«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 5ος - Μέρος 21)

 

 

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος (στις παρενθέσεις οι επεξηγήσεις και τα σχόλια είναι δικά μου).  

Και τι ζητάς ; (στην προσευχή σου). Να νικήσεις τους εχθρούς ; Να μη ζητάς αυτό (λέει ο ψαλμός), αλλά να ζητάς να φωτιστούν οι οφθαλμοί της καρδιάς σου, να φύγει το σκοτάδι που ήρθε στην ψυχή σου και σκοτίζει τον νου σου …  αν και δεν είναι ισχυρός ο εχθρός, για εσένα γίνεται ισχυρός (όταν ήμουν σκλάβος στην τηλεόραση και δεν μπορούσα να μη δω μια ταινία που είχε τα μεσάνυχτα, δεν ήταν όλοι σκλάβοι σαν κι εμένα, απλώς έγινε ισχυρός ο εχθρός σ’ εμένα επειδή δεν είχα προσοχή και εγρήγορση).

Βλέπεις πως όταν αμαρτάνουμε, όχι μόνο ντροπιάζουμε τον εαυτό μας, χανόμαστε, μπαίνουμε στον (πνευματικό) θάνατο, αλλά και αναδεικνύουμε και τους εχθρούς δυνατούς και νικητές σ’ αυτά που μας νικάνε … αντί να νικάμε, νικιόμαστε, και όχι μόνο αυτό, αλλά ανακηρύσσουμε και τον εχθρό μας ανίκητο.

Κύριε, βοήθησέ με, τουλάχιστον για την αλαζονεία των εχθρών, οι οποίοι καυχώνται για μένα ότι με νίκησαν. Ξύπνα με από τον βαθύ ύπνο της αμαρτίας μου, επειδή έτσι κινδυνεύω σύντομα να μεταβώ στον αιώνιο ύπνο του θανάτου (λέει κάπου ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, όταν κάμνουμε μια σοβαρή αμαρτία, είναι σαν να κτυπάμε την πόρτα της κόλασης και φωνάζουμε, ανοίξτε μου να μπω μέσα).

Έτσι να κάμνουμε κι εμείς, και να στοχεύουμε και ν’ αγωνιζόμαστε, ώστε να μην δοξάζουμε τον εχθρό και τον ανακηρύσσουμε δυνατό, να μην του δίνουμε χαρά, αλλά αντίθετα να τον ανακηρύσσουμε μικρό και εξουθενωμένο, αδύνατο και στενοχωρημένο … εγώ Κύριέ μου, ένα ξέρω, το οποίο και λέω, εκεί που κρέμασα κάθε μου ελπίδα αυτό προβάλλω, το έλεός σου, την φιλανθρωπία σου.

(Απορούν κάποιοι, που αρνούνται να κάνουν ακόμα και τον σταυρό τους, με τους πολέμους που έχουμε εμείς που θέλουμε να είμαστε μέσα στην Εκκλησία. Φυσικά, αφού αυτούς δεν τους πολεμάει ο Σατανάς, του αρκεί ότι δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με τον Θεό. Άσε που αν τους πολεμήσει, υπάρχει και ο κίνδυνος να τους ξυπνήσει κατά λάθος).

Αν και ο Δαβίδ είχε πολλά πνευματικά κατορθώματα και μπορούσε να τα προβάλλει και μ’ αυτά να παρακαλέσει τον Θεό, τίποτα δεν αναφέρει απ’ αυτά στην προσευχή του, αλλά ελπίζει μόνο στο έλεος του Θεού … είδες αισιόδοξη ψυχή ; ζήτησε από τον Θεό (ο Δαβίδ), και πριν τα πάρει, σαν ήδη να τα πήρε, ευχαριστεί και υμνεί τον Θεό.

Γνώριζε ο Δαβίδ, πως όταν έτσι ζητάς από τον Θεό, με πολλή θέρμη και ένταση στην ψυχή σου, ικανοποιεί τα αιτήματά σου … Αυτό, λέει, χαροποιεί την ψυχή μου, ότι μου χάρισες την σωτηρία μου. Χαίρεται η ψυχή, επειδή εσύ (ο Θεός) είσαι η σωτηρία της (τότε τι δεν πάει καλά μ’ εμάς τους Χριστιανούς και οι περισσότεροι σήμερα είμαστε σκυθρωποί ; Ας μην ασχοληθούμε με την Θρησκευτική Οργάνωση που έλεγε «ο Χριστιανός είναι υποχρεωμένος να είναι χαρούμενος». Αφού και την χαρά την κάνανε υποχρέωση, καταλάβατε, μακριά απ’ αυτούς).

Αυτή λοιπόν η ψυχή (που πλημυρίζει από ευγνωμοσύνη προς τον Κύριο), όχι μόνο και να ριχθεί μέσα στα κακά εύκολα γλιτώνει από τα κακά, αλλά και γίνεται και πιο προσεκτική στο να μη ξαναβρεθεί σε παρόμοια κακά. Ακόμα αναλογιζόμενη τα καλά και τα κακά που πέρασε, ασφαλίζει από παντού τον εαυτό της, για να μη ξαναβρεθεί σε παρόμοιες συμφορές (άρα εγώ που μπλέκω πάντα με τα ίδια κακά από μικρό παιδί πρέπει να είμαι πολύ χαζός. Βέβαια ο Γέροντας Γεώργιος Αλευράς λέει ότι οι άντρες είμαστε χαζοί, αλλά εγώ μάλλον παραείμαι).  

Αυτήν να μιμηθούμε κι εμείς (δεν σημείωσα ποια), κι αν πέσουμε σε κάποια αμαρτία, γρήγορα να συνέλθουμε, και να χρησιμοποιήσουμε την πτώση σαν εμπειρία για να φυλαχτούμε στο μέλλον να μην ξαναπέσουμε (όπως για τον πυγμάχο οι γροθιές που τρώει είναι το καλύτερο μάθημα για να μάθει να φυλάγεται).  

Βάλε σημάδι να θυμάσαι (για παράδειγμα να ψέλνεις τον Ακάθιστο ή κάποια ελεημοσύνη) την ευχαριστία, την ευγνωμοσύνη που οφείλεις προς τον Θεό, έτσι ώστε αυτή για πάντα να κατευθύνει την ζωή σου (μια κυρία χθες στον εσπερινό του Προφήτη Ηλία είχε αρτοκλασία. Το είδα και σκεφτόμουν γιατί κάμνει την γιορτή, αφού κανένας στην οικογένειά της δεν έχει το όνομα Ηλίας. Την ρώτησα και μου είπε, επειδή ο άντρας της πριν χρόνια τέτοια μέρα είχε ένα σοβαρό τροχαίο και σώθηκε, κάθε χρόνο κάμνει την γιορτή από ευγνωμοσύνη).

Δεν πρέπει να έχουμε σε υπερένταση συνεχώς το μυαλό των ακροατών, επειδή δεν αντέχει, αλλά ούτε και συνεχώς σε χαλάρωση. Πρέπει να έχει ποικιλία η ροή της διδασκαλίας (γι αυτό κι εγώ στο μάθημα τους λέω και κανένα αστειάκι ή κάποια ιστοριούλα για να χαλαρώνουν λίγο οι μαθητές από την υπερένταση της Χημείας. Βέβαια έτσι κι έχει κάποια σχέση με την Εκκλησία θα πέσει αμέσως σύρμα στον Διευθυντή ο οποίος θα μου συστήσει «να τους λες κάτι για να χαλαρώνουν, αλλά να μην έχει καμία σχέση με την Εκκλησία». Εννοείται αν έχει σχέση με την αθεΐα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα).

Επειδή βλέπει ο Θεός ότι πολλοί με βαριεστιμάρα ακούν τα αναγνώσματα μέσα στον Ναό, και δεν μπορούν να υπομείνουν με ευχαρίστηση τον κόπο στις ακολουθίες, για να τα κάνει λίγο πιο ευχάριστα έβαλε τις ψαλμωδίες έτσι ώστε σαν τραγουδάκια με ευχαρίστηση να αναπέμπουν τους ύμνους προς τον Θεό (εδώ βέβαια είναι η ευθύνη των Ιεροψαλτών και δυστυχώς κάποιους ούτε τους ενδιαφέρει πως τους ακούνε άνθρωποι. Σε μερικούς Ναούς όταν στριγγλίζουν οι μικροφωνικές δεν μπορώ, και βγαίνω έξω από τον Ναό και προσεύχομαι από εκεί).