αγάπησε την ηρωίδα και της έσωσε την ζωή κι έτσι στην επιστροφή τους βρέθηκε στο δίλλημα να τον ακολουθήσει στην Γερμανία ή να επιστρέψει στους γονείς της και την κόρη της. Βασανίστηκε η καρδιά της κι έσταξε αίμα μέχρι τελικά να επιλέξει το δεύτερο. Από την ταινία συνειδητοποίησα μια διαφορά που έχουν οι Άνθρωποι από τα ανθρωπάκια.

Οι Άνθρωποι μοιάζουν με τον Υιό του Ανθρώπου, τον Χριστό, ο οποίος στον κήπο της Γεσθημανή βασανίστηκε μεταξύ της επιλογής να μείνει υπάκουος στον Πατέρα του και να πιει το πικρό ποτήρι ή να το αποφύγει. Μπορούσε, αν ήθελε, ως Θεός να το αποφύγει, αφού λίγο πριν το είχε δηλώσει ότι με την θέλησή του παραδίδει την ψυχή του. Ήταν τόση η αγωνία του που έτρεχε ο ιδρώτας του σαν θρόμβοι αίματος, επειδή από την υπερβολική υπερένταση έσπαζαν τα αιμοφόρα αγγεία του προσώπου του. Τελικά επέλεξε το πρώτο, να κάνει το αρεστό στον Πατέρα του.

Οι Άνθρωποι λοιπόν μπροστά στις σοβαρές αποφάσεις πλημυρίζουν από αγωνία. Η καρδιά τους στάζει αίμα μέχρι να καταλήξουν ποιον δρόμο θα ακολουθήσουν. Έχουν μεγάλη καρδιά που αντέχει τους δισταγμούς, τις αμφιβολίες, την καθυστέρηση. Ταιριάζουν και σ’ αυτούς τα λόγια του μεγάλου Κωστή Παλαμά «η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα, με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα».

Ναι, οι Άνθρωποι μπροστά στις μεγάλες αποφάσεις κοντοστέκονται. Δε βιάζονται να προχωρήσουν κι ας τους σπρώχνει όλος ο κόσμος. Δικαίωμά τους να κάμνουν τις προτάσεις τους οι οποιοιδήποτε άλλοι και να έχουν τις επιθυμίες τους. Οι Άνθρωποι όμως περιμένουν να δουν προς ποια επιλογή θα κλείνει η καρδιά τους. «Αν ήμουν στην θέση σου αυτό θα έκαμνα» είπε κάποτε στον Μέγα Αλέξανδρο ο Στρατηγός Παρμενίων. «Κι εγώ το ίδιο θα έκαμνα, αν δεν ήμουν ο Αλέξανδρος» του απάντησε ο Μέγας.      

Τα ανθρωπάκια ούτε που καταλαβαίνουν ποιες είναι σοβαρές αποφάσεις. Απλώς κάμνουν ότι τους λένε οι άλλοι. Νομίζουν επειδή αυτοί που τους μιλάνε είναι γονείς, Εξομολόγοι, Ηγούμενοι, Καθηγητές, συγγενείς, φίλοι, ότι πρέπει να κάνουν απ’ ευθείας αυτό που τους λένε. Έχουν μικρή καρδιά που δεν αντέχει να στάζει αίμα από την αμφιβολία και τον δισταγμό. Κάπως έτσι και η Σαλώμη έτρεξε αμέσως να υπακούσει στην πρόταση της μοιχαλίδας μητέρας της και ζήτησε το κεφάλι του Ιωάννη του Προδρόμου.

Τα ανθρωπάκια δεν ξέρουν να φέρονται σε ανθρώπους. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μην είναι μπερδεμένο το κεφαλάκι τους. Δεν αντέχουν ενώ ζουν την κόλαση μέσα τους, στους γύρω να μην δείχνουν τίποτα. Δεν είναι σε θέση να ζήσουν αυτό που λέει ο μεγάλος Στέλιος Καζαντζίδης «κι αν γελάω είναι ψέμα / η καρδιά μου στάζει αίμα». Τα ανθρωπάκια δεν είναι σαν τον μεγάλο Θεόδωρο Κολοκοτρώνη που περιποιήθηκε τον φονιά του αδερφού του και δεν τον παρέδωσε στο εκτελεστικό απόσπασμα.       

Τελικά αυτό που ξεχωρίζει τους Ανθρώπους από τα ανθρωπάκια είναι  «της καρδιάς το πύρωμα και το αίμα». Όσο πιο κοντά είναι κανείς στα μεγάλα διλλήματα της ζωής του στους θρόμβους αίματος που έσταζαν από τον Υιό του Ανθρώπου, τόσο περισσότερο Άνθρωπος είναι.    

Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025

Περιγραφή της μέλλουσας ζωής από τον Χρυσόστομο (Τόμος 6ος - Μέρος 21)

 



 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 109ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

Πράγματι ποιος δούλος υπάκουσε με τόση αφοσίωση στον βασιλιά (στην εξουσία), όπως οι πιστοί στον Παύλο που έστελνε μόνο επιστολές ; … για όλα αυτά δεν  λέει ο ψαλμός απλώς «κυρίευε» αλλά «κατακυρίευε» για να δείξει την παρατεταμένη εξουσία (του Χριστού). Και βλέποντας αυτά οι πολέμιοι δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα (ενάντια στους πιστούς), αν και είχαν με το μέρος τους τούς νόμους, τους δημίους και όλη την εξουσία.

 … Επειδή σε όλα ήταν μαζί τους ο Χριστός, οι πιστοί σαν να αγωνιζόντουσαν με ξένα σώματα, και ήταν απαλλαγμένοι από όλα τα δυσάρεστα της ζωής, χαιρόντουσαν και σκιρτούσαν και επειδή βρίσκονταν κάτω από την εξουσία του Χριστού δεν υπολόγιζαν ούτε χρήματα, ούτε σώματα ούτε την ζωή τους (πόσο μακριά απ’ αυτά είμαστε εμείς που μόνο και μόνο για να μην ταλαιπωρηθούμε λίγο από τα μέτρα της Κυβέρνησης ενάντια στους ανεμβολίαστους  τρέξαμε «σαν χαζά» κι εμβολιαστήκαμε για τον Covid).

Ώστε κι αν ακόμα λέγεται ότι ο Πατέρας θέτει τους εχθρούς κάτω από τα πόδια του (του Υιού), δεν λέγεται σαν να μην ενεργεί τίποτα ο Υιός, αν και στην πραγματικότητα όλα τα έκανε ο Υιός (στην Παλαιά Διαθήκη ο Υιός δηλαδή ο Χριστός είναι που τα ενεργεί όλα) … βλέπεις ότι αν και λέγεται ότι τα έργα γίνονται από τον Πατέρα, είναι και κατορθώματα του Υιού ; Και αντίθετα, όλα τα έργα του Υιού είναι και έργα του Πατέρα γι αυτό λέει ο Χριστός «Κανείς δεν έρχεται προς εμένα, αν δεν τον ελκύσει ο Πατέρας».

Ώστε οι Ιουδαίοι δεν είναι μόνο εχθροί αυτού (του Υιού) αλλά και του Πατέρα. Γι αυτό κι έφερε πάνω τους πανωλεθρία αν και όχι αμέσως μετά την Σταύρωση, και αφού τους έδωσε πολύ χρόνο για μετάνοια, αν ήθελαν να μετανοήσουν, και τους Αποστόλους άφησε (στα Ιεροσόλυμα) για να μάθουν απ’ αυτούς την δύναμή του μήπως έστω και αργά επιστρέψουν (το 70 μΧ δηλαδή 37 χρόνια μετά την Σταύρωση ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Τίτος ισοπέδωσε τα Ιεροσόλυμα, σταύρωσε χιλιάδες Ιουδαίους και σταμάτησε όταν δεν έβρισκε άλλα ξύλα, και όσους επέζησαν τους διασκόρπισε σε όλο τον κόσμο) … αν τελικά δεν μετανοήσουν και γίνουν καλύτεροι βλέποντας και να προσκυνείται απ’ όλο τον κόσμο εκείνος (ο Χριστός) που τον περιφρόνησαν, τότε λοιπόν απαλλαγμένοι από κάθε συγγνώμη, θα πέσουν στην αθάνατη κόλαση (και οι Έλληνες από τα ίδια κινδυνεύουμε αν δεν μετανοήσουμε). 

«μετὰ σοῦ ἡ ἀρχὴ ἐν ἡμέρᾳ τῆς δυνάμεώς σου». Μαζί σου (με τον Υιό) είναι, λέει, η εξουσία, δεν την αποκτάς αργότερα, αλλά σε σένα είναι από πάντα … οι βασιλείς από εξωτερική ενέργεια παίρνουν την εξουσία, ενώ αυτός (ο Υιός) στην φύση του είχε την εξουσία, στην ουσία του, δεν την προσέλαβε μετά την γέννησή του, αλλά έτσι γεννήθηκε (ο Χρυσόστομος με αυτά που λέει ουσιαστικά κτυπάει τις δοξασίες του Άρειου και όλων εκείνων όπως οι Ιεχωβάδες, που λένε ότι ο Χριστός ήταν κι αυτός κτίσμα και όχι Θεός)

… η εξουσία αυτού (του Υιού) δεν είναι όπως των ανθρώπων που πολλές φορές τους αφήνει ενόσω ζουν, και οπωσδήποτε θα τους αφήσει όταν πεθάνουν. Αλλά και όταν ζουν δεν έχουν πραγματική εξουσία αφού χρειάζεται συνεχώς να προστατεύονται από σωματοφύλακες (γιατί φοβούνται στην Ελλάδα τόσο πολύ αυτοί που μας κυβερνούν κι έχουν ένα σωρό αστυνομικούς να τους φυλάνε ; Γιατί, έτσι και λείψουν αυτοί θα ζημιωθεί σε τίποτα η χώρα ; Εδώ ο Καποδίστριας που ήταν πολύτιμος για την Ελλάδα και είχε μόνο 2 σωματοφύλακες και ο ένας ήταν και μονόχειρας).

(στην συνέχεια ο Χρυσόστομος απαριθμεί ένα σωρό καλά που συντελέστηκαν με την ενανθρώπιση του Χριστού) … η αρετή κατορθωνόταν με πολλή ευκολία, έθνη βαρβάρων μάθαιναν να φιλοσοφούν, κι αυτοί που ήσαν αγριότεροι από τα θηρία συναγωνίζονταν να ζουν όπως οι άγγελοι, και όπου γης φωτίζει ο ήλιος, τόση γη διέτρεχε το κήρυγμα του Ευαγγελίου μετά τον σταυρό και την ανάσταση. Όλα αυτά σκεπτόμενος ο προφήτης έλεγε «Μαζί σου θα είναι η εξουσία σου κατά την ημέρα που θα δείξεις την δύναμή σου».

(μετά ο Χρυσόστομος περιέγραψε πως θα είναι η μέλλουσα ζωή αφού κι εκείνη είναι ημέρα δύναμης του Χριστού) … δεν θα υπάρχει πλέον θάνατος, αρρώστια και γηρατειά, ούτε φτώχια και πειρασμοί κι επιβουλές, ούτε σπίτια και πόλεις και τέχνες και ναυτιλίες, ούτε ρούχα και τρόφιμα και ποτά, και κρεβάτια και τραπέζια και φώτα, ούτε παγίδες και διαμάχες και δικαστήρια, ούτε γάμοι και ωδίνες και γεννήσεις, αλλά όλα αυτά σαν σκόνη θα εξαφανιστούν και θα ξεκινήσει άλλη ανώτερη κατάσταση ζωής, με αφθαρσία, αθανασία, και πολλή δύναμη θα χαριστεί στο σώμα.

Αν όμως δεν πιστεύεις αυτά που λέχθηκαν, επειδή δεν τα βλέπεις παρόντα, από των παρόντων λάμβανε την απόδειξη για τα μέλλοντα. (ο Χρυσόστομος ξεκινάει από την δημιουργία μέχρι την επιθυμία των ανθρώπων να επισκεφτούν τους Αγίους Τόπους για να δουν τα μέρη που έζησε ο Χριστός και καταλήγει στον σταυρό που από κατάρα έγινε καύχημα) … αυτό (ο σταυρός) είναι αμυντήριο εναντίον των δαιμόνων, αυτό απαλλάσσει από ψυχικά νοσήματα, αυτό όπλο ανίκητο, αυτό ασφάλεια ασυναγώνιστη. Όχι μόνο τις εφόδους των βαρβάρων, όχι μόνο τις επιδρομές των εχθρών, αλλά κι αυτών των αγρίων δαιμόνων διαλύει τις φάλαγγες.    

«ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν ἁγίων». Εάν εδώ ήταν τέτοιοι (οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος των οποίων και  η σκιά έκαμνε θαύματα) σκέψου πως θα είναι την ημέρα εκείνη, όταν θα λάβουν άφθαρτα σώματα, αθάνατα, που θ’ ακτινοβολούν περισσότερο από κάθε ορατή λαμπρότητα καθώς και όλοι όσοι με άριστο τρόπο ζωής έζησαν την πίστη στον Χριστό.

 (ενώ εγώ ο χαζός άφηνα τον εαυτό μου να τρώει όλες τις χαζομάρες που μου πρόσφεραν. Θυμάμαι πόσο κολλημένος ήμουν κάποτε στην σειρά «Τόλμη και γοητεία» και περίμενα με αγωνία το επόμενο επεισόδιο. Έ βλέπεις και οι γυναίκες που έπαιζαν ήταν τόσο όμορφες. Γιατί και σήμερα πολλοί από εμάς σε κάποιες χαζομάρες δεν είμαστε κολλημένοι ;) Τα σώματα τότε (των αγίων) δεν θα είναι μόνο άφθαρτα και αθάνατα, αλλά θα ντυθούν και με δόξα απερίγραπτη.          

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

Η έκθεσή μου στην ΣΤ΄ Δημοτικού με θέμα : Γιατί εορτάζομεν την 28ην Οκτωβρίου

 


 


 

Χθες πήγα στο χωριό μου να δω την μητέρα μου που ζει μόνη της αφού κι εγώ και η αδερφή μου φύγαμε από το χωριό, κι ένας ξάδερφός μου με τον οποίο έχουμε το ίδιο όνομα και επώνυμο ήρθε και μούδωσε ένα τετράδιο λέγοντας «Ξάδερφε αυτό το τετράδιο της έκθεσης το βρήκαν κάπου πεταμένο μέσα σε μια αποθήκη του Δημοτικού Σχολείου και μου το έφεραν επειδή γράφει το όνομά μου, αλλά πρέπει να είναι δικό σου αφού το 1972 – 73 εσύ πήγαινες στην ΣΤ΄ Τάξη».

Το τετράδιο ήταν δικό μου αφού ο ξάδερφος είναι 15 χρόνια μικρότερος. Τότε το Δημοτικό Σχολείο είχε 35 μαθητές, αλλά εδώ και πολλά χρόνια είναι πλέον κλειστό και τα λιγοστά παιδιά φοιτούν σε γειτονικό χωριό. Με συγκίνηση πήρα το τετράδιο των εκθέσεών μου της ΣΤ΄ Δημοτικού και με έκπληξη είδα πόσο όμορφα γράμματα έκαμνα. Αργότερα από την πολλή μου βιασύνη τα χάλασα με αποτέλεσμα συχνά δεν καταλαβαίνω ούτε ο ίδιος τι γράφω. Μιας και είναι σήμερα η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 σκέφτηκα να σας παρουσιάσω την έκθεση που έγραψα τότε αφήνοντας το κείμενο όπως ακριβώς το είχα γράψει, απλώς αλλάζοντάς το σε μονοτονικό.

Έκθεσις 3η. Θέμα : Γιατί εορτάζουμε την 28ην Οκτωβρίου. 4 Νοεμβρίου 1972.

Μέσα στην τρισχιλιετή ιστορία της πατρίδος μου, υπάρχουν πολλοί σταθμοί, πολλά ορόσημα. Μελετώντας την ιστορία του πολυβασανισμένου λαού νιώθω ένα σύγκρυο να διαπερνά το κορμί μου και να με γεμίζη υπερηφάνειαν. Υπερηφάνεια γιατί γεννήθηκα στο μαρτυρικό αυτό τόπο που γεννά ήρωες και ημιθέους. Ανήκω σ’ ένα λαό που πάλεψε γενναία για να κρατήση ψηλά το λάβαρο της ελευθερίας. Έχυσε ποταμούς αιμάτων, πότισε την διψασμένη γη με αίμα των παλληκαριών της για να μείνη αλώβητη, ανεξάρτητη, υπερήφανη κι ελεύθερη.

Για το ίδιο πολέμησε και το 1940. Όταν ο Ιταλός πρέσβυς εζήτησε από τον πρωθυπουργόν Ιωάννην Μεταξάν, να του παραδώση την Ελλάδα. Να αφήση τα ιταλικά στρατεύματα να εισέλθουν εις το ελληνικόν έδαφος. «Όχι, όχι δεν θα περάσετε όχι !». Μαζί του μιλούσε κι όλη η Ελλάδα. Όλοι που επιχείρησαν να την καταλάβουν έφυγαν άπρακτοι. Τώρα που ο Μουσολίνι ήθελε να την καταλάβη, αυτή πάλι αντάξια του αντιστάθηκε.

Τότε ήρχισαν να εισέρχονται τα ιταλικά στρατεύματα εις το ελληνικόν έδαφος. Τανκς, πυροβόλα, κανόνια και πολλά άλλα όπλα είχαν οι Ιταλοί. Οι Έλληνες όμως είχαν ως μεγαλύτερα όπλα το θάρρος και την πίστη. Οι πιο απάτητες κορυφές της Πίνδου και του Γράμμου ήρχισαν να γράφουν μεγάλες σελίδες ιστορίας. Οι λίγοι Έλληνες όμως τους νικούν, τους Ιταλούς και Γερμανούς, κι από την γη μας πέρα τους πετούν.

Να μια άλλη φορά που η Ελλάδα έδειξε πως η νίκη δεν ανήκει στους πολλούς αλλά σ’ αυτούς που πολεμούν με θάρρος και πίστη. Στην Ελλάδα ανθίζουν αι δάφναι για να στεφανώνη τα παλληκάρια της που γυρνούν νικηταί. Αυτή η χώρα που λέγεται Ελλάδα από πολλούς αιώνες έμαθε να ζη ελευθέρα.

Η Ευρώπη σηκώνει δειλά το κεφάλι της και κοιτάζει την ηρωίδα Ελλάδα και λέγει : «Έως τώρα λέγαμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε όμως ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».

Να λοιπόν γιατί εορτάζομεν την 28ην Οκτωβρίου 1940.   

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Σταχυολογήματα από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 6ος - Μέρος 20)

 


 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ 109ο ΨΑΛΜΟ (συνέχεια)

(ο Χρυσόστομος εξηγεί στους Ιουδαίους γιατί στο σημείο αυτό του ψαλμού λέει ότι «είπε ο Κύριος στον Κύριο», ενώ στον νόμο του Μωυσή τους λέει ότι ο Θεός είναι «ένας»). Επειδή μόλις βγήκες από την σκλαβιά της Αιγύπτου προσκύνησες (Ιουδαίε) το χρυσό μοσχάρι, και θαμπώθηκες από το πλήθος των ειδωλολατρικών θεών και δέχθηκες την πολυθεΐα, για να θεραπεύσει την ασθένειά σου, για αντιδιαστολή με τους ανύπαρκτους θεούς έθεσε το «ένας», όχι για να αθετήσει τον Μονογενή Υιό του … παρόμοια (για την αδυναμία μας) γι αυτό και επέτρεψε να χωρίζεις την γυναίκα σου και να παίρνεις άλλη, ενώ από την αρχή δεν το νομοθέτησε αυτό (τι να κάνει και ο Θεός με μάς ;).  

Τι λοιπόν η Γραφή μάχεται τον εαυτό της ; Μακριά τέτοια σκέψη. Αλλά, ανάλογα με τις περιστάσεις τα ρυθμίζει όλα προς το συμφέρον του ανθρώπου, διορθώνοντας την αδυναμία κάθε γενιάς (λέει ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ότι στην ιεραποστολή στο Καμερούν η Εκκλησία ανέχεται το να έχουν οι άντρες πολλές γυναίκες ελπίζοντας ότι μετά κάποιες γενιές θα μπορέσουν εκεί να το ξεπεράσουν αυτό. Γι αυτό λέει ακούτε συνεχώς για πολλές βαπτίσεις που γίνονται στην Αφρική, αλλά σπάνια ν’ ακούσετε για γάμο).

… το ότι έχει και Υιό, το προανέφεραν οι προφήτες στα βιβλία, και ούτε στο είπαν ξεκάθαρα για να μη βλάψουν την αδυναμία σου, ούτε στο απέκρυψαν, για να σου δώσουν την ευκαιρία μετά απ’ αυτά να συνέλθεις, και να έλθεις στα δόγματα της αληθείας (στο σημείο αυτό ο Χρυσόστομος παραθέτει πολλά επιχειρήματα για να δείξει στους Ιουδαίους ότι με το να μην αποδέχονται τον Χριστό ως Υιό του Θεού υποβαθμίζουν την Παλαιά Διαθήκη στην οποία λένε ότι πιστεύουν) … αυτά τα λέω όχι για να δημιουργήσω διαμάχη μεταξύ της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, μακριά από μάς, αλλά επειδή θέλω ν’ αποστομώσω την αχαριστία των Ιουδαίων … απ’ αυτά που λέει στην συνέχεια (ο ψαλμός) είναι ολοφάνερο σ’ αυτούς που έχουν μυαλό ότι δεν αναφέρεται σε άνθρωπο όταν λέει «είπε ο Κύριος στον Κύριο, κάθισε στα δεξιά μου».

Αυτά που λέω προς τους Ιουδαίους είναι και απάντηση προς τον Παύλο Σαμοσατέα (ένας αιρετικός), αλλά αυτόν επί πλέον θα τον ρωτήσουμε : γιατί λέει «ἐκ γαστρὸς πρὸ ἑωσφόρου ἐγέννησά σε» ; … ποιόν λοιπόν σκοπό έχει η συμμετοχή στον ίδιο θρόνο ; Διότι εδώ φαίνεται η ισοτιμία του Υιού με τον Πατέρα και είναι ικανό να αποστομώσει αυτούς που φρονούν τα ίδια με τον Άρειο … ο Απόστολος Παύλος ερμηνεύει με την σύνεση που ταιριάζει σ’ αυτόν πως (ο Υιός) έγινε ιερεύς κατά την τάξη Μελχισεδέκ και δίνει καίριο κτύπημα και στον Μαρκίωνα και στον Μανιχαίο και σε όλους που πάσχουν από την ίδια ασθένεια (δηλαδή ασθένεια και μάλιστα ανίατη είναι οι αιρέσεις γι αυτό μακριά από αιρετικούς. Στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση κάμναμε κι αυτή την χαζομάρα, εκεί που μοίραζαν τα φυλλάδιά τους οι Ιεχωβάδες στεκόμασταν με σταυρούς δίπλα τους για να τους αναγκάσουμε να φύγουν). 

Είδες «το ομότιμον» ; Όπου υπάρχει θρόνος είναι σύμβολο βασιλείας, όπου ο θρόνος είναι ένας υπάρχει ισοτιμία της αυτής βασιλείας … αυτό δηλώνει η κοινωνία της εκ δεξιών καθέδρας (ότι ο Υιός είναι ομότιμος και ίσος με τον Πατέρα). «ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου». Παρόμοια με αυτά λέει και ο Παύλος στις επιστολές του … το «έως» δεν δηλώνει χρονικό όριο επειδή σε πολλά σημεία λέγεται ότι η βασιλεία του δεν θα έχει τέλος. Βλέπεις ότι δεν πρέπει να προσέχουμε απλώς τις λέξεις, αλλά να προχωρούμε στην βαθύτερη σημασία τους ; (θυμάμαι ένας συμφοιτητής μου που ήταν και Ιεροψάλτης, πόσο είχε κολλήσει στην φράση της Γραφής ότι ο Ιωσήφ δεν είχε συζυγικές σχέσεις με την Παναγία «έως» που γέννησε τον Χριστό και ισχυριζόταν ο ταλαίπωρος ότι αφού λέει «έως» άρα είχαν σχέσεις μετά) … όταν λοιπόν ακούς ότι ο Πατέρας υπέταξε μη θεωρήσεις τον Υιό έξω από το κατόρθωμα … διότι κοινά είναι τα κατορθώματα, όπως και όλα τα έργα είναι κοινά.

«ράβδον δυνάμεως ἐξαποστελεῖ σοι Κύριος ἐκ Σιών». Ράβδο εννοεί γενικά την δύναμη και αναφέρει την Σιών (Ιερουσαλήμ) επειδή εκεί έγιναν όλα τα κατορθώματα (του Θεού) … η ράβδος άλλοτε είναι τιμωρητική και ευεργετική, άλλοτε παρακλητική και σύμβολο βασιλείας … την δύναμη εδώ ονόμασε ράβδο, με την οποία οι μαθητές διέτρεχαν την οικουμένη διορθώνοντες τα ήθη, και οδηγούντες την ανθρώπινη φύση από την άλογη κακία στην λογική … δεν θα έσφαλε κανείς αν ονόμαζε ράβδο δυνάμεως και τον σταυρό.

«καὶ κατακυρίευε ἐν μέσῳ τῶν ἐχθρῶν σου». Αυτό είναι απόδειξη της λαμπρής νίκης, το ότι έστησαν τα θυσιαστήριά τους (τις Εκκλησίες) ανάμεσα στους εχθρούς τους, το ότι ήσαν σαν πρόβατα ανάμεσα στα θηρία και αρνιά ανάμεσα στους λύκους … δεν είπε «νίκα» αλλά «κυρίευε» για να δείξει ότι το τρόπαιο δεν προερχόταν από την δύναμή τους αλλά η κυριαρχία ήταν αποτέλεσμα θείας διαταγής. Έτσι κυριαρχούσαν οι Απόστολοι, επειδή είχαν τον Χριστό μαζί τους.

Δεν είχαν (οι Απόστολοι) τόση δύναμη μόνο πάνω στους πιστούς αλλά και επί των απίστων … οι βασιλείς και οι άρχοντες ήθελαν να κρατούν τους ανθρώπους στην ασέβεια και τους διέταζαν να λατρεύουν τους δαίμονες, ενώ οι Απόστολοι τα αντίθετα και το δικό τους θέλημα γινόταν … οι άρχοντες αυτή την εξουσία πάνω στους πολλούς, αν δεν τους βοηθούσαν οι νόμοι (που οι ίδιοι ψηφίζουν) και το ότι ζουν στις πόλεις (και όχι στην ύπαιθρο), πολλές φορές μαζί με την εξουσία έχαναν και την ζωή τους … οι άρχοντες εξουσίαζαν τα σώματα των ανθρώπων, ενώ οι Απόστολοι τις ψυχές τους

(λέει ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ίσως στο έγκλημα των Τεμπών να είναι πιο σωστή η θέση των Πλακιάδων από την θέση της κ. Καρυστιανού, να μην διώξουμε τους ενόχους τώρα που έχουν την εξουσία κι έτσι παντού τους αθωώνουν, αλλά μόλις φύγουν από την εξουσία. Βλέπετε στην Ελληνική Δημοκρατία επαληθεύονται συνεχώς τα λόγια του μεγάλου Στέλιου Καζαντζίδη :  «Ο νόμος προσπερνάει τους επωνύμους / Στους δρόμους κυνηγάει τους ανωνύμους»).      

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025

Ο φεμινισμός του Χριστού

 




Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος μίλησε στον Ιερό Ναό αγίου Δημητρίου στην Αθήνα στα πλαίσια των «Δημήτρια 2025» με θέμα «Ο φεμινισμός του Χριστού». Επειδή νομίζω ότι ο π. Νικόλαος είναι από τους καλύτερους δασκάλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά τον καταλαβαίνεις καλύτερα αν διαβάζεις τι είπε, πληκτρολόγησα την ομιλία του.

Διαβάζοντας τα Ευαγγέλια ανακαλύπτουμε ότι ο Χριστός δεν φοβάται την γυναίκα. Υπάρχει κανένας που να μην φοβάται τις γυναίκες ; Οι αρχαίοι φιλόσοφοι κατ’ αρχήν, όλοι τρέμουν τις γυναίκες. Ο Ηράκλειτος ούτε από μακριά να δει γυναίκα, του θύμιζε την αλογία, «ο λόγος είναι μέσα στα πράγματα, η γυναίκα όμως έχει αλογία». Ο Πλάτων δόξα τω θεώ έλεγε που είμαι Έλληνας και όχι βάρβαρος, άντρας και όχι γυναίκα, ελεύθερος και όχι δούλος. Οι Πυθαγόρειοι είναι οι μόνοι που δέχονται γυναίκες στις κοινότητές τους, διότι απαγορεύουν τις σχέσεις μεταξύ αντρών και γυναικών. Είναι όντα (οι Πυθαγόρειοι) που έχουν δραπετεύσει από την καθημερινότητα και την πραγματικότητα των σχέσεων. Οι Νεοπλατωνικοί, εκεί είναι η συμφορά η μεγάλη. Ο Πλωτίνος έλεγε, η ανθρώπινη ψυχή έχει δυο μέρη, το πρώτο μέρος είναι ο νους. Το άλλο είναι το μιαρό μέρος, το βρωμερό μέρος γιατί ακουμπά στο σώμα, οι επιθυμίες και τα συναισθήματα. Αυτά τα έχουν οι γυναίκες. Συνεπώς, αγαμία και άγιος ο Θεός.

Όλοι οι φιλόσοφοι πρέπει οπωσδήποτε να έχουν απόλυτη αποχή. Είναι φιλοσοφικός φόβος αυτός. Οι περισσότεροι φιλόσοφοι είναι άγαμοι. Μόνο στα νεότερα χρόνια παντρεύονται. Τι είναι αυτό που δημιουργεί αυτό τον φόβο ; είναι το χάος, το συναίσθημα που έχει η γυναίκα. Να το πούμε με άλλα λόγια, την ανάγκη για βαθιά κοινωνία που έχει. Το κοριτσάκι μέσα στους πρώτους 3 μήνες της ζωής του αυξάνει 400 % την ικανότητά του ν’ ανιχνεύει βλέμματα και να επικοινωνεί. Το αγόρι μόνο 20 %. Ο Χρυσόστομος είναι μια μοναδική περίπτωση που λέει στον άντρα «να λες λόγια αγάπης στην γυναίκα σου». Όπως και ο Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός που λέει «μόλις παντρευτείτε καταργείται το όνομά της και την φωνάζεις πλέον αγάπη μου». Αυτές είναι συμβουλές από ανθρώπους που έχουν ξεπεράσει πράγματα και δεν φοβούνται να το πούνε.

Αυτά είναι θεολογικές θέσεις κι αν δεν προσέξουμε μπορεί να μας δημιουργήσουν πρόβλημα. Ποιο πρόβλημα ; το πρόβλημα που έλυσε ο Χριστός, το πως έρχεται κανείς σε επαφή με μια γυναίκα. Λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής : «Στην αρχή η Γραφή λέει ότι έφτιαξε τον άνθρωπο ο Θεός. Σε δεύτερη φάση λέει ότι τον έκανε άντρα και γυναίκα. Στην τρίτη φάση λέει ότι δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα». Πως λέει θα προοδεύσεις πνευματικά ; με την ενάρετη και απαθέστατη σχέση με τις γυναίκες, ώστε να υπάρχει μόνο ο άνθρωπος, χωρίς να διαιρείται σε άντρα και γυναίκα (αναφέρονται στα Συναξάρια περιπτώσεις μεγάλων αγίων που δεν έβλεπαν γυναίκα, αλλά έβλεπαν μόνο άνθρωπο).

Ναι αλλά, ποια είναι η απαθέστατη σχέση ; Και εδώ έχει ένα κενό το πράγμα, διότι ξέρετε κάτι, ο μοναχός δεν μπορεί να τα πει όλα, επειδή πρέπει να φυλάξει τον εαυτό του. Όσο πιο πολύ πρέπει να φυλάξει τον εαυτό του, τόσο δυσκολεύεται να διανύσει αυτή την απόσταση που εμείς την διανύουμε καθημερινά, μέσα σε μια πραγματική σχέση ενός άντρα με μια γυναίκα, η οποία εξελίσσεται ψυχικά, σωματικά, και προχωρεί είτε με ευτυχή τρόπο, είτε με ατυχή τρόπο, η με συνδυασμό και των δυο όπως συμβαίνει σχεδόν πάντοτε.

Και αυτό το οποίο θα βγει ως εξαγόμενο τελικά θα περάσει μέσα από μια διαδικασία όπου συμβαίνουν πράγματα, που ένας μοναχός δεν πρέπει να τα φαντάζεται, ούτε να τα σκέφτεται, γιατί υπάρχει περίπτωση να του αρέσουν (προφανώς ο π. Νικόλαος εννοεί το σεξ μέσα στον γάμο). Και μετά τι θα κάνει ; έχει υποσχεθεί παρθενία. Αυτά τα έγραψε νέος ο άγιος Μάξιμος. Έχει σημασία αυτό. Στην ωριμότητά τους οι άγιοι Παΐσιος και Πορφύριος δεν δίσταζαν να μπουν και σε λεπτομέρειες. Όταν μας περιέγραφε ο άγιος Πορφύριος τα καλά της σεξουαλικής ζωής μέναμε με το στόμα ανοικτό. Δεν είχε φόβο πλέον. Είχε διανύσει το διάστημα, είχε περάσει σε καταστάσεις όπου πλέον δεν φοβόταν.

Θα δείτε και από τον τρόπο του Χριστού. Όλη η κατασκευή της γυναίκας του γίνεται πολύ σεβαστή και αποτελεί κατ’ εξοχήν τον τρόπο που φέρεται στις γυναίκες. Για παράδειγμα δεν επιτιμά ποτέ γυναίκα. Ποτέ στα Ευαγγέλια. Τους μαθητές τους βρίζει, δεν καταλαβαίνετε τίποτα, τους Γραμματείς τους Φαρισαίους, έρχονται οι πόρνες, οι μοιχαλίδες, τίποτα, μόνο αγάπες και φιλιά, τίποτα, τίποτα. Πέφτει η πόρνη στα πόδια του, τίποτα κανένας έλεγχος, μόνο συγχωρούνται οι αμαρτίες της επειδή αγάπησε πολύ. Αν τ’ άκουγε αυτό ο Πλωτίνος, θάπαιρνε το όπλο και θα τον τουφέκιζε. Τι θα πει, αγάπησε πολύ ; δηλαδή, έχει σημασία αυτά που διαθέτει η γυναίκα να τα θεωρήσουμε χαρίσματα ;

Η απάντηση του Χριστού είναι ναι. Η απάντηση όλων των φιλοσόφων είναι όχι. Η απάντηση πολλών αγωνιστών που όμως δεν έχουν ωριμάσει ακόμα, επίσης είναι όχι. Ο άλλος ασκητής ούτε την μάνα του δεν πήγαινε να δει, μη τον πάρει αγκαλιά η μάνα του και τον φέρει σ’ επαφή μ’ έναν κόσμο που προσπαθεί ν’ αποκοπεί. Το ότι προσπαθεί ν’ αποκοπεί είναι μαρτύριο, είναι μεγαλείο, δεν το περιφρονούμε. Αν όμως τα κάνει αυτά ένας έγγαμος θα τρελαθεί κι αυτός και η γυναίκα του (έλεγε ο άγιος Πορφύριος όταν αντρόγυνα κάμνουν αποχή χωρίς να έχουν προοδεύσει πνευματικά, αρχίζουν να διαφωνούν σε όλα χωρίς να καταλαβαίνουν γιατί).

Ο Χριστός λοιπόν όχι μόνο δεν επιτιμά την γυναίκα αλλά και της αποκαλύπτεται τζάμπα. Της αφήνεται, της παραδίδεται. Στους μαθητές όχι. Ένας θα με προδώσει, εσύ θα με αρνηθείς, δεν κάθεται στην αγκαλιά κανενός. Στην γυναίκα παραδίδεται. Πρώτη παράδοση στην Παναγία. Πάνε στον γάμο της Κανά μαζί, μάνα και γιός. Και ξαφνικά δεν υπάρχει κρασί. Και γίνεται αυτό το συγκλονιστικό. Του λέει «δεν έχουν κρασί, κάνε θαύμα». Δηλαδή η Παναγία τα γνωρίζει όλα, επειδή της έχει αποκαλυφθεί. Οι μαθητές δεν γνωρίζουν τίποτα, ούτε και στην συνέχεια γνωρίζουν και η Παναγία τα ξέρει όλα γι αυτό και δεν μιλάει. Θα ήταν ιλιγγιώδες το να μιλήσει.

Και η συνέχεια είναι ακόμα πιο φοβερή. Ενώ την επιπλήττει ο Χριστός αυτή ούτε που δίνει σημασία. «Κάντε ότι σας πει» λέει στους υπηρέτες. Κι αυτός σκύβει το κεφάλι και κάμνει υπακοή κι αρχίζει το μυστήριο της Οικονομίας. Άντε βάλε τον Πλάτωνα να το αναλύσει αυτό. Θα έλεγε ότι είναι τρελός. Υπακοή στην μάνα του ; Τι μεγαλείο έχει η Παναγία. Το Ευαγγέλιο χρειαζόταν να γραφεί για όλους εμάς, όχι για την Παναγία. Η Παναγία τα γνωρίζει όλα. Αλλά κοιτάξτε και τον τρόπο του Χριστού.

Το θέμα μου είναι «ο φεμινισμός του Χριστού». Γι αυτό και αρχίζω με την μάνα του. Το πρώτο θύμα μας, των αγοριών, είναι η μάνα μας. Αγωνιούν οι μάνες για τ’ αγόρια τους, κι αυτά πέρα βρέχει. Εδώ ο Χριστός της τα έχει πει όλα, της τα έχει φανερώσει όλα και παίρνει κι ευλογία για το πότε να ξεκινήσει το έργο της Οικονομίας. Το μεγαλύτερο πράγμα που έγινε ποτέ στην γη.

Άντε να πάμε στην Σαμαρείτιδα. Εδώ έχει πολύ πλάκα η ιστορία. Γιατί είναι απίστευτα ρεαλιστική. Η Σαμαρείτιδα, ένα υπέροχο, ανυπότακτο, ερωτικό πλάσμα. Δεν κάνει τίποτα άλλο, όλο έρωτες και περιπέτειες. Είναι πανέξυπνη … ξέρετε τι σημαίνει να είχε 5 άντρες και να τους έσκασε ; Εκείνη την εποχή έτσι γινόταν το διαζύγιο. Της έδιναν «βιβλίον αποστασίου» και δρόμο. Βρήκε έναν 6ο κι αυτός βέβαια φυλασσόταν να μην την παντρευτεί και πάθει τα ίδια, προφανώς η φήμη της ήταν χειρίστη.

Καταφθάνει στο πηγάδι και βλέπει έναν ωραιότατο άντρα, ο Χριστός ήταν ωραιότατος και ταυτόχρονα πολύ επιβλητικός και σοβαρός και χαριτωμένος. Έτσι έγιναν τα πράγματα, μη σας φαίνεται παράξενο. «Δώσε μου να πιω νερό» αυτό εκείνη την εποχή σήμαινε να τα φτιάξουμε, έτσι νομίζει αυτή. Ο Χριστός είναι φοβερός σαν άνθρωπος, είναι καταπληκτικός και ταυτόχρονα είναι θεοπρεπής. Στην άρνησή της λέει «αν ήξερες ποιος είμαι θα μου ζητούσες εγώ να σου δώσω νερό που θα σε έκανε να μην ξαναδιψάσεις ποτέ». Τώρα νομίζοντας ότι την δουλεύει, τον δουλεύει και αυτή. «Γιατί ποιος είσαι ; μήπως είσαι ανώτερος από τον Ιακώβ που μας έδωσε το πηγάδι αυτό ;»

Και ξαφνικά ο Χριστός γίνεται ο προφήτης χωρίς όμως να την απορρίπτει, συνεχίζει το παιχνίδι μέχρι τέλους «πήγαινε φώναξε τον άντρα σου». «Δεν έχω άντρα», «σωστά το είπες, αφού είχες 5 άντρες κι αυτός που έχεις τώρα δεν είναι άντρας σου, αλήθεια είναι αυτό που είπες». Η γυναίκα ζαλίζεται, κρατιέται, είναι συγκλονιστικό αυτό και ξαφνικά είναι μπροστά της ο προφήτης. Αυτό είναι το μεγαλείο του Χριστού, ότι ξεγεννάει από μια τέτοια γυναίκα, μια φοβερή θεολόγο στην συνέχεια. Γιατί ξέρει ότι οι θετικές δυνάμεις της ψυχής και οι αρνητικές δυνάμεις είναι οι ίδιες. Με την ίδια δύναμη που σκοτώνει κανείς, με την ίδια δύναμη γίνεται θυσία για τον άλλο.

Το θέμα είναι ότι ο Χριστός δεν φοβάται να διανύσει αυτή την απόσταση. Αν ήταν εδώ ένας ασκητής θάλεγε «τέτοια γυναίκα που είναι, δρόμο να φύγω». Το οποίο είναι μαρτύριο, μη ζητάτε περισσότερα. Είναι τεράστιο αυτό. Αλλά ο Χριστός διανύει αυτό τον δρόμο μαζί της και μιλάει την γλώσσα της στο επίπεδό της. Δεν την φοβάται, ούτε φοβάται αυτό που φοβήθηκαν πολλοί φιλόσοφοι στην γυναίκα, την ειρωνεία. Η γυναίκα είναι η παρουσία του χάους δηλαδή της ειρωνείας, και οι φιλόσοφοι είχαν πρόβλημα, δεν ήξεραν πως να μπουν σ’ αυτό το χάος και να το δούνε όπως ο Χριστός, δηλαδή «να γεννήσει αυτό το χάος ένα αστέρι» τα λόγια είναι του Νίτσε.

Δεν είναι εύκολο. Μόνο για τους φιλοσόφους ; οι ψυχολόγοι ; Ο Φρόυντ έλεγε «δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω τι θέλει η γυναίκα». Η αιτία είναι ότι η γυναίκα τα πάει πιο καλά με το ασυνείδητό της από τον άντρα. Είναι λιγότερο συγκρουσιακό όν, ας το πούμε έτσι. Απλά, είναι πιο φυσιολογική. Αφήνει πιο πολύ χώρο ανάμεσα στον εαυτό και στα επιδιωκόμενα σχέδια, στην προβολή του εαυτού, στην φαντασιακή διάσταση που αποκαλούμε εγώ. Εμείς (οι άντρες) στην πραγματικότητα υποφέρουμε από τις εσωτερικές συγκρούσεις που ζούμε και δεν θέλουμε να τις αποδεχθούμε κι αυτό τον αρρωσταίνει στο τέλος τον άνθρωπο (το βλέπω κι εγώ ότι οι γυναίκες είναι πιο προσγειωμένες, πιο κοντά στην πραγματικότητα).   

Και βέβαια από εκεί και πέρα, έχουμε την θαυμάσια μεταβολή «Κύριε βλέπω ότι είσαι προφήτης». Και μετά η γυναίκα θέτει στον Χριστό θεολογικές απορίες. Ποιος μπορούσε να φανταστεί αυτό το υπόβαθρο που υπήρχε μέσα σ’ αυτή την γυναίκα ; Δεν της λέει ο Χριστός «φτιάξε την ζωή σου πρώτα και μετά έλα να κουβεντιάσουμε». Η παιδαγωγική του Χριστού είναι το άνοιγμα. Αυτό το κάνει και στους άντρες. Τι λέει στον Πέτρο ; «Με αγαπάς ; βόσκε τα πρόβατά μου». Άνοιγμα προς τα εμπρός. Δεν του λέει «αφού με αρνήθηκες θα πας στους Ιουδαίους να τους πεις ότι έκανες λάθος, για να βεβαιωθώ ότι με αγαπάς». Δεν το κάνει, «βόσκε τα πρόβατά μου. Είσαι ανάξιος αλλά εγώ σου εμπιστεύομαι χωράφι για δουλειά».

Ο άσωτος, όλοι μας ασωτεύουμε, είμαστε φίλαυτοι δηλαδή. Γυρίζει ο άσωτος στο σπίτι και θάλεγε κανείς ότι πρέπει να τον δοκιμάσει πρώτα. «Θα κάτσεις 6 μήνες, να μου δουλεύεις σαν εργάτης και μετά θα δούμε τι θα κάνουμε». Ενώ ο Πατέρας τι είπε ; «Φορέστε του την στολή την πρώτη, βάλτε του το δακτυλίδι …». Αυτά είναι αντιδράσεις Θεού. Είμαστε υπερβολικά ανασφαλείς για να φανταστούμε τέτοιες αντιδράσεις για λογαριασμό μας. Έχω έναν που τον απάτησε η γυναίκα του και ψάχνει τι δοκιμασία θα της κάνει για να δει αν τον αγαπάει.

Κανένας δεν σεβάστηκε την ανθρώπινη ατέλεια, την ανθρώπινη αντίφαση, το ανθρώπινο συναίσθημα και την ανθρώπινη επιθυμία τόσο όσο ο Χριστός. Ιλιγγιωδώς πολύ. Αυτά αν τα δει κανείς από ψυχολογικής άποψης, είναι συγκλονιστικά προχωρημένα, πάρα πολύ προχωρημένες καταστάσεις, δεν μπορούμε να τα κάνουμε εμείς αυτά. Αυτή είναι η τεράστια, η απαθής αγάπη που έχει ο Θεός για τον άνθρωπο. Απαθής σημαίνει δεν επενδύει ναρκισσιστικά στον άνθρωπο ο Θεός. Εμείς επενδύουμε ναρκισσιστικά στον άλλο. Και σας έχω πει, η χειρότερη κουβέντα που μπορείς ν’ ακούσεις από τον άλλο είναι το «σ’ αγαπώ». Αυτό σημαίνει ότι έχω επενδύσει τα πάντα πάνω σου. Αλλοίμονό σου πως θα σταθείς, πως θ’ αναπνέεις, πως θα κουνιέσαι, γιατί αλλιώς εγώ θ’ αποτύχω, θα πεθάνω.

Αγάπη είναι αυτό ; Είναι όπως λέει το τραγούδι «αρένα μου θυμίζει το άγγιγμά σου» κι αυτό είναι. Αλλά αγάπη σαν κι αυτήν για την οποία μιλάμε, δεν είναι. Και είναι πολύ σημαντικό αυτό να το καταλάβουμε, για να ξέρουμε με ποιον έχουμε να κάνουμε όταν μιλάμε για τον Χριστό. Ο Χριστός είναι τόσο πολύ φυσικό όν που είναι αφύσικο. Και αυτό κάνει τους αγίους να τον αγαπήσουν. Γι αυτό ένας μεγάλος σαν τον Καβάσιλα, φτάνει να πει «τι είναι ο Χριστός ; η κατάλυση των ανθρωπίνων ερώτων». Δεν προλαβαίνεις να κάνει κάτι στραβό και είναι εκεί, κυλάει μαζί σου στην κατηφόρα. Βγαίνει από την ουσία του.

Κάποτε είχα ρωτήσει τον άγιο Παΐσιο, τι είναι προσευχή ; και περίμενα να μου δώσει απάντηση με υψηλά νοήματα.  Και μου λέει «έχεις δει κανένα μωρό να παίζει με τον μπαμπά του ; κάτι παρόμοιο είναι η προσευχή». Γιατί αν πλησιάζεις τον Θεό, τα χάνεις μ’ αυτό που είναι. Δεν είναι αυτό που νομίζουμε. Ο Χριστός είναι ένα τεράστιο ναι, αλλά πολύ μεγάλο ναι. Σήμερα πρέπει να μιλήσουμε για την αγάπη του Θεού, επειδή οι άνθρωποι πλέον δεν έχουν δυνάμεις. Τα έχουμε κάνει όλα και τα έχουμε πάθει όλα. Δεν αντέχουμε σήμερα άλλο κρύψιμο της αλήθειας αυτής.

Στην σχέση μας με τον Θεό εμείς δίνουμε σχεδόν τίποτα, και παίρνουμε τον Θεό ολόκληρο. Ναι αλλά, δίνουμε την ελευθερία μας. Είπα την μαγική λέξη. Γιατί τα κάνει όλα αυτά ο Θεός ; γιατί είναι ένας μανιακός της ελευθερίας. Επειδή ο ίδιος είναι τελείως ελεύθερος, μας θέλει κι εμάς τελείως ελεύθερους. Έναν ελεύθερο άνθρωπο αν θες να τον βοηθήσεις τι θα του κάνεις ; μόνο να τον αγαπήσεις μπορείς. Τίποτα άλλο. Μπορείς να τον απειλήσεις ;

Έλεγε ο άγιος Πορφύριος σε Εξομολόγους «μην τους απειλείτε μωρέ, δεν είναι έτσι ο Χριστός, δεν βαστάει την κόλαση στα χέρια του». Δεν είναι λοιπόν έτσι το πράγμα. Η μαγική λέξη είναι «ελευθερία». Κι αν τυχόν αναρωτιέστε «γιατί ο Θεός δεν ακούει τις προσευχές μου, δεν μου δίνει φωτισμό και χάρη και δωρεές ;» η απάντηση είναι ότι ακόμα δεν είσαι εσωτερικά ελεύθερος. Είσαι δεμένος μ’ αυτά που θες να κάνεις. Οτιδήποτε σου δώσει θα το χρησιμοποιήσεις στην σκλαβιά αυτή. Ο Θεός δεν μπαίνει σε σκλαβιά όμως.

Μόνο αν είσαι τελείως ελεύθερος και πεις «εγώ δεν θέλω τίποτα από εσένα» τότε αρχίζει και δίνει. Όχι να το πεις, να το εννοείς. Επειδή διαφορετικά παύει να λειτουργεί ως σχέση, αλλά είναι εξάρτηση. Ο Θεός δεν μας θέλει εξαρτημένους, και δυστυχώς πολλοί πιστοί είναι εξαρτημένοι. Κι αν όχι απ’ ευθείας, είναι μέσω του Εξομολόγου. Οι πιο πολλοί θέλουν ν’ αγκαλιάσουν τον Εξομολόγο, την Εκκλησία, τον Χριστό και αν βουλιάξουν όλοι μαζί. Είναι ένα είδος φοβερού ναρκισσισμού, αλλά κρυμμένου. Φανταστείτε, ο Χριστός δεν θέλει κανέναν εξαρτημένο απ’ αυτόν και κάποιοι Εξομολόγοι τους θέλουν όλους εξαρτημένους απ’ αυτούς και να βουλιάζουν όλοι μαζί. Η δουλειά είναι να δούμε αυτό το μεγαλειωδώς ελεύθερο πρόσωπο, το οποίο απολύτως ελεύθερα αγαπάει και αγαπάει απεριόριστα, ακριβώς επειδή είναι τελείως ελεύθερος.

Αλλά ας γυρίσουμε στις γυναίκες. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση ότι ο Χριστός δέχεται το συναίσθημα και την επιθυμία του ανθρώπου, όσο και την λογική του. Για αυτό δέχεται την γυναίκα απόλυτα. Και στους άντρες λέει, με την γυναίκα ξεκινάς να μιλάς με τον τρόπο που είναι αυτή φτιαγμένη. Τότε μετά την πτώση είπε ο Θεός στην γυναίκα αυτή την φοβερή κουβέντα που επαληθεύεται συνέχεια «προς τον άντρα η αποστροφή σου κι αυτός σε κατακυριεύσει». Όπως λέει το Κοράνι, «τέλειο» εγχειρίδιο, παύει η γυναίκα ν’ αποτελεί πρόβλημα αφού την εξουσιάζει πλήρως, κι αν δεν ακούει πέφτει ξύλο.

Όμως έτσι χάνουμε τον τεράστιο πλούτο της γυναίκας. Εγώ χαίρομαι πολύ την άνοδο της γυναίκας κι έχει βοηθήσει πολύ και ο χριστιανισμός σ’ αυτό. Πραγματικά έχει βοηθήσει επειδή ο Χριστός την γυναίκα την είδε εντελώς θετικά. Την είδε ως ένα χαρισματούχο πλάσμα. Τόσο πολύ χαρισματούχο, ώστε της αποκαλύπτεται πλήρως, στην Παναγία και σε ποια άλλη ; Την Μαρία την Μαγδαληνή που της έβγαλε 7 δαιμόνια. Δεν κατάλαβα, της έβγαλες 7 δαιμόνια και της αποκαλύπτεσαι ; πρώτη βλέπει τον αναστάντα.

Που είναι η κοινωνική ηθική του Χριστού ; πουθενά. Ωρυόντουσαν οι Φαρισαίοι. Τι είναι αυτά, πόρνες και τελώνες, αμ εκείνη η μοιχαλίδα ; Είναι μοιχαλίδα και καταλαβαίνει γιατί είναι μοιχαλίδα, καταλαβαίνει τι τράβηξε απ’ τον άντρα της κι έγινε μοιχαλίδα. Και στέκεται εκεί ο Χριστός και γράφει στην γη. Και ξέρετε τι γράφει ; τα ονόματα των γυναικών με τις οποίες είχαν πάει αυτοί που βαστούσαν τις πέτρες. Κι ένας ένας έβλεπε το όνομα της δικιάς του κι έφευγε. Είναι φοβερό. Κι όταν φεύγουν όλοι θα περιμέναμε να πει ο Χριστός «για να τα πούμε τώρα οι δυο μας, ξέρεις αυτό που έκανες …». Το μόνο όμως που λέει είναι «σε καταδίκασε κανένας ;». Λέει «όχι». «Ούτε εγώ σε καταδικάζω». Μας τρελαίνει αυτό. «Πήγαινε και μην το ξανακάνεις. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να βρεις ανάπαυση». Πνευματικοί τρόποι, αυτή τα κατάλαβε όλα.

Αυτός είναι ο Χριστός, κι αν δεν ήταν αυτός δεν θα υπήρχε ούτε σήμερα η ανάμνησή του. Αλλά τέτοιος που είναι πως να τον ξεχάσουμε ; Πως ; και για να επιστρέψουμε στον άγιο Μάξιμο αποδέχεσαι ο άντρας αυτό που είναι η γυναίκα κι επικοινωνείς μ’ αυτό που είναι, δεν επικοινωνείς με κάτι που δεν είναι. Και μ’ αυτό το οποίο είναι εργάζεσαι. Δεν μπορεί ο άντρας να θεωρείται ότι είναι ο Παΐσιος, ούτε η σύζυγος ότι είναι η οσία Συγκλητική. Τι να κάνουμε ;  το σημαντικό είναι, έλεγε ο άγιος Πορφύριος, να τους βλέπεις σαν να θέλουν πάρα πολύ να γίνουν τέτοιοι και να το βοηθάς αυτό. Φοβερή κουβέντα. Είναι εκ του αγίου Πνεύματος. Φτάνουμε τότε και καταλαβαίνουμε ότι είμαστε ένα.

Τόλεγε και ο Ντοστογιέφσκι αυτό. Το πρόβλημα με τον δυτικό φεμινισμό είναι ότι είναι εξαιρετικά επιθετικός με καταστροφικές συνέπειες. Σκέτη τρέλα. Γι αυτό φταίνε και οι άντρες και οι γυναίκες.  Έλεγε λοιπόν ο Ντοστογιέφσκι  ότι φτάνουμε τότε στην συναίσθηση ότι είμαστε ένα, ένας άνθρωπος, ένα όν, και το ζευγάρι που το καταλαβαίνει αυτό, αρχίζει να ζει την βασιλεία του Θεού από τώρα. Πάλι λόγια του αγίου Πορφυρίου, αληθινά.

Ερχόντουσαν εκεί στον άγιο Πορφύριο ταλαιπωρημένα αντρόγυνα με προκαταλήψεις, από θρησκευτικές οργανώσεις, και του έλεγαν «δεν μπορεί η γυναίκα μου ν’ ακολουθήσει τον δρόμο του Χριστού». Τους κοιτούσε καλά καλά ο άγιος και τους έλεγε «εσύ ξέρεις ποιος είναι ο δρόμος του Χριστού ; εσύ τον έχεις περπατήσει αυτόν τον δρόμο ; ». Κι αν έλεγε ναι, του θύμιζε τις βρωμιές που έκανε στην ζωή του και κατέρρεε ο άλλος. Γιατί αν ακολουθήσει κανείς τον δρόμο του Χριστού, δεν υπάρχουν αντίπαλοι. Κανένας αντίπαλος. Οι αντίπαλοι υπάρχουν από την στιγμή που αρνούμαι τον δρόμο αυτό.

Φοβερή κουβέντα. Απαλλάσσεσαι με μιας, δεν υπάρχουν εχθροί, απίστευτο πράγμα. Κι αν κάποιος επιμένει να είναι εχθρός, του λες, άντε δος μου από μια σε κάθε μάγουλο να δω τι θα καταλάβεις και καταρρέει κι αυτός. Είναι η απίστευτη θετικότητα και βλέπετε και ο Απόστολος Παύλος όταν μιλάει για τον γάμο λέει, κάνε στην γυναίκα ότι έκανε ο Χριστός στην Εκκλησία. Πες της ένα τεράστιο ναι και μέσα στο τεράστιο ναι θα βρει αυτή τον τρόπο της, τον ρυθμό της, και θα σου πει κι αυτή ναι, πρέπει να σου πει κι αυτή ναι, θα σου πει κι αυτή κάποια στιγμή ναι.

Είναι εσχατολογικό το πρωτείο του άντρα. Και τότε φτάνουμε στον άγιο Μάξιμο, καταλαβαίνουμε ότι είμαστε ένα, και στην βασιλεία του Θεού ενώ θα υπάρχουν φύλα, δεν θα υπάρχει σεξουαλικότητα, δεν θα υπάρχει λόγος να υπάρχει. Αφού θα έχει εκπληρωθεί ο σκοπός της, να γίνουν το αντρόγυνο ένα. Και από την ζωή αυτή ακόμα κάποια αντρόγυνα το πετυχαίνουν (έλεγε σε μια άλλη ομιλία ο π. Νικόλαος, μέσα στον γάμο δεν κάμνουμε εγκράτεια για να γίνουμε άγιοι, επειδή είμαστε άγιοι κάμνουμε εγκράτεια).